Πέμπτη 30 Σεπτεμβρίου 2021

Περί συγγραφής.

           Φωτ. από τη βιβλιοθήκη του Αδριανού

Το παρόν κείμενο αποτελεί προϊόν σκέψεων που προέρχονται από την παρατήρηση χρόνων και αφορά τη συγγραφή. Η συγγραφή (συν+γράφω), σύμφωνα με το λεξικό είναι η διαδικασία σύνταξης ενός κειμένου ή βιβλίου. Ο ή η συγγραφέας είναι το πρόσωπο που συλλαμβάνει και γράφει έργα, ο συντάκτης δηλαδή ενός κειμένου ή βιβλίου. Προσωπικά πιστεύω ότι η συγγραφή αποτελεί μια τέχνη η οποία διέπεται από κανόνες και τεχνικά γνωρίσματα. Σίγουρα αν δεν αγαπάς το διάβασμα και το γράψιμο όσο και να διδαχτείς τις σχετικές τεχνικές, δεν μπορείς να γίνεις συγγραφέας. Υπάρχει η φλόγα εσωτερικά όπως για κάθε τι που ακολουθούμε στη ζωή μας (εκτός περιπτώσεων που οι διάφορες συγκυρίες οδηγούν σε κάτι από ανάγκη κι όχι γιατί σου αρέσει) η οποία για να μείνει αναμμένη ως φως πολιτισμού απαιτείται η κατάλληλη καλλιέργεια. Υπάρχει κάποια ικανότητα ή ταλέντο όπως τόσα άλλα.

  Σχετικά αποφθέγματα

** Αν δεν έχεις χρόνο για διάβασμα,τότε δεν έχεις και τα απαραίτητα εργαλεία για γράψιμο.

ΣΤΙΒΕΝ ΚΙΝΓΚ

** Συγγραφέας είναι αυτός για τον οποίο το γράψιμο είναι πιο δύσκολο από ό,τι είναι για τους άλλους ανθρώπους.

ΤΟΜΑΣ ΜΑΝ

** Είτε γράψε κάτι που αξίζει να διαβαστεί είτε κάνε κάτι που αξίζει να γραφτεί.

ΒΕΝΙΑΜΙΝ ΦΡΑΓΚΛΙΝΟΣ

** Το γράψιμο δεν είναι τίποτε άλλο από ένα κατευθυνόμενο όνειρο.

ΧΟΡΧΕ ΛΟΥΙΣ ΜΠΟΡΧΕΣ

Η σχέση μου με τη συγγραφή , τον γραπτό λόγο.

Η σχέση αυτή ριζώνει κυριολεκτικά στην παιδική μου ηλικία, τονίζω το κυριολεκτικά καθόσον πολλές φορές ακούμε το " από παιδί μου άρεσε να γράφω.." από συνήθεια ή σε μια προσπάθεια να πείσουμε για τις ικανότητές μας. Όπως έλεγαν οι γονείς μου και τ' αδέρφια μου που ήταν αρκετά μεγαλύτερα από εμένα, ανέκαθεν προτιμούσα να γράφω παρά να λέω.Μεγαλώνοντας βέβαια δεν σταματώ ούτε να λέω..(αστεϊσμός). Δημιουργούσα ποιηματάκια ή μικρές εκθεσούλες για οτιδήποτε, η χαρά μου τα καλοκαίρια που είχαν περισσότερο ελεύθερο χρόνο ήταν να γράφω όλα όσα παρατηρούσα στην εξοχή μας με το άλογό μας, τα άλλα ζωάκια, τα καιρικά φαινόμενα όπως της αυγουστιάτικες βροχές κτλπ.Το διάβασμα και το γράψιμο ήταν και είναι στην καθημερινότητά μου. Στη συνέχεια η ζωή μου δίδαξε και την άλλη της πλευρά με το μεγάλο ταξίδι των γονιών μου στη νεανική μου ηλικία (σχεδόν μετά την αποφοίτηση από το Λύκειο), με άλλα προβλήματα που ήρθαν ως συνέπεια κι ως εκ τούτου τα συναισθήματα, η χαρμολύπη, το καλό με το κακό, η δυσκολία με την ευκολία ήταν όλα πλέον πηγές δυνατές για τα πρώτα πιο μεγάλα κείμενά μου. 

 

Επίσης η επαγγελματική μου πορεία για είκοσι επτά χρόνια περίπου στον Στρατό Ξηράς με όλα όσα επιφέρουν οι αλλαγές τόπου διαμονής αλλά και η ιδιαιτερότητα του τομέα, έκαναν πλουσιότερες τις πηγές έμπνευσης. Ακόμη, μετά το κλείσιμο αυτού του κύκλου και τη συνεχή ενασχόλησή μου με τον εθελοντισμό σε ατομικό ή ομαδικό επίπεδο σε ανθρωπιστικά θέματα και θέματα πολιτισμού, καλλιεργήθηκε ακόμη περισσότερο η αγάπη μου για τον γραπτό λόγο. Για πολλά χρόνια δημοσιεύονταν κείμενά μου και ποιήματά μου στα έντυπα ΜΜΕ αλλά και στα διαδικτυακά με τη χρήση ψευδώνυμων καθώς επίσης φωτογραφίες μου συμπεριλαμβάνονταν σε στήλη εφημερίδας του εσωτερικού και εξωτερικού. 

Το 2014 για πρώτη φορά ποιήματά μου με το ονοματεπώνυμό μου πλέον, ανήκαν στην ύλη ενός υπέροχου περιοδικού των εκδόσεων ΟΣΕΛΟΤΟΣ με τίτλο "ΜΥΡΤΙΛΟ". 

Στη συνέχεια διάβασα στο διαδίκτυο για κάποιον παγκόσμιο λογοτεχνικό διαγωνισμό και συμμετείχα με την μεγάλη έκπληξη να έχω το μοναδικό και Α βραβείο στην μελοποιημένη ποίηση. Έκτοτε συνέχισα τις συμμετοχές μου σε διάφορους διαγωνισμούς με μεγάλη επιτυχία. Υπόψη ότι οι συμμετοχές μου ακολουθούσαν τη διαδικασία που διάβαζα στο διαδίκτυο δίχως γνωριμίες, δίχως την παρότρυνση των παραγόντων των διαγωνισμών.Αυτή η μέθοδος δίχως να κατακρίνω όσους την ακολουθούν, είναι εντελώς άσχετη με τον δικό μου πνευματικό ορίζοντα.

 Με τις διακρίσεις δεν ένιωσα ποτέ μου ότι διαφοροποιήθηκε ο χαρακτήρας μου ή άλλαξε η ζωή μου, απλά αποτελούν ένα διαφορετικό ταξίδι, ένα όμορφο ενθύμιο για τα ανίψια μου για τα πνευματικά μου παιδιά. Η συμμετοχή στους διαγωνισμούς αποτελούν μια όμορφη διαδικασία για τους φορείς καθόσον είναι μια ευκαιρία για την πραγματοποίηση εκδηλώσεων, για να γίνεται γνωστό το έργο τους, μια συνδρομή στον πολιτισμό.Για όσους συμμετέχουν είναι ένας τρόπος γνωριμίας με ομότεχνους όπως πρέπει να συμβαίνει για κάθε τι με το οποίο ασχολούμαστε. 

Το 2016 δημιούργησα το προσωπικό μου blog (ιδέα μιας εκλεκτής μου φίλης που ασχολείται σοβαρά με τη συγγραφή, μιας πολυσχιδούς προσωπικότητας) μέσα από το οποίο μπορούν να γίνονται γνωστά τα γραπτά μου, οι σκέψεις μου και ότι επιθυμώ να παίρνει τον δρόμο της δημοσιότητας. Πολλές φορές κείμενά μου, ποιήματα, διηγήματα δημοσιεύονται σε διαδικτυακές εφημερίδες, περιοδικά ή σελίδες. Ποιήματά μου και διηγήματά μου συμπεριλαμβάνονται σε αρκετές ανθολογίες και συλλογές.

Ενώ ήμουν αντίθετη με την εκδοτική πορεία..ήρθε κι αυτό..έτσι στις αρχές του  τρέχοντος έτους (2021) εκδόθηκε η πρώτη μου ποιητική συλλογή από τις εκδόσεις ΚΕΦΑΛΟΣ, με τίτλο "ΑΝΑΤΟΛΗ ΨΥΧΗΣ" η οποία ταξίδεψε αμέσως με ούριο άνεμο και εν μέσω πανδημίας η πρώτη έκδοση εξαντλήθηκε το πρώτο δίμηνο.Έτσι όμορφα συνεχίζεται το πέταγμά της στην ατμόσφαιρα των αναγνωστών που πραγματικά την έχουν αγκαλιάσει. Η "Ανατολή" είναι αφιερωμένη στο ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΕΙΟ ΙΔΡΥΜΑ που βρίσκεται στο Χαϊδάρι. Η συνέχεια θα είναι με πεζό λόγο όταν έρθει η ώρα..Η γραφή είναι στην καθημερινότητά μου και ακολουθώ τον παραδοσιακό τρόπο του χειρόγραφου γι' αυτό διαθέτω τετράδια για κάθε θέμα.

 

 Συγγραφή (γραπτός λόγος)

Οι σκέψεις μου ..

**Συγγραφέας δεν σημαίνει  κάποιος ξεχωριστός από το ανθρώπινο γένος αλλά ένας άνθρωπος που καλλιεργεί και αξιοποιεί την ικανότητά του και την αγάπη του για την γραπτή έκφραση και δημιουργία.Άλλωστε ο καθένας από τη θέση του, αν ασκεί σωστά τον ρόλο του είναι χρήσιμος,άξιος,σπουδαίος.Μπορεί η ανθρωπότητα να προχωρήσει δίχως τους εργάτες της γης;Μπορεί ο γιατρός να χρησιμοποιήσει το χειρουργείο δίχως την περιποίηση του χώρου από τον άνθρωπο που καθαρίζει;

**Ο συγγραφέας κι ο ποιητής δεν σταματούν να γράφουν.Όταν θέλεις να έχεις μια συνέχεια και μια σοβαρή συμμετοχή σ' αυτόν τον τομέα δεν είναι δυνατόν να δημιουργείς μόνο όταν δίνεται η ευκαιρία να λάβεις μέρος σ' ένα διαγωνισμό ή γιατί το αιτήθηκε κάποιος γνωστός ή για κάποια εργασία. Ο συγγραφέας, ο ποιητής γράφει καθημερινά (εννοείται πως υπάρχουν μέρες που η καθημερινότητα ίσως δεν το επιτρέπει). Όπως και να χει' όταν το γράψιμο γίνεται από πάθος είναι αναπόσπαστο μέρος της ζωής.

**Η συγγραφή για να αποτελεί κομμάτι στο υφαντό του πολιτισμού, δεν πρέπει να χρησιμοποιείται ως μέσον που θα καλύψει εσωτερικά κενά, που θα δημιουργήσει ή θα εμπλουτίσει την αλαζονεία μας, αλλά  

σαν μια τέχνη η οποία θα ταξιδεύει την ορθή χρήση της γλώσσας μαζί με τα μηνύματα και τις ιδέες μας.

**Συγγραφέας που αντιγράφει αποσπάσματα άλλων ή που βάζει άλλους να γράφουν και με ανταλλάγματα παρουσιάζει τα κείμενα αυτά δικά του...απλά είναι μια προσωπικότητα με απίστευτα εσωτερικά προβλήματα που προσπαθεί να ξεγελάσει τον εαυτό του αντί να ακολουθήσει τον δρόμο της θεραπείας. Το ίδιο ισχύει για όσους χρησιμοποιώντας την κολακεία, την οσφυοκαμψία, την υπόσχεση ψήφων προσπαθούν να πείσουν τον αρρωστημένο εαυτό τους πως έχουν ξεπεράσει στην ικανότητα τις γενιές των μεγάλων λογοτεχνών.

**Η επιτυχία για έναν δημιουργό είναι το έργο του να συζητιέται για καιρό κι όχι να λάμψει μόνο την ημέρα της παρουσίασής του ή τις πρώτες μέρες κυκλοφορίας του.

**Σπουδαίο για κάθε συγγραφέα και για την εξέλιξή του είναι  να μην φθείρεται το έργο του με το πέρασμα των χρόνων..Αυτό επιτυγχάνεται όταν δεν προβαίνει σε βεβιασμένες κινήσεις, όπως με την πρώτη τιμητική διάκριση να θεωρεί τον εαυτό του φτασμένο, ενώ θα πρέπει με τη συνέχεια και βελτίωση της δουλειάς του να αποδείξει πως όντως άξιζε.

**Η μέθοδος της συλλογής αγνώστων λέξεων και δύσκολων εννοιών από το λεξικό προκειμένου να φανεί το γραπτό μας ξεχωριστό είναι πεπερασμένη. Οι λέξεις που χρησιμοποιούμε στην ομιλία μας είναι οι ιδανικές, φαίνεται άλλοστε ο καθένας..Άνθρωπος που δεν εκφράζει σωστά τις απλούστερες έννοιες είναι δυνατόν να γράφει με όρους που ούτε οι φιλόλογοι δεν χρησιμοποιούν;

Η γλωσσική δεξιοτεχνία μπορεί να οδηγήσει στη δημιουργία του δικού μας ξεχωριστού ύφους αν πραγματοποιηθεί με σοβαρότητα.

**Όσοι ασχολούνται με την ποίηση θα πρέπει να είναι πολύ προσεκτικοί καθόσον με την ελεύθερη ποίηση είναι εύκολο να ξεφύγει ο δημιουργός..αντί για ποίημα να γράψει ένα πεζό και να το διαβάζει σαν ποίημα.......

**Δυστυχώς οι δυνατότητες και η κακή χρήση του διαδικτύου έχουν διαστρεβλώσει τον τόσο σημαντικό τομέα του γραπτού λόγου. Όσοι ασχολούμαστε μ΄αυτόν, στην ουσία υπηρετούμε τον λόγο και την ελληνική γλώσσα (λογοτέχνες από άλλα κράτη, τη δική τους γλώσσα), τον πνευματικό πολιτισμό.Όταν υπηρετείς κάτι δεν έχεις παρά να το σέβεσαι και να το προστατεύεις σαν φυλακτό.

**Κάθε έργο κρίνεται ως περιεχόμενο, ως μορφή, ως λογοτεχνική αξία..πως να κρίνεις ένα κείμενο ή ένα ποίημα με αραδιασμένους δυσεύρετους όρους, δίχως νόημα, δίχως κεντρική ιδέα, δίχως εικόνες;

**Η δυσκολότερη στιγμή είναι αυτή που πρέπει να δούμε το δημιουργήματά μας από την πλευρά του αναγνώστη αντικειμενικά..όταν απαιτείται και αυστηρά.

**Όταν μας εγκωμιάζουν ή όταν δημοσιεύονται θετικές κριτικές για το έργο μας, η εσωτερική χαρά που νιώθουμε δεν πρέπει να μας δημιουργεί την ιδέα  πως είμαστε ανώτεροι απ' τους συνανθρώπους μας, αλλά να γεννά την ηθική δέσμευση πως θα γίνουμε καλύτεροι, πως θα αποδεικνύουμε ότι αξίζουν τα παραπάνω. Τι νόημα έχει να ζητωκραυγάζουμε "νιώθω όμορφα που μου έγραψαν αυτό..ή που είπαν το άλλο..".Το ύφος των αλλαλαγμών δείχνει πως δεν εμπιστευόμαστε τις δυνατότητές μας και περιμένουμε την επιβεβαίωση.. Ακόμη και στους τίτλους ή τις προσφωνήσεις, η ευγένεια απαιτεί να μην συστηνόμαστε ως "ποιητής,-τρια, συγγραφέας, λογοτέχνης" αλλά να αφήνουμε τους άλλους ή τους αρμοδίους στον χώρο που θα βρεθούμε να το αναφέρουν.Γνωρίζοντας από παιδί ανθρώπους των γραμμάτων της παλιάς γενιάς με περγαμηνές, με έργο αναγνωρισμένο και ανεκτίμητο, το πρώτο που διδάχθηκα ήταν η μετριοφροσύνη..

Η ουσία βρίσκεται στο να αγαπηθεί το έργο μας,να συγκινήσει τους αναγνώστες, ν" αγγίξει την  ψυχή,να προβληματίσει και εν κατακλείδι να αποτελέσει έστω έναν μικρό φάρο για το καλύτερο όλων..

 **Παρουσιάσεις βιβλίων

Ειλικρινά και δίχως ίχνος υπερβολής η εμπειρία μου είναι μεγάλη, αφού γύρω στα τριάντα πέντε χρόνια έχω παρακολουθήσει αμέτρητες παρουσιάσεις βιβλίων, γνωστών κι αγνώστων συγγραφέων και ποιητών, τον καιρό που δεν υπήρχε η πανδημία. Όπως συμβαίνει με όλα τα θέματα και σ' όλους τους τομείς άλλες εκδηλώσεις ήταν ευχάριστες, ακούραστες, εποικοδομητικές κι άλλες κουραστικές , βαρετές γι' αυτό και δυσάρεστες. Άλλες μοσχοβολούσαν άρωμα αγάπης και αληθινού ταλέντου του δημιουργού κι άλλες προκαλούσαν το γέλιο από την έλλειψη των βασικών στοιχείων και γνώσεων του αντικειμένου με το οποίο υποτίθεται πως είχε ασχοληθεί ο "δημιουργός..".Άλλες ήταν αυθεντικά ταξίδια του πολιτισμού και του πνεύματος κι άλλες τόσο ψεύτικες..με τον βερμπαλισμό και το φαίνεσθαι να καταστρέφουν το είδος. Σε κάποιες οι αίθουσες έσφυζαν από καλεσμένους οι οποίοι δεν είχαν επαφή με το περιβάλλον, γελούσαν ,φωνασκούσαν άνοιγαν τις τσάντες με τα ψώνια τους ..στο τέλος έρχονταν κι η υπνηλία -ότι πιο δυσάρεστο για μια τέτοια εκδήλωση- αλλά οι συγγραφείς καμάρωναν γιατί είχαν κόσμο...Σε κάποιες οι καλεσμένοι έφευγαν πριν τελειώσει η παρουσίαση, κάτι άξεστο κατά την ταπεινή μου άποψη.Υπήρξαν εκδηλώσεις με πολύ λιγότερο κόσμο αλλά με εξαιρετική ατμόσφαιρα, παρευρισκόμενοι που έθεταν ερωτήσεις, που κουβέντιαζαν με τον συγγραφέα κι άλλα παρόμοια. Αυτό που επιβεβαίωσα είναι ότι η ποσότητα δεν συνεπάγεται ποιότητα και το αντίστροφο.

 Με σεβασμό κι αγάπη προς όλους!

Με τη διευκρίνιση, ότι εκφράζω τις απόψεις μου χωρίς κανείς να είναι υποχρεωμένος να συμφωνήσει, με σεβασμό σε άλλες απόψεις.

Σοφία Δ. Αγραπίδη








Τρίτη 28 Σεπτεμβρίου 2021

Το ταξίδι στην Αθήνα της δεκαετίας του '70 συνεχίζεται.

Δεκαετία '70 και Αθήνα, ένα αφιέρωμα που ξεκίνησα πριν από λίγο καιρό παρουσιάζοντας διάφορα γεγονότα της εποχής.

Ένα κοινωνικό γεγονός που αποτελούσε την πρώτη είδηση, το πρώτο θέμα συζήτησης στα πηγαδάκια της Αθήνας του 1970 ήταν πως "εκμεταλλεύονταν αφελείς νέες"  σύμφωνα με τον τίτλο μιας εφημερίδας στις 10 Απριλίου του 1970 (εφημερίδα που διάβασα πριν λίγα χρόνια από αρχείο οικείου μου προσώπου).  Ήταν ένα γεγονός που συντάραξε την κοινωνία αφού λόγω του καθεστώτος δεν περνούσε ούτε σαν ιδέα να συμβαίνει κάτι τέτοιο. Συγκεκριμένα η εφημερίδα έγραφε ότι κάποιος Έλληνας ηλικίας σαράντα δύο ετών με τη φίλη του Υβόννη από τη Χάγη, είχαν δημιουργήσει ένα γραφείο για εύρεση εργασίας ..που μόνο αυτό δεν είχε ως στόχο.Μέσω του γραφείου, εξωθούσαν αθώα κορίτσια στην πορνεία.Ως ειδικότητα στον επαγγελματικό τομέα παρουσίαζαν το επάγγελμα της αεροσυνοδού. Μετά από πληροφορίες -όπως συμβαίνει πάντοτε σ' αυτές τις περιπτώσεις- το ζεύγος των επιχειρηματιών το συνέλαβαν τα αρμόδια όργανα της Γενικής Ασφάλειας αφού είχαν εξωθήσει δυο κοπέλες (δεν γνωρίζω πόσες ακόμη) στην ακολασία με την πρόφαση ότι για να προσληφθούν από μεγάλη αεροπορική εταιρεία στο εξωτερικό, πρέπει έως εκεί να ταξιδέψουν με κάποιον κύριο κλπ.Τους έδιναν τρεις χιλιάδες δραχμές κιόλας πριν τον διορισμό. Δυστυχώς όπως αναφέρει κι ο Γιάννης Καιροφύλας αλλά και κάποια άλλα έντυπα που έχω διαβάσει από εκείνη την εποχή, παρόλο τα αυστηρά μέτρα η σωματεμπορία ανθούσε. Έτσι εξηγείται πως λειτουργούσαν παράνομοι οίκοι ανοχής με το εμπόριο να επεκτείνεται στα ναρκωτικά και ότι άλλο..
Καλοκαίρι 1971
Η εικόνα της πόλης το καλοκαίρι ήταν διαφορετική, κυρίως εκείνο το καλοκαίρι. Να σκεφτεί κανείς ότι η πλατεία Κολωνακίου και η Φωκίωνος Νέγρη που αποτελούσαν στέκια πολλών προσωπικοτήτων, δεν είχαν τη συνηθισμένη ζωντάνια που έδινε η ανθρώπινη παρουσία. Γενικά όσοι είχαν εξοχικά πάντοτε έφευγαν , αλλά τώρα η Αθήνα άδειασε γιατί πολλοί άνθρωποι ήταν από την επαρχία οπότε είχαν την ανάγκη να επισκεφτούν τον τόπο τους. Ο τομέας της οικονομίας ήταν σχετικά καλός με τις εξαγωγές να παρουσιάζουν κάποια αύξηση. Επίσης οι Έλληνες που είχαν μεταναστεύσει στη Γερμανία έστελναν ένα μεγάλο σταθερό ποσό στους δικούς τους.

Στον τομέα της παιδείας ο οποίος είχε πολλά κενά, για να φοιτήσουν οι νέοι σε πανεπιστήμια έπρεπε  να πάνε στις μεγάλες πόλεις. Σύμφωνα με πηγές της εποχής κάθε χρόνο πενήντα χιλιάδες άτομα, έδιναν μάχη για το ένα τρίτο σχεδόν των θέσεων αυτών που ήταν στην Αθήνα και στη Θεσσαλονίκη. Μελετώντας αυτή την κατάσταση ο καθηγητής Ν. Λούρος είχε εκφράσει την άποψη ότι ήταν αναγκαία η ίδρυση πανεπιστημιακών ιδρυμάτων σε μικρότερες πόλεις.
Θέματα υπήρχαν και στον εργασιακό τομέα καθόσον είχαν αρχίσει τα αιτήματα των εργαζομένων για πενθήμερη εργασία.Μάλιστα έθεταν ως ανώτατο αριθμό ωρών, τις σαράντα οκτώ την εβδομάδα.Από την πλευρά τους οι εργοδότες αιτούνταν την αλλαγή του νόμου (2112) που ήταν σχετικός με τις απολύσεις.Ζητούσαν να ιδρυθεί το ταμείο αποζημιώσεων, στο οποίο όμως να καταβάλουν τις αποζημιώσεις με δόσεις.
Ένα σοβαρό πρόβλημα αντιμετώπισε και ο ΟΤΕ αφού το πλοίο που μετέφερε από τη Γερμανία πανάκριβο τηλεπικοινωνιακό υλικό, βυθίστηκε σε ναυάγιο.
Κλείνοντας ένα δικαστικό θέμα που ήταν κι αυτό στις συζητήσεις της χρονιάς..
Η αγαπητή στο ευρύ κοινό ηθοποιός Ζωζώ Σαπουντζάκη και ο αδερφός της είχαν φθάσει στο εδώλιο του κατηγορουμένου με την κατηγορία "δολία αποδοχή προϊόντος εγκλήματος".Ευτυχώς όμως για τους θαυμαστές και τις θαυμάστριες αθωώθηκαν καθόσον η καλλιτέχνιδα δήλωσε ότι είχε χρήματα και κοσμήματα από τον πρώην αρραβωνιαστικό της αλλά δεν γνώριζε την προέλευσή τους.



Τα στοιχεία που χρησιμοποιώ προέρχονται από εφημερίδες ή άλλα έντυπα μέσα, τα οποία υπάρχουν στο αρχείο μου.Τα περισσότερα αναφέρονται σε σχετικά βιβλία του Γιάννη Καιροφύλα.

Οι φωτογραφίες δεν ανήκουν στην εποχή του αφιερώματος αλλά στην Αθήνα της δεκαετίας του 2010, καθόσον δεν διαθέτω εκείνης της εποχής.

Τετάρτη 22 Σεπτεμβρίου 2021

"Ανατολή Ψυχής" 28 Αυγ 2021

 Από την πολύ όμορφη πρώτη συνάντηση για την "Ανατολή Ψυχής" που έγινε στις 28 Αυγούστου 2021 με λίγους εκλεκτούς φίλους καθόσον τα θετικά κρούσματα στην Ηλεία έπαιρναν καθημερινά ανοδική πορεία, προσθέτω λίγες φωτογραφίες από τον φωτογραφικό φακό της οικογενείας ως ένα σύντομο ταξίδι αναμνήσεων, ως μια εικόνα του υπέροχου χώρου που πραγματοποιήθηκε η εκδήλωση του Fragos garden studios & events-Kyllini. Η ευγνωμοσύνη μου προς όλους είναι δεδομένη και παντοτινή.














 

Φωτογραφία βιβλίου από την Όλγα Μπακοπούλου.

Πέμπτη 16 Σεπτεμβρίου 2021

XΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΓΕΝΕΤΕΙΡΑ!

 Στις 17 Σεπτεμβρίου ημέρα της εορτής της Αγίας Σοφίας και των τριών θυγατέρων της Πίστης, Αγάπης κι Ελπίδας εορτάζει η Ανδραβίδα, εορτάζουν οι ανεκτίμητοι θησαυρού του πολιτισμού που μας κληρονόμησαν οι προηγούμενες γενιές...η Αγία Σοφία , ο φράγκικος ναός και το άλογο καθόσον ο σύνδεσμος της πόλης με το ευγενές ζώο έχει πολύ βαθιές ρίζες..
 
Κάθε τέτοιες μέρες ο νους μου τρέχει στα παιδικά μου χρόνια και στην προετοιμασία των κατοίκων για το πανηγύρι, για την Ιππική Έκθεση. Το κοινωνικό κλίμα εκείνων των χρόνων με πόνο αναφέρω πως δεν θα ξανάρθει. Ήταν μια κοινωνία με όλα τα χαρακτηριστικά που σίγουρα δεν είναι πάντα ρόδινα αλλά επικρατούσε η ομόνοια και το καλό. Όλοι ενωμένοι φρόντιζαν για τον θεσμό της Έκθεσης, κάτι για το οποίο παραβλέπονταν κάθε παρεξήγηση ή οποιαδήποτε προσωπική πικρία.

 Το πανηγύρι κρατούσε τουλάχιστον τρεις μέρες (απ' αυτά που θυμάμαι), ο δρόμος κοντά στην πλατεία (που ένα τμήμα του είναι πεζόδρομος) πλημμύριζε από τους μικροπωλητές, από παιχνίδια, παστέλια, σάμαλι, γέλια, χαρές, τραγούδια και ευχές. Οι τραγουδιστές και οι μουσικοί που κατέφθαναν στον τόπο μας ήταν μεγάλα ονόματα στο δημοτικό, λαϊκό,ρεμπέτικο τραγούδι, για την εποχή. Τα τραπέζια που είχαν λαδόκολλα κι όχι τραπεζομάντιλα, γέμιζαν με τα κουτιά από τις μπύρες, τα φιστίκια, τα κοψίδια κι η ατμόσφαιρα από τις ψησταριές που έψηναν από νωρίς....εικόνες ανεπανάληπτες που μένουν σε κάποιες φωτογραφίες της εποχής (διαθέτουμε αλλά δεν τις έχω εδώ..).
Οι νοικοκυρές κάποιες μέρες πριν έλιαζαν τα καλά στρωσίδια, τα άσπρα σεντόνια με τα κοφτά κεντήματα και τις δαντέλες, τα στολισμένα άσπρα τραπεζομάντιλα του φαγητού με τις ίδιες πετσέτες. Οι κουραμπιέδες, το παντεσπάνι μοσχοβολούσαν από την προπαραμονή..τουλάχιστον την παραμονή το πρωί. Ανήμερα οι φούρνοι έπαιρναν φωτιά και το αρνί με τις πατάτες, το παπί με τον κουσκουσέ, το κοτόπουλο με τις χυλοπίτες κι άλλα παραδοσιακά πιάτα ετοιμάζονταν για τους φιλοξενούμενους, που δεν ήταν άλλοι από τους φίλους οι οποίοι με τα άλογά τους τιμούσαν τον τόπο μας ή κάποιοι συγγενείς απ' τα άλλα μέρη.

Η Ιππική Έκθεση είναι ένα δρώμενο μοναδικό ...το οποίο οργανώθηκε από το έτος 1927 με προοπτική ετησίας πραγματοποίησης, από την Φίλιππο Ένωση Ελλάδας και το Υπουργείο Γεωργίας. Δεν θα αναφερθώ με λεπτομέρειες στον θεσμό, στην κρίση που πέρασε πριν αρκετά χρόνια (στο ποιος ή ποιοι συμπολίτες φρόντισαν να διατηρηθεί), στην κρίση που πέρασε πριν από λίγα χρόνια λόγω μικρής συμμετοχής ίππων,αλλά θα ευχηθώ όλοι να αγκαλιάζουμε με αληθινή αγάπη, σεβασμό, ενδιαφέρον κι όχι ιδιοτελείς σκοπούς τον θεσμό. Θα εκφράσω ως πολίτης, ως δημότης τις ολόψυχες ευχαριστίες μου σε όλους τους ιπποπαραγωγούς οι οποίοι έρχονται από άλλα μέρη για να τιμήσουν την Έκθεση και την πόλη μας.
Σύμφωνα με το βιβλίο του εκλεκτού συμπολίτη Νάκου Αργυρόπουλου "Η ιστορία της Ανδραβίδας κατά τον Μεσαίωνα και τα νεώτερα χρόνια", στην έκθεση δεν βραβεύονταν μόνο η προέλευση και εξωτερικά χαρακτηριστικά του ζώου, αλλά και η συμπεριφορά του εκτροφέα.Αναφέρεται επίσης ότι δίδονταν χρηματικά βραβεία, απίστευτου ύψους. Στη συνέχεια άρχιζε η αγορά ίππων από τον Ελληνικό Στρατό (ιππικό).Οι τιμές του ζώου ήταν υψηλότατες.






Η Ανδραβίδα, κωμόπολη του Νομού Ηλείας, κατά την εποχή της Φραγκοκρατίας υπήρξε η πρωτεύουσα του Πριγκιπάτου τη Αχαΐας. Πριν ακόμα καταληφθεί από τους Φράγκους (1205-1433 μ.Χ), η Ανδραβίδα αποτελούσε την έδρα του Βυζαντινού Διοικητή. Ένα από τα σημαντικά μνημεία της περιοχής που δηλώνει με τη μεγαλοπρεπή παρουσία του, την περασμένη δόξα αποτελεί ο φράγκικος ναός της Αγίας Σοφίας, που βρίσκεται στο κέντρο της πόλης. Το χτίσιμο του ναού χρονολογείται περίπου το 1230 μ.Χ. Κατά τις πηγές αναφέρεται πως χτίστηκε από τον Γοδοφρείδο Α Βιλεαρδουίνο και ήταν η μεγαλοπρεπέστατη εκκλησία στον Ελλαδικό χώρο. Χρησιμοποιούνταν ως χώρος απόδοσης τιμής και λατρείας στον Θεό αλλά και ως χώρος συνεδριάσεων του πρίγκιπα και τον βαρόνων.Το κτίσμα που σώζεται αποτελείται από το ιερό και δυο παρεκκλήσια, φαίνεται να είναι έργο του Γουλιέλμου. Οι Φράγκοι μετά την εδραίωσή τους στην Πελοπόννησο θέλοντας να μεταλαμπαδεύσουν τα στοιχεία του πολιτισμού τους και να επιδείξουν την παντοδυναμία τους έχτιζαν εκκλησίες, κάστρα και διάφορα άλλα οικοδομήματα. Ανήκε στους Δομινικανούς Αδελφούς που ήταν ένα μοναστικό τάγμα ιεροκηρύκων οι οποίοι ονομάζονταν έτσι από τον Άγιο Δομίνικο. Το κτίσμα ήταν μεγάλο σε έκταση. Σύμφωνα με τα ιστορικά στοιχεία αποτελούνταν από 45,5 μέτρα και 19 μέτρα πλάτος. Η τεχνοτροπία της Αγίας Σοφίας είναι δυτική με γοτθικό ρυθμό και τρίκλιτη ξυλόστεγη βασιλική. Το ιερό της εκκλησίας που σώζεται, αποτελείται έχει τρία διαμερίσματα με το κεντρικό να είναι το ψηλότερο, με 5 μέτρα μήκος και σχηματίζει έναν όχι κυκλικό θόλο. Σε μερικά τμήματα της τοιχοποιίας, εντοπίζεται η μόνη βυζαντινή ανάμνηση, όπου ανάμεσα σε στρώσεις ψαμμιτικών λιθαριών, συναντάμε μερικά τούβλα.





“Είναι η Ανδραβίδα η χώρα η λαμπρότερη, στον κάμπο του Μορέως ως χώρα γαρ απολυτή κοίτεται εις τον κάμπον, ούτε πύργους, ούτε τειχέα έχει κι’ αν όλω σ’αύτην κ.λπ».



Με άπειρες ευχές σε όλους εύχομαι χρόνια πολλά στην πόλη μας!!Καλή επιτυχία στην Ιππική Έκθεση και  σ' όλες τις εκδηλώσεις,  που διεξάγονται υπό τις νέες δύσκολες συνθήκες που επέβαλε σ' όλη την ανθρωπότητα ο ιός. Με υγεία και καλύτερες συνθήκες να εορτάσουμε (εγώ φέτος λόγω υποχρεώσεων εξ' αποστάσεως) και του χρόνου.

Τα αγαθά της σοφίας, της πίστης, της αγάπης και της ελπίδας να μην τα εγκαταλείπουμε...

Δευτέρα 13 Σεπτεμβρίου 2021

Η ύψωση του Τίμιου Σταυρού,εορτή και έθιμα.

Το αιώνιο σύμβολο  της Ανάστασης, της θυσίας και του αγιασμού, της χαράς, της λύτρωσης  είναι ο Τίμιος Σταυρός. Αποτελεί το θεμελιώδες σύμβολο στο οποίο βασίζεται η ζωή των Χριστιανών.
 

 Σύμφωνα με τις ιστορικές-θρησκευτικές πηγές, η Ελένη η μητέρα του Μ. Κωνσταντίνου, το 326 μετά την Α' Οικουμενική Σύνοδο ξεκίνησε για τους Αγίους Τόπους με σκοπό να χτίσει ναούς στις τοποθεσίες που συνδέονταν με την επίγεια παρουσία του Χριστού. Εννοείται πως το κεντρικό σημείο ήταν ο Πανάγιος Τάφος. Εκεί το 135, κατά τη δεύτερη καταστροφή που είχε υποστεί η Ιερουσαλήμ, αυτοκράτορας Αδριανός έκτισε έναν ναό προς τιμή της Αφροδίτης με αποτέλεσμα να καλυφθεί ο Γολγοθάς κι ο τάφος για να εμποδίζονται οι Χριστιανοί και να μην πλησιάζουν. Η Αγία Ελένη βέβαια προσπάθησε με τεράστιο κόπο και βρήκε όχι μόνο τον Τίμιο Σταυρό αλλά και τους δυο σταυρούς των ληστών.

Ο Σταυρός του μαρτυρίου του Ιησού ξεχώρισε καθόσον ο τότε επίσκοπος Ιεροσολύμων Μακάριος, μετά τη δέηση που πραγματοποίησε, έγινε θαύμα και μια γυναίκα αναστήθηκε αφού τοποθέτησε τον ένα σταυρό επάνω της. Η Αγία Ελένη παρέδωσε το ιερό εύρημά της στον Επίσκοπο αφού πρώτα το ασπάσθηκε. Φυσική εξέλιξη ήταν η είδηση να διαδοθεί παντού στα μέρη της Ιερουσαλήμ και οι πιστοί να συρρέουν για να προσκυνήσουν. Τότε ο επίσκοπος ύψωσε τον Τίμιο Σταυρό ώστε να μπορούν όλοι να τον δουν, ευλογώντας τους. Στη συνέχεια όμως το 335, που είναι η επόμενη μέρα από τα εγκαίνια του Ναού της Αναστάσεως ακολούθησε και η δεύτερη ύψωση. Σύμφωνα με τις γραπτές χριστιανικές πηγές το 630 ακολούθησε η τρίτη ύψωση που ήταν και η τελευταία. Εκείνη την εποχή ήδη είχαν περάσει δεκατέσσερα χρόνια από τότε που οι Πέρσες είχαν καταλάβει την Παλαιστίνη αρπάζοντας τον Τίμιο Σταυρό κι ο αυτοκράτορας Ηράκλειος τους πολέμησε. Τους νίκησε, πήρε πίσω το Ιερό Σύμβολο και έτσι αποκαταστήθηκε ο πατριαρχικός θρόνος. Στις 14 Σεπτεμβρίου επέστρεψε στα Ιεροσόλυμα έχοντας στους ώμους του τον Σταυρό. Παραδίδοντάς τον στον πατριάρχη, εκείνος ύψωσε τον Τίμιο Σταυρό και ήταν η πρώτη φορά που ακούστηκε το γνωστό τροπάριο "Σώσον Κύριε τον λαόν Σου....".

γάλη δεσποτική εορτή της Χριστιανοσύνης, με την οποία τιμάται κάθε χρόνο στις 14 Σεπτεμβρίου η διπλή ανεύρεση του Σταυρού πάνω στον οποίο μαρτύρησε ο Ιησούς Χριστός. Στη χώρα μας γιορτάζουν ο Σταύρος και η Σταυρούλα.

Σύμφωνα με την παράδοση, το 326 η γηραιά μητέρα του Μεγάλου Κωνσταντίνου, Αυγούστα Ιουλία Φλαβία Ελένη, μετέβη στους Αγίους Τόπους για να φέρει στο φως τα διάφορα μέρη στα οποία έζησε και δίδαξε ο Ιησούς Χριστός. Στα Ιεροσόλυμα πραγματοποίησε μεγάλες ανασκαφές για να βρεθούν οι τόποι της Σταύρωσης και της Ανάστασης στον λόφο του Γολγοθά. Η μετέπειτα Αγία Ελένη οδηγήθηκε στην εύρεση του Τιμίου Σταυρού από ένα αρωματικό φυτό που φύτρωνε στο μέρος εκείνο, τον γνωστό μας βασιλικό. Ύστερα από επίπονες ανασκαφές βρέθηκαν τρεις σταυροί, του Κυρίου και των δύο ληστών.


Πηγή: https://www.sansimera.gr/articles/562

© SanSimera.gr

Κάποιες από τις πηγές γράφουν ότι η εορτή της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού, ίσως να είχε καθιερωθεί από τον Μέγα Κωνσταντίνο που τον είχε προτρέψει γι' αυτό η μητέρα του μετά την εύρεσή Του.

Όπως και να 'χει η μέρα αυτή της 14ης Σεπτεμβρίου είναι για τους Χριστιανούς από τις σπουδαιότερες του εορταστικού κύκλου και συμβολίζει εκτός της θυσίας του Κυρίου για το ανθρώπινο βασίλειο, όλη μας τη ζωή..πως πρέπει δηλαδή μέσα από τη σταύρωση του συνεχούς πνευματικού μας αγώνα, να φτάσουμε στην Ανάσταση.Πως μιμούμενοι την υπομονή στα πάθη του θα προχωρήσουμε κι εμείς στη ζωή, πως θα υπομείνουμε όλα όσα μας έρχονται. Από τον Σταυρό του μεταλαμπάδευσε την αγάπη σε όλους, την καρτερία, την συγχώρεση. Με τον Σταυρό πάταξε τον Άδη, μ' Αυτόν ως δύναμη αν θέλουμε μπορούμε να πατάξουμε την αδικία και το κακό.

Αυτή η μέρα έρχεται να προστεθεί στις χρονικές περιόδους με τα υπέροχα, ανεπανάληπτα έθιμά μας!

Την πρώτη θέση την έχει ο βασιλικός με τον οποίο όπως θυμάμαι από τα παιδικά μου χρόνια, οι νοικοκυρές ετοίμαζαν προζύμι για το ψωμί κι ανανεώνοντάς το, είχαν όλο τον χρόνο. Σε αρκετά μέρη το πρώτο ψωμί που φτιάχνουν είναι πρόσφορο για την εκκλησία. Ο βασιλικός ήταν το φυτό που από την έντονη ευωδία του οδηγήθηκε η Αγία Ελένη στο σημείο που βρισκόταν ο Τίμιος Σταυρός.

Την παραμονή πηγαίνουμε στους ναούς κλωνάρια βασιλικού τα οποία ευλογημένα, την επόμενη μέρα μοιράζονται στους πιστούς, ευλογημένα πλέον στο τέλος της λειτουργίας. Αλλού οι νοικοκυρές πηγαίνουν γλάστρες και τις παίρνουν πίσω ευλογημένες  που τις κρατούν για όλο τον χρόνο αλλά και για χρόνια, αναλόγως τη δύναμη του φυτού. Τα κλωνάρια του τα τοποθετούν στο εικονοστάσι ή δίπλα στο καντήλι, τα χρησιμοποιούν εναντίον της κακής ενέργειας ή για ξεμάτιασμα.

                                                  Φωτογραφία με προζύμι από σελίδα Χριστιανικού περιεχομένου.

Σύμφωνα πάντα με την παράδοση, σε κάποια μέρη της Κρήτης όποιοι έχουν αμπέλια με τον βασιλικό από του Σταυρού, σταυρώνουν το κρασί. Σε μέρη με ελαιώνες σταυρώνουν τις ελιές κι αφού τις κοπανήσουν στο γουδί να βγει λάδι, μ' αυτό ανάβουν το καντήλι.

Αλλού πάλι, πάνε στη θάλασσα το πρωί της μέρας του Σταυρού με ένα ρόδι δεμένο σ' ένα κλωνάρι ελιάς, όπου το ρίχνουν στο νερό λέγοντας "όπως τρέχει το νερό, έτσι να τρέχουν τα καλό στο σπιτικό".

Η περίοδος αυτή συνδέεται και με την καρποφορία της γης. Επίσης οι βοσκοί κατέβαζαν τα κοπάδια στα χειμερινά βοσκοτόπια. Ακόμη τα άφηναν ελεύθερα γενικά να βοσκούν στα χωράφια γιατί είχε γίνει η συγκομιδή των καρπών κι έτσι χρησιμοποιούσαν την έκφραση "του Σταυρού του κλέφτη". Για ευλογία του κοπαδιού, μαζί με πρόσφορο πήγαιναν και μαλλιά από τα πρόβατα.

Για τον λαό η ημέρα είναι ευλογημένη όπως τα Θεοφάνεια, του Σωτήρος, της Πρωτοχρονιάς.

Στα μέρη όπου υπάρχουν αμπέλια, οι αμπελουργοί τα μοιράζουν στους γείτονες, στον κόσμο καθόσον η μέρα θέλει αυστηρή νηστεία όπως την Μεγάλη Παρασκευή.

Καθόσον ετοιμάζεται η σπορά της γης , στους ναούς οι γεωργοί πηγαίνουν ένα καλαθάκι με σπόρους για ευλογία κι αυτό.

Χρόνια πολλά σε όλους που ευλαβούνται τη μέρα, εύχομαι ο Τίμιος Σταυρός να μας χαρίζει δύναμη ώστε να σηκώνουμε τον δικό μας μικρό ή μεγάλο σταυρό, να αγωνιζόμαστε για την αγάπη που έδωσε απλόχερα σε όλους...να ξαναβρούμε τις αξίες και τον δρόμο που χάσαμε...






 
 

 


Κυριακή 12 Σεπτεμβρίου 2021

Φωτογραφικός περίπατος στα Αναφιώτικα!

 Για αυτή την ευλογημένη γειτονιά που βρίσκεται κάτω από τον Ιερό Βράχο έχω γράψει αρκετές φορές. Το παρόν αποτελεί ένα φωτογραφικό αφιέρωμα, από φωτογραφίες της συλλογής μου.







































































































Θεσσαλονίκη,Μονή Βλατάδων.

Εικόνες από έναν πανέμορφο και πολύ αξιόλογο χώρο, έναν ακόμη πολιτισμικό και ιστορικό θησαυρό της χώρας μας.Τη Μονή Βλατάδων που πρόκειται ...