Τρίτη 15 Ιουνίου 2021

Ταβέρνες στην Πλάκα της παλιάς Αθήνας .

 

 

                                            Φωτογραφία από διαδικτυακή πηγή άνευ δικαιωμάτων.
 

    ΙΕΡΟΣ ΒΡΑΧΟΣ 1908 

από τον φακό του Fred Boissonnas (1858-1946) o oποίος ήταν φιλέλληνας Γαλλικής και Ελβετικής καταγωγής. Λάτρευε την Ελλάδα και με τον ξεχωριστό φωτογραφικό φακό του αποτύπωνε στιγμές κι εικόνες από μια εποχή μακρινή για εμάς, αλλά ιερή και σημαντική! Οι ασπρόμαυρες φωτογραφίες του κειμένου είναι όλες από τη συλλογή του εν λόγω φιλέλληνα και αποτελούν προϊόν ανακάλυψης σε παλαιοβιβλιοπωλεία αρκετά χρόνια πριν (η επιβεβαίωση για την προέλευσή τους έγινε μέσω φορέων στο διαδίκτυο).

ΤΑΒΕΡΝΕΣ   ΣΤΗΝ  ΠΛΑΚΑ  ΜΙΑΣ  ΑΛΛΗΣ  ΕΠΟΧΗΣ
(ΚΑΠΟΙΑ ΑΝΤΕΧΟΥΝ ΕΩΣ ΣΗΜΕΡΑ...)

Συνεχίζοντας την περιήγηση στην Πλάκα σειρά έχουν οι ταβέρνες  που αποτελούσαν χώρους όχι μόνο για συζήτηση και για ψυχαγωγία, αλλά ήταν τόποι συνάντησης ανθρώπων των γραμμάτων, των τεχνών, του πολιτισμού, προσωπικοτήτων απ' του εξωτερικό που ένιωθαν δέος γιατί είχαν την τύχη να γνωρίσουν τον ευλογημένο τόπο.

1. ΤΑΒΕΡΝΑ ΤΟΥ ΨΑΡΑ

Και ποιος επισκέπτης στην ιστορική γειτονιά δεν γνωρίζει την Ταβέρνα του Ψαρρά στις οδούς Ερωτόκριτου και Ερεχθέως 16, κάτω από το Μετόχι του Παναγίου Τάφου!
Σύμφωνα με όλα τα στοιχεία η ταβέρνα ιδρύθηκε το 1898 αλλά η αναφορά του συγγραφέα Rex Warner (1905-1986) - φίλου του Σεφέρη- στο βιβλίο του Views of Attica and its Surroundings κατά τη δεκαετία του '50 την έκανε διάσημη. Εκτός από τον Παλαμά και το Βενέζη που ήταν θαμώνες του χώρου, δέχθηκε ανθρώπους της τέχνης από το εξωτερικό όπως την αγγλίδα ηθοποιό Βίβιαν Λη (1913-1967), τον μυθιστοριογράφο, θεατρικό συγγραφέα και κριτικό Γκράχαμ Γκριν (1904-1991) .

2. ΠΑΛΙΑ ΤΑΒΕΡΝΑ - ΤΑΒΕΡΝΑ ΜΟΣΤΡΟΥ

Στην ιστορική και γραφική συνοικία της Πλάκας κατοικούσε και η αριστοκρατική οικογένεια των Γασπαραίων όπου τους ανήκαν δυο κτίρια, ένα του 18ου αιώνα και ένα του 19ου (για κτίρια και οδούς της περιοχής θα ακολουθήσει άλλο αφιέρωμα). Το δεύτερο κτίριο δόθηκε με ενοίκιο από την τότε κληρονόμου της μεγάλης οικογένειας στον Μοστρό που ήταν εστιάτορας. Ο Μοστρός με επιχειρηματικό πνεύμα διαφοροποίησε τον κήπο σε μια ευρύχωρη αίθουσα όπου με τον πάνω όροφο του κτιρίου της νεοκλασικής αρχιτεκτονικής στέγασε την πασίγνωστη για την εποχή ταβέρνα "Παλιά Αθήνα". Ο Μοστρός μαζί με τους συνεργάτες του σκέφτηκαν να βελτιώσουν τον χώρο σχετικά με την θερινή λειτουργία και έτσι κατάφεραν για σαράντα χρόνια από το 1948 έως το 1988 (σύμφωνα με τον Γιάννη Καιροφύλα) να δώσουν στην ταβέρνα μεγάλη άνεση και φήμη ταυτόχρονα. Όλα τα μεγάλα ονόματα της εποχής πέρασαν από εκεί καθώς επίσης την προτιμούσαν οι παραγωγοί για τα γυρίσματα ελληνικών κινηματογραφικών ταινιών. Στην "Παλιά Αθήνα" έκαναν τις εμφανίσεις τους η Ζωζώ Σαπουντζάκη, η αδερφές Μπρόγερ, η Ρένα Βλαχοπούλου, ο Τώνης Μαρούδας, η Δούκισσα, οι χορευτές Λίντα Άλμα, ο Γιάννης Φλερύ, ο Σειλινός με τα μπαλέτα τους βέβαια. Με τον καιρό και τις διάφορες αλλαγές τη θέση της ταβέρνας πήρε ένα πολύ όμορφο κτίριο που είναι η κατοικία Στρατήγη .


3. ΤΑ ΜΠΑΚΑΛΙΑΡΑΚΙΑ ΤΟΥ ΔΑΜΙΓΟΥ

Περπατώντας ..φτάνουμε στην γνωστή οδό  Κυδαθηναίων όπου στον αριθμό 41 η ταμπέλα μας γνωστοποιεί σε ποιον χώρο θα βρεθούμε! "


Πρόκειται για έναν ιστορικό πλέον χώρο όπου παραμένει στην ίδια οικογένεια, φτάνοντας βέβαια στην τέταρτη γενιά. Το 1865 η οικογένεια της  Μαρουλίας  Καραμαλέγκου (με καταγωγή από τη Σαντορίνη) άνοιξε την ταβέρνα η οποία όμως απόκτησε φήμη από τον σύζυγό της τον Γιώργο Δαμίγο (1902-1987) όπου ερχόμενος από την Σαντορίνη την παντρεύτηκε το 1925. Ο τηγανιτός μπακαλιάρος καθώς και η σκορδαλιά ήταν περιζήτητα απ' όλους.
Η περιγραφή που δίνεται από γενιές που τώρα δεν ζουν (είχα την τύχη να απολαύσω τις αφηγήσεις από συγγενικά μου πρόσωπα) θέλουν, οι παρέες να κατεβαίνουν τα πέτρινα σκαλοπάτια, τα ελαφρώς απότομα πηγαίνοντας για να χαρούν τον μπακαλιάρο, την μοναδική σκορδαλιά ανάμεσα σε κρασοβάρελα και με τους σερβιτόρους της εποχής όπου φορώντας τις παραδοσιακές μακριές ποδιές έσπευδαν σε κάθε κάλεσμα να φέρουν την "μισές" ή την "οκά". Η κουζίνα ήταν ανοιχτή κι οι πελάτες έβλεπαν το μεγάλο τηγάνι να ξεροψήνει τον μπακαλιάρο. Όλα γυάλιζαν από την καθαριότητα, η γεύση του απλού αλλά καλομαγειρεμένου ήταν κάτι που δεν ξέχασαν ποτέ...όπως βέβαια τις ανεκτίμητες στιγμές που πέρασαν σ΄ εκείνο το υπόγειο της χαράς και της αυθεντικής ύπαρξης.
Όπως έχουν αφηγηθεί οι απόγονοι του Γιώργου Δαμίγου, ο ίδιος είχε επιλέξει να κάνει την διαφορά με φρέσκο μπακαλιάρο Νορβηγίας , κάτι που το εμπορευόταν.


Τα τελευταία χρόνια όταν είχαμε επισκεφθεί την ταβέρνα μας εντυπωσίασαν οι φωτογραφίες στους τοίχους, ντοκουμέντα στιγμών που ενσαρκώθηκαν εκεί. Και ποιοι δεν πέρασαν από την Ταβέρνα του Δαμίγου!!Και ποιοι δεν παραξενεύτηκαν στην θέα της μαρμάρινη κολώνας στη μέση του καταστήματος όπου δεν γνωρίζει κανείς την ακριβή χρονολογία της δημιουργίας της....αλλά σίγουρα το βάρος που φέρει είναι η ιστορία αρκετών αιώνων.
Ηθοποιοί, καλλιτέχνες, άνθρωποι των γραμμάτων, πολιτικοί, παρέες της γειτονιάς έχτισαν την αύρα αλλά και το ιστορικό του θαυμάσιου χώρου. Ο Μάνος Κατράκης, ο Αλέκος Αλεξανδράκης, ο Αλέκος Τζανετάκος, η Δέσπω Διαμαντίδου, ο Γιάννης Καιροφύλας, ο Ορέστης Μακρής όπου ήταν δεύτερος ξάδερφος του Γιώργου Δαμίγου  κάποιες σκηνές από την ταινία "Ο Μεθύστακας" τις γύρισε εκεί ενώ ο Μάνος Χατζιδάκις είχε πει το υπέροχο πως  «Εδώ δεν ερχόμαστε για να φάμε μπακαλιάρο, ερχόμαστε για να προσκυνήσουμε».

4. Ο ΠΛΑΤΑΝΟΣ

Η ταβέρνα που γνωρίζουν όλοι όσοι έχουν περιηγηθεί τη γειτονιά τριγύρω απ΄ τους Αέρηδες, συγκεκριμένα απέναντι από το Μουσείο Λαϊκών Οργάνων κουβαλάει κι αυτή την δική της ιστορία η οποία ξεκινάει το 1932 όπου σ΄ ένα οίκημα της οικογένειας Πεσμαζόγλου, την δημιούργησε ο Θ. Καριανός. Αναφέρουν παλιοί θαμώνες ότι οι κατσαρόλες με τα φαγητά που ξεχώριζαν για την ποιότητά τους ήταν στον πάγκο της κουζίνας (μαγειρείου) ώστε οι πελάτες να μπορούν να διαλέξουν, κάτι δύσκολο λόγω της εξαιρετικής γεύσης τους. Από τα λαδερά μέχρι τα κρέατα δεν υπήρχε κάποιο ψεγάδι. Ο Πλάτανος εκτός των προαναφερομένων ήταν γνωστών ακόμη γιατί το πάνω μέρος του αποτέλεσε χώρο καλλιτεχνικών δημιουργιών και συναντήσεων (αρχές δεκαετίας του 1920, σύμφωνα με κάποιες πηγές από το 1922-1928). Ήταν ιδέα των ζωγράφων Περικλή Βυζάντιου, Παύλου Καλλιγά και του γλύπτη Φωκίωνα Ρωκ. Έτσι οι σημερινοί ιδιοκτήτες έχουν τοποθετήσει επιγραφές με τα ονόματα του γραφικού αυτού χώρου. Κάποιες από τις  προσωπικότητες που υπήρξαν θαμώνες για τον καλλιτεχνικό χώρο ήταν οι: Κωστής Παλαμάς, Κώστας Βάρναλης, Κώστας Ουράνης, Γιώργος Σεφέρης, Οδυσσέας Ελύτης, Ευάγγελος Παπανούτσος, Δημήτρης Καμπούρογλου, Γρηγόρης Ξενόπουλος, Σπύρος Μελάς, Δημήτρης Μητρόπουλος, Τίμος Μωραϊτίνης, Ναπολέων Λαμπελέτ, Γιώργος Βλάχος, Γεώργιος Παπανδρέου, Μαρίκα Κοτοπούλη, Κυβέλη, Δανάη Τσουκαλά.
Είναι μαγευτικό να μπορεί κανείς τις πληροφορίες που διαβάζει ή που έχει ακούσει να τις μετατρέπει σε εικόνες, να νιώθει απερίγραπτα συναισθήματα ταξιδεύοντας στις παρέες εκείνης της εποχής όπου τα χωρατά, τα τραγούδια προς τιμήν της κεχριμπαρένιας ρετσίνας , οι απαγγελίες σοβαρών μα και αστείων λόγων να παίρνουν και να δίνουν όπως λέμε.






5. Η ΤΑΒΕΡΝΑ ΤΟΥ ΖΑΦΕΙΡΗ

Ένας θείος μου, αναφερόταν συχνά (πριν πολλά χρόνια ) σ' αυτήν την ταβέρνα της δεκαετίας του ' 50 για την οποία μετά από πολύ καιρό διάβασα "Στης Πλάκας της Ανηφοριές" του Γιάννη Καιροφύλα. Ήταν στις οδούς Θέσπιδος και Τριπόδων, γνωστού σημείου λόγω του ανήφορου. Η ταβέρνα πριν λίγα χρόνια (ίσως και σήμερα) λειτουργούσε κυριολεκτικά κάτω απ' την Ακρόπολη στην οδό Παρθενώνος. Περαστικός δεν μπορούσε να βρει τραπέζι καθόσον η φήμη για τις γεύσεις ξεπερνούσε τις απλές προσδοκίες. Ο χώρος είχε περιποιηθεί σχεδόν όλες τις γνωστές κι αριστοκρατικές προσωπικότητες της μεταπολεμικής Αθήνας καθώς και ξένα υψηλά πρόσωπα.Τον χειμώνα λειτουργούσε την Πλάκα, το καλοκαίρι ο αντίστοιχος χώρος ήταν η "Ροτόντα" στα Σίδερα Χαλανδρίου, στην Λεωφόρο Κηφισίας όπου την περίοδο του '50 διέθετε και ορχήστρα για χορό.

6. Η ΤΑΒΕΡΝΑ ΤΟΥ ΞΥΝΟΥ

Στην οδό Κυθαδηναίων, έναν δρόμο με πολύ ενδιαφέρον, σχεδόν δίπλα στην πλατεία Φιλομούσου Εταιρείας, στην οδό Αγγέλου Γέροντα 4 συγκεκριμένα, η ταβέρνα του Ξυνού , του κυρ Γιάννη του Ξυνού ήταν ένα ακόμη στέκι γεύσεων, συζητήσεων, τραγουδιού και χωρατών. Πολιτικοί και δημοσιογράφοι υπό τις μελωδίες των κιθαρωδών του μαγαζιού πραγματοποιούσαν τις συναντήσεις τους κι απολάμβαναν την παρέα τους, αφού γεύονταν βέβαια τους εκλεκτούς μεζέδες, τα σπιτικά πιάτα, το αρνάκι φρικασέ, ντολμαδάκια κτλπ. Η ταβέρνα διέθετε καλαίσθητο εσωτερικό χώρο καθώς και την περίφημη αυλή με τις μουριές.Στη μεγάλη αίθουσα του μαγαζιού (παλιό κτίριο) οι τοίχοι φιλοξενούσαν μεγάλες τοιχογραφίες, έργα του Παπαγεωργίου, ζωγράφου της εποχής του Μεσοπόλεμου. Πηγή έμπνευσης για τα έργα ήταν η ζωή στην παλιά Αθήνα με τους μάγκες στην περιοχή του Ψυρρή και τα μόνιππα στο Μοναστηράκι, όπως και τις κυρίες με τα καπέλα τους, τα ομπρελίνα, τα μακριά φορέματα

7. Η ΤΑΒΕΡΝΑ ΤΟΥ ΤΖΟΥΤΖΟΥΡΗ

Πλάκα, ταβέρνες, κρασάκι, κιθάρα, μελωδίες, σπιτικές γεύσεις!!!έννοιες άρρηκτα συνδεδεμένες.Δεν υπήρχε περίπτωση μου είχε πει κάποτε ένας σπουδαίος άνθρωπος του χώρου του βιβλίου και των εκδόσεων, θαμώνας της περιοχής, να μην ξεχνούσες τα φαρμάκια και τους νταλκάδες όπου κι αν πήγαινες εκεί (στην Πλάκα). Όσο για του Τζουτζούρη όλα τα μεγάλα ονόματα εκεί θα πήγαιναν, ακόμη και θεούς είχε στην πελατεία του μου είχε πει...αυτός ο εκλεκτός φίλος του αδερφού μου και φίλος του Γιάννη Καιροφύλα.

8. ΤΑΒΕΡΝΑ "ΤΟ ΜΕΘΥΣΜΕΝΟ ΚΑΡΑΒΙ"

Λίγο μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο εκεί που όλοι προσπαθούσαν να σταθούν κοινωνικά κι οικονομικά, στην οδό Αφροδίτης ο διηγηματογράφος  της γενιάς του '30 Μίχος Κάρης από ανάγκη δημιούργησε την δική του ταβέρνα. Ήταν ένας άνθρωπος με αυθεντικό πνεύμα, θύμα όμως του κοινωνικού αποκλεισμού εκείνων των χρόνων. Συντροφιά του σ' αυτό το εγχείρημα ήταν ο Λουντέμης, ο Βρεττάκος, ο Αντώνης Σαμαράκης (νέος τότε) και κάποιοι ακόμη νεαροί. Στην είσοδο της ταβέρνας έγραφε παραφράζοντας την φράση του Βίκτορα Ουγκώ "Όπου ανοίγει μια ταβέρνα, κλείνει μια φυλακή". Στην ουσία ο χώρος αποτελούσε ένα λογοτεχνικό στέκι και ταυτόχρονα ένα καταφύγιο της αντίστασης..Έκλεισε το 1962 καθαρά για οικονομικούς λόγους αλλά σε όσους τη γνώρισαν παρέμενε για πάντα ως ένας τόπος με ιστορικές και ιερές συναντήσεις. 

 

 

 

 

9.  Η ΤΑΒΕΡΝΑ ΤΟΥ ΠΑΠΑΧΕΙΜΩΝΑ

Στην οδό Μνησικλέους στον αριθμό 8, τρία αδέρφια πριν από τον Β' Παγκόσμιο πόλεμο άνοιξαν αυτή την ταβέρνα. Ταυτόχρονα είχαν κι ένα καφενείο με το όνομα το καφενείο των "Παρισίων" στις οδούς Νίκης και Μητροπόλεως. Στη συνέχεια αγόρασα το χρωματοπωλείο του Ξανθάκη που ήταν στις οδούς Μνησικλέους και Πανδρόσου έτσι ώστε να καταφέρουν  να επεκτείνουν την ταβέρνα ώστε να έχει άνετο χώρο για την καλοκαιρινή περίοδο. Ο χώρος λειτουργεί έως σήμερα με την επωνυμία "Ερμείον".Η πρώτη ταβέρνα μεγαλούργησε στις δεκαετίες του '50 και του '60 όπου τα πιο γνωστά ονόματα ψυχαγωγούσαν τους θαμώνες. Ο Μαρούδας, ο Γούναρης, η Μπελίντα, η Ρένα Βλαχοπούλου, αργότερα ο Μπιθικώτσης.Τα γλέντια της αποκριάς δε...παραμένουν στις μνήμες όσων τα έζησαν αξέχαστα αλλά και σ' όσους είχαν την ευτυχία να τους τα διηγηθούν, επίσης. Οι περισσότερες ταβέρνες της Πλάκας αποτελούσαν μέρη όπου γυρίζονταν οι γνωστές ελληνικές κινηματογραφικές ταινίες. Έτσι έγινε κι εδώ.Μάλιστα επειδή οι οικίες των αδερφών Παπαχειμώνα ήταν στην περιοχή, γυρίζονταν κι εκεί στιγμές από ταινίες. Όπως έγινε μ' αυτή του Αλέκου Σακελάριου " Παπούτσι απ' τον τόπο σου" .Λέγεται πως η Γεωργία Βασιλειάδου δανείστηκε την ρόμπα της Σταυρούλα, συζύγου του Γιάννη Παπαχειμώνα. Όσο δε, για τον Ορέστη Μακρή όπως έκανε και στις άλλες ταβέρνες έτσι κι εδώ, μετά τα γυρίσματα των ταινιών στο τέλος για ξεκούραση καθόταν στην ταβέρνα με τους συναδέλφους του αλλά και με τον επιχειρηματία όπου έπιναν κρασί.

10. Η ΤΑΒΕΡΝΑ ΤΟΥ ΒΛΑΧΟΥ

Αυτή η ταβέρνα αποτελούσε έναν γραφικό χώρο στα Αναφιώτικα όπου ξεχώριζε για τους σπιτικούς μεζέδες τους οποίους απολάμβαναν οι παρέες με την συνοδεία των κιθαρωδών. Επειδή ήταν σαν μια αυλή σε γειτονιά, απλά αλλά μαγευτικά στον ιερό εκείνο χώρο, ήταν γεμάτη από παρέες κι όπως έλεγε ένας θείος μου "δεν υπήρχες περίπτωση να πας δίχως να συναντήσεις κάποιον γνωστό ή φίλο".

11. ΤΑΒΕΡΝΑ ΤΟ ΣΥΜΠΟΣΙΟ

Στις αρχές της δεκαετίας του '60 σε ένα δρομάκι της γνωστής οδού Αδριανού, ο Γιώργος Μπουκουβάλας ένας άνθρωπος με μεράκι, άνοιξε την ταβέρνα " Συμπόσιο" σ' έναν υπόγειο χώρο. Είχε δικό της ύφος αφού δεν υπήρχαν τραπέζια και καρέκλες αλλά χτιστοί πάγκοι και πέτρινες πλάκες ως τραπέζια. Είχε μια αύρα από την αρχαία εποχή γι' αυτό και οι σερβιτόροι αντί για τις συνηθισμένες ποδιές φορούσαν χλαμύδες και το κρασί προσφέρονταν σε πήλινα δοχεία. Φυσικά και το φαγητό που δεν ήταν άλλο από κομμάτια κρέας (κοψίδια) το έτρωγαν δίχως την χρήση μαχαιροπίρουνου, με το χέρι. Τον ιδιοκτήτη τον αποκαλούσαν Τιπούκειτο, που ήταν ο τίτλος του περιοδικού που είχε βγάλει παλιότερα. Ήθελε το " Συμπόσιο" να έχει όσο το δυνατόν περισσότερο το χρώμα της αρχαιότητας.Προσπαθούσε τόσο για την λεπτομέρεια που είχε υποχρεώσει τα παιδιά που πουλούσαν λουλούδια για τις πελάτισσες της ταβέρνας, να τα έχουν σε μορφή στεφανιού ώστε ο καβαλιέρος να στεφανώνεται την ντάμα του.

12. Η ΤΑΒΕΡΝΑ ΤΟΥ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΝΟΥ 

Στην οδό Κέκροπος 10 η ταβέρνα λειτουργεί με διαφορετική βέβαια διεύθυνση. Συνήθως  έχει πάρα πολύ ωραίο μουσικό πρόγραμμα όπως και χορευτές που παρουσιάζουν παραδοσιακούς χορούς (τουλάχιστον πριν την εποχή που βιώνουμε).

13. Η ΤΑΒΕΡΝΑ ΕΡΩΤΟΚΡΙΤΟΣ  

Υπήρξε ένας άλλος χώρος όπου η ρετσίνα με τις όμορφες παρέες και τους εκλεκτούς μεζέδες είχαν την τιμητική τους. 

14. ΤΑΒΕΡΝΑ Ο ΒΑΚΧΟΣ 

Της δεκαετίας του '60 ήταν η ταβέρνα και λειτουργούσε στην οδό Βάκχου 1 και  Βύρωνος. Επιχειρηματίας ήταν ο γνωστός Πλακιώτης Ευπατρίδης Θεόφιλος.

15. ΤΑΒΕΡΝΑ Η ΜΟΥΡΙΑ

Προς του Μακρυγιάννη, στην οδο Βύρωνος υπήρχε ένας μικρός χώρος ντυμένος με το αυθεντικό παραδοσιακό χρώμα της Πλάκας , η ταβέρνα Μουριά. Σίγουρα είχε κακούς θαμώνες που πήγαιναν για το κρασάκι τους και τους μεζέδες που έφτιαχνε με πολύ κέφι ο ιδιοκτήτης. Λένε ότι κάθε περίοδο όλη η γειτονιά μεθούσε από τις ευωδιές καθόσον τηρούσε τα έθιμε, άλλοτε είχε ξεροτηγανισμένο μπακαλιάρο, άλλοτε ψητά κτλπ. Ο ιδιοκτήτης δεν επηρεάστηκε καθόλου από τα κύματα της μόδας που έφερναν αλλαγές και άφησε την ταβέρνα του να θυμίζει πραγματικά χρόνια ρομαντικά και περασμένα.Είχε λίγα τραπέζια, χαμηλό ταβάνι κι η κουζίνα ήταν στη θέα των πελατών όπου λαχταρούσαν βλέποντας τους μεζέδες να τηγανίζονται, μέχρι να τους γευτούν στο πιάτο. Πολλές φορές ένας πλανόδιος μουσικός, στεκόταν ταπεινά και έδινε μελωδία στην ατμόσφαιρα.

  16. ΤΑΒΕΡΝΑ ΤΟ ΜΑΓΕΜΕΝΟ ΚΑΡΑΒΙ

Αυτή η ταβέρνα είχε δημιουργηθεί σ' ένα σπίτι από τα παλιά της Πλάκας στην οδό Αφροδίτης, είχε όμορφη ατμόσφαιρα, καλό φαγητό και  καταστηματάρχες ήταν δυο Ελληνορώσοι που γνώριζαν ακορντεόν και μπαλαλάικα. Έδιναν μια διαφορετική ατμόσφαιρα αφού φορούσαν την εθνική τους ενδυμασία και αρκετά βράδια μαζί με άλλους Έλληνες από την Ρωσία που πήγαιναν εκεί , τραγουδούσαν και συζητούσαν για τις μνήμες που είχαν από την προεπαναστατική Ρωσία.

17.     ΤΑΒΕΡΝΑ Ο ΓΕΡΟΣ ΤΟΥ ΜΟΡΙΑ

Μια ταβέρνα σε ένα από τα ωραιότερα σημεία, στα Αναφιώτικα στην οδό Μνησικλέους εκεί που καταλήγουν τα σκαλοπάτια και πολύ κοντά στο Μετόχι του Παναγίου Τάφου. Η ιστορία, οι παλμοί της Ορθοδοξίας, ο αττικός ουρανός, ο Ιερός Βράχος, τα γιασεμιά και οι γαζίες είναι λίγα από τα στοιχεία που αγκαλιάζουν τον χώρο. Το ιδιαίτερο της ταβέρνας είναι πως είχε δημιουργό γυναίκα. Η κυρά Ρουμπίνα Νικολοπούλου έστησε την ταβέρνα τα δύσκολα χρόνια του 1940 αφού ο άνδρας της είχε φύγει απ' τη ζωή. Εκείνος είχε μπακάλικο στο ίδιο μέρος αρκετά πριν το 1930. Η ίδια μαγείρευε κι έγινε ξακουστή γι' αυτό πέρασαν από τα τραπέζια της πολιτικοί , βασιλείς, καλλιτέχνες απ΄όλα τα μήκη και πλάτη του πλανήτη.



 

 

 

 



18. ΠΑΛΙΑ ΤΑΒΕΡΝΑ ΣΤΑΜΑΤΟΠΟΥΛΟΣ

Συνεχίζοντας τον όμορφο περίπατο στην συνοικία των θεών, φτάνουμε στην οδό Λυσίου 26 όπου βρίσκεται η ως άνω ταβέρνα που χρονολογείται από το 1882 που σύμφωνα με τις πηγές ο παππούς Σταματόπουλος δημιούργησε ένα παντοπωλείο στο οποίο έδινε και κρασί. Σαν αυτούσια ταβέρνα λειτούργησε από το 1965. Η ταβέρνα λειτουργεί έως σήμερα μέσα στο θεσπέσιο περιβάλλον της Πλάκας.



19. ΔΙΟΣΚΟΥΡΟΙ ΜΕΖΕΔΟΠΩΛΕΙΟ , ΚΑΦΕ

Από το 1934 έως το 1975 το μεζεδοπωλείο ΔΙΟΣΚΟΡΟΙ ήταν ένα παραδοσιακό καπηλειό με πολλές προσωπικότητες να συχνάζουν εκεί, να χαίρονται, να συζητούν για όλα όσα απασχολούσαν την εποχή τους. Ως γνωστόν μετά αναδείχθηκε σε ένα ξεχωριστό καφενείο- μεζεδοπωλείο  και πλέον στην Πλάκα (οδός Διοσκούρων) καθώς και στο Μοναστηράκι αποτελούν σημεία που Έλληνες αλλά και ξένοι τουρίστες επισκέπτονται συνεχώς.

 



 20. Η ΤΑΒΕΡΝΑ ΤΟΥ ΚΡΗΤΙΚΟΥ

Ονομαστή ταβέρνα στο υπόγειο των οδών Αδριανού και Μνησικλέους, ξεχωριστή για το πλακιώτικο χρώμα της.Εκεί πραγματοποιούσαν τα τραπέζια στους επισήμους που επισκέπτονταν την χώρα μας, οι πολιτικοί.

21. Η ΤΑΒΕΡΝΑ ΤΟΥ ΦΑΝΤΗ

 Περίφημη ταβέρνα για την εποχή στην οδό Λυσίου όπου συγκέντρωνε ανθρώπους των γραμμάτων και των τεχνών απ' όλο τον κόσμο.
 
 
22. ΤΑΒΕΡΝΑ ΤΑ ΓΙΟΥΒΕΤΣΑΚΙΑ
 
Το 1960 ήταν που ξεκίνησε η ταβέρνα, ένας πανέμορφος χώρος με εξαιρετικό φαγητό, στην πασίγνωστη οδό Αδριανού 144.
 
23. ΤΑΒΕΡΝΑ Η ΣΠΗΛΙΑ ΤΗΣ ΑΚΡΟΠΟΛΗΣ
 
 Η οδός Θρασύλλου θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως ο δρόμος που αποτελεί την μια πλευρά του Ιερού Βράχου. Εδώ στον αριθμό 24 το 1960  ήταν το ξεκίνημα της ως άνω θαυμάσιας ταβέρνας με βραδιές και μέρες αξέχαστες για όλους, από τον  Γεώργιο Βαζέα και την σύζυγό του Παγώνα.Ο χώρος αυτός έχει την ευλογία να βρίσκεται σ' αυτό το θεϊκό σημείο.Έτσι έχει φιλοξενήσει κυριολεκτικά ανθρώπους απ' όλη την γη, απ' όλα τους τομείς!


24. ΕΣΤΙΑΤΟΡΙΟ ΕΣΤΙΑΤΟΡΙΟ ΤΟ ΠΑΛΙΟ ΤΕΤΡΑΔΙΟ

Το παρόν σημείο μας βγάζει από την γνωστή εικόνα της αγαπημένης παραδοσιακής  ταβέρνας και μας ταξιδεύει στο 1964 όπου ανθούσαν οι μπουάτ κι οι μελωδίες του νέου κύματος, οι καλλιτέχνες κι οι νέοι από κάθε τομέα σιγοτραγουδούσαν, βίωναν το σκίρτημα του φλερτ κι ονειρεύονταν τον δικό τους κόσμο με καινοτομίες κι ανατροπές στο κοινωνικό κατεστημένο. Ο λόγος γίνεται γιατί στην οδό Μνησικλέους 26 σ' αυτή την γειτονιά όπου οι αέρηδες μόνο ούριοι είναι, όπου τα σπουργίτια και τα κοτσύφια στήνουν τρελό χορό,άκμαζε η μπουάτ "Το Τετράδιο"  και σήμερα είναι το μεζεδοπωλείο "Το Παλιό Τετράδιο" . Το ιδιαίτερο βρίσκεται στο κτίσμα που ανήκει στην Οθωμανική περίοδο και το κοσμούν στοιχεία της εποχής καθώς και σπάνια τεχνοτροπία.



Κλείνοντας....

Κάποιες ταβέρνες διατηρούνται και σήμερα , ίσως με διάφορες αλλαγές. Όπως και να ' χει οι παλιές παραδοσιακές ταβέρνες της Πλάκας συνδέθηκαν με χρόνια δύσκολα, εποχές εντελώς διαφορετικές, στη συνέχεια με  πολέμους, μεταπολεμική περίοδο, αγώνες, αντίσταση, καλλιτεχνικά βήματα, ανθρώπους που με την χρυχαφένια ρετσίνα ξεχνούσαν και δημιοιυργούσαν, δάκρυζαν και γέλαγαν.

Τα γραφόμενά μου αποτελούν έναν συνδιασμό απ' όσα μου είχαν διηγηθεί οικεία μου πρόσωπα καθώς επίσης από πληροφορίες που έχω βρει σε παλαιοβλιοπωλεία, από βιβλία.

Θεωρώ ιδιαίτερο προσόν να γνωρίζουμε όσο το δυνατόν περισσότερα για περιοχές τόσο σημαντικές και γνωστές.

Σάββατο 12 Ιουνίου 2021

Τζαμιά και τεκέδες στην περιοχή της Πλάκας.

 

Τζαμιά και τεκέδες στην περιοχή της Πλάκας κατά την Οθωμανική περίοδο.

H Οθωμανική περίοδος στην Αθήνα άφησε  τα δικά της ίχνη που φαίνονται έως σήμερα. Οι λέξεις τζαμιά, μεντρεσές, τεκέδες ήταν χαρακτηριστικά εκείνης της εποχής.
Σύμφωνα με αρκετές πηγές τα τζαμιά στην Αθήνα υπήρχαν αρκετά τζαμιά. Σήμερα σώζονται δυο, χωρίς τους μιναρέδες τους. 
Το πιο γνωστό σε όλους σήμερα είναι το τζαμί Τζισταράκη ή Τζισδαράκη, κτίσμα του 1759 που βρίσκεται στην πλατεία Μοναστηρακίου, ακριβώς απέναντι από τον σταθμό του ΜΕΤΡΟ.
Για το συγκεκριμένο μνημείο υπάρχει αφιέρωμα στον παρόντα ιστότοπο με τίτλο

" Το Τζαμί του Τζισταράκη" .

https://www.blogger.com/u/2/blog/post/edit/1247213638001865387/7322684382061873978

Το άλλο τζαμί είναι το Φετιχιέ που βρίσκεται κοντά στον αρχαιολογικό χώρο της Ρωμαϊκής Αγοράς και χτίστηκε μετά τον ερχομό στην Αθήνα, του Μεχμέτ του Πορθητή το 1458.


Ονομάζονταν επίσης τζαμί του Σταροπάζαρου (ήταν στον χώρο όπου πραγματοποιούνταν το παζάρι των σιτηρών) ή τζαμί του Πορθητή και αποτελεί το σημαντικότερο τζαμί των οθωμανικών χρόνων της Αθήνας. Το 1687 στα χρόνια του Μοροζίνη μετατράπηκε από τους Ενετούς, σε καθολική εκκλησία του Αγίου Διονυσίου. Όταν οι Ενετοί έφυγαν, χρησιμοποιήθηκε πάλι ως τζαμί και στα χρόνια της απελευθέρωσης το 1824 έγινε σχολείο Αλληλοδιδακτικής μεθόδου της Φιλομούσου Εταιρείας. Στη συνέχεια το 1843 ήταν φυλάκιο, μετά στρατιωτική φυλακή, φρουραρχείο και το 1890 το μετέτρεψαν σε αλευραποθήκη, στρατιωτικό αρτοποιείο έως τα χρόνια του Μεσοπολέμου.
Αρχιτεκτονικά, στο κέντρο της ανατολικής πλευράς του τζαμιού βρίσκεται μια μικρή κόγχη, το ονομαζόμενο μιχράμπ που έχει προσανατολισμό προς τη Μέκκα.
Άλλα τζαμιά στην Αθήνα ήταν:
το Γενί τζαμί ή της Μπεϊνας ή τζαμί του Ροδακιού ,μεταξύ των σημερινών οδών Βουλής, Νικοδήμου, Θουκυδίδου, Απόλλωνος
το Σοφτά τζαμί ή τζαμί των Σοφτάδων, στη θέση Πάνω Σιντριβάνι, εκεί που διασταυρώνονται οι οδοί Πανδρόσου και Καπνικαρέας
το τζαμί της Κολώνας, στην οδό Αδριανού
το μικρό τζαμί ή Κιουτσούκ τζαμί, στην οδό Μουσείου
το τζαμί του Παρθενώνα μέσα στον Παρθενώνα

Ο Γιάννης Καιροφύλας (κι άλλες πηγές) αναφέρει ότι στην Αθήνα υπήρχαν πολλοί τεκέδες αλλά οι πιο γνωστοί ήταν πέντε, οι παρακάτω:
ο τεκές που βρισκόταν απέναντι από το Φετιχέ τζαμί
ο τεκές που βρισκόταν στην πλατεία Δημοπρατηρίου
ο τεκές που βρισκόταν στους δυτικούς πρόποδες της Ακρόπολης όπου ήταν και το τουρκικό νεκροταφείο
ο τεκές που τον διαδέχθηκε ο ναός των Αγίων Αναργύρων
ο τεκές του Μπραίμη, το Ωρολόγιο του Κυρρήστου δηλαδή.


Κλείνοντας το σύντομο αφιέρωμα, λίγα λόγια για τους Οθωμανούς στης Αθήνα.

Την ΑΘήνα κατέλαβαν οι Οθωμανοί στις 4 Ιουνίου του 1456 . Η περιοχή που εγκαταστάθηκαν (δεν ήταν πάνω από δυο ή τρεις χιλιάδες) ήταν γύρω από την Ακρόπολη όπου και οργάνωσαν τις γειτονιές τους. Ως κεντρική γειτονιά είχαν αυτή που απλώνονταν γύρω από το Τσαρσί και προς το Ριζόκαστρο. Βέβαια λίγοι ζούσαν και σε άλλες γειτονιές. Οι κάτοικοι της πόλης τότε είχαν εξέλθει από το ρωμαϊκό τείχος και είχαν έλθει πάλι στις παλιές τους γειτονιές, την Πλάκα, το Μοναστηράκι, του Ψυρρή. Στου Ψυρρή δεν κατοίκησαν και σύμφωνα με την σπουδαία ξεναγό, ιστορικό τέχνης, συγγραφέα, αθηναιογράφο Άρτεμις Σκουμπουρδή, η συνοικία παρέμενε αμιγών ορθόδοξη.

 








Θεσσαλονίκη,Μονή Βλατάδων.

Εικόνες από έναν πανέμορφο και πολύ αξιόλογο χώρο, έναν ακόμη πολιτισμικό και ιστορικό θησαυρό της χώρας μας.Τη Μονή Βλατάδων που πρόκειται ...