Από αυτό το αφιέρωμα ξεκινάει ένα ταξιδάκι στα ιερά προσκυνήματα του ιστορικού κέντρου της Αθήνας με πληροφορίες και στοιχεία από διάφορες έντυπες πηγές,με φωτογραφίες από την οικογενειακή συλλογή, με σκέψεις πολλές φορές που γεννιούνται από τους αιώνες που κουβαλούν . Είναι κάτι που ήθελα εδώ και χρόνια να πραγματοποιήσω αλλά τίποτα δεν γίνεται εάν δεν έρθει η κατάλληλη ώρα.
Ως αφετηρία έχουμε τον Ιερό Ναό του
Αγίου Δημητρίου που βρίσκεται στην ιστορική συνοικία Ψυρρή, λόγω της πρόσφατης εορτής του και καθόσον
εντελώς απρογραμμάτιστα βρέθηκα εκεί στον μεθεόρτιο εσπερινό.
Αν ακολουθήσουμε τη διαδρομή για του Ψυρρή από την οδό Παλλάδος (οδός Αθηνάς, πολύ κοντά στην Ευριπίδου) ή από την οδό Ευριπίδου μέσω της μικρότερης οδού Αγίου Δημητρίου θα βρεθούμε στον εν λόγω Ναό. Για την ακρίβεια ο Άγιος Δημήτριος με τη μεγάλη, περιποιημένη, πανέμορφη αυλή βρίσκεται στην παλαιά πόλη των Αθηνών και στο νοτιοδυτικό της κέντρο. Σε ένα γενικότερο πλαίσιο ο Άγιος Δημήτριος βρίσκεται μεταξύ του Δημαρχείου της πόλεως και της πασίγνωστης Πλατείας Μοναστηρακίου.
Ως έτος ίδρυσης του εν λόγω Ναού φέρεται να είναι το 1845 όταν βασιλιάς ήταν ο Όθωνας, ο Πρίγκηπας της βαυαρικής οικογενείας των Wittelsbach.Σύμφωνα με τις σχετικές πληροφορίες εκεί που χτίστηκε ο Ναός, προϋπήρχε άλλος που κανείς δεν γνωρίζει τον λόγο για τον οποίο κατεδαφίστηκε. Ο γνωστός Αθηναιογράφος Δημήτριος Καμπούρογλου γράφει ότι το σημερινό προσκύνημα, ονομάστηκε Άγιος Δημήτριος ο νέος, αφού στον εσωτερικό χώρου του Ναού υπήρχε μια νέα εικόνα του Αγίου, όρθιου , νέου στην μορφή, με θώρακα και δόρυ σαν αυτή που βρίσκεται στο ψηφιδωτό της Θεσσαλονίκης κι όχι έφιππου όπως συνηθίζεται.
Η ενορία υπήρχε πριν να γίνει η Αθήνα πρωτεύουσα της Ελλάδος, από την εποχή του Ναυπλίου δηλαδή (1834). Ανήκε στις οκτώ ενορίες της πόλεως και για αρκετά χρόνια ήταν καθεδρικός ναός πριν να πάρει την ονομασία η μεγαλοπρεπής εκκλησία Αγία Ειρήνη της οδού Αιόλου.
Σύμφωνα με άλλες πηγές , ανοικοδομήθηκε το 1845, με ειδικές εργασίες μεγέθυναν τον κυρίως ναό αλλά και τον τρούλο το 1901, το 1912 εμπλουτίστηκε ο διάκοσμος.Το φυλλάδιο του Αγίου Δημητρίου αναφέρει ότι οι αγιογραφίες , οι διακοσμήσεις των τοίχων, των θόλων, του τρούλου και του τέμπλου έγιναν από τα μέσα της δεκαετίας 1900-1910 και ολοκληρώθηκαν την επόμενη δεκαετία 1920 - 1920. Όμως οι κυρίως ανακαινίσεις του Ναού έγιναν το 1937 και το 1949 μετά από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.
Ο Ναός ανήκει στα αντιπροσωπευτικά δείγματα της νεοελληνικής εκκλησιαστικής αρχιτεκτονικής, έχει κατά μήκος των πλαγίων πλευρών του που εκτείνεται ο γυναικωνίτης, μεγάλα παράθυρα. Είναι επιμήκης, σταυρεπίστεγος με τρούλο.
Η εν λόγω εκκλησία είχε τεράστια ρόλο μετά την Μικρασιατική Καταστροφή το 1922, όπου άνοιξε την αγκαλιά του σε πολλές οικογένειες προσφύγων (πόσο πικρό να ονομάζονται πρόσφυγες οι Έλληνες που ζούσαν απέναντι και ήρθαν στην πατρίδα τους...). Το φιλανθρωπικό έργο του Ναού σύμφωνα με πληροφορίες συνεχίζεται.
Φωτ. Στον περίβολο βρίσκουν καταφύγιο γατούλες τις οποίες περιποιείται
το προσωπικό.
Τα παρεκκλήσια του Αγίου Δημητρίου.
Η Αγία Κυριακή μια πέτρινη εκκλησούλα που βρίσκεται στην οδό Αθηνάς 28.
Ο Άγιος Ιωάννης που βρίσκεται στην οδό Ευριπίδου.
Η Αγία Μαύρα που κατεδαφίστηκε προκειμένου να γίνει το έργο του ηλεκτρικού σιδηροδρόμου.
Για κάθε ένα από τα παρεκκλήσια θα αναφερθώ κατά τη διάρκεια αυτού του οδοιπορικού.
Οι ναοί του ιστορικού κέντρου, φέρουν το βάρος ενός ανεκτίμητου πλούτου, ιστορικού, θρησκευτικού, πολιτιστικού..."βλέπει" κανείς την αρχοντιά αυτής της πόλης.
