Δευτέρα 13 Σεπτεμβρίου 2021

Η ύψωση του Τίμιου Σταυρού,εορτή και έθιμα.

Το αιώνιο σύμβολο  της Ανάστασης, της θυσίας και του αγιασμού, της χαράς, της λύτρωσης  είναι ο Τίμιος Σταυρός. Αποτελεί το θεμελιώδες σύμβολο στο οποίο βασίζεται η ζωή των Χριστιανών.
 

 Σύμφωνα με τις ιστορικές-θρησκευτικές πηγές, η Ελένη η μητέρα του Μ. Κωνσταντίνου, το 326 μετά την Α' Οικουμενική Σύνοδο ξεκίνησε για τους Αγίους Τόπους με σκοπό να χτίσει ναούς στις τοποθεσίες που συνδέονταν με την επίγεια παρουσία του Χριστού. Εννοείται πως το κεντρικό σημείο ήταν ο Πανάγιος Τάφος. Εκεί το 135, κατά τη δεύτερη καταστροφή που είχε υποστεί η Ιερουσαλήμ, αυτοκράτορας Αδριανός έκτισε έναν ναό προς τιμή της Αφροδίτης με αποτέλεσμα να καλυφθεί ο Γολγοθάς κι ο τάφος για να εμποδίζονται οι Χριστιανοί και να μην πλησιάζουν. Η Αγία Ελένη βέβαια προσπάθησε με τεράστιο κόπο και βρήκε όχι μόνο τον Τίμιο Σταυρό αλλά και τους δυο σταυρούς των ληστών.

Ο Σταυρός του μαρτυρίου του Ιησού ξεχώρισε καθόσον ο τότε επίσκοπος Ιεροσολύμων Μακάριος, μετά τη δέηση που πραγματοποίησε, έγινε θαύμα και μια γυναίκα αναστήθηκε αφού τοποθέτησε τον ένα σταυρό επάνω της. Η Αγία Ελένη παρέδωσε το ιερό εύρημά της στον Επίσκοπο αφού πρώτα το ασπάσθηκε. Φυσική εξέλιξη ήταν η είδηση να διαδοθεί παντού στα μέρη της Ιερουσαλήμ και οι πιστοί να συρρέουν για να προσκυνήσουν. Τότε ο επίσκοπος ύψωσε τον Τίμιο Σταυρό ώστε να μπορούν όλοι να τον δουν, ευλογώντας τους. Στη συνέχεια όμως το 335, που είναι η επόμενη μέρα από τα εγκαίνια του Ναού της Αναστάσεως ακολούθησε και η δεύτερη ύψωση. Σύμφωνα με τις γραπτές χριστιανικές πηγές το 630 ακολούθησε η τρίτη ύψωση που ήταν και η τελευταία. Εκείνη την εποχή ήδη είχαν περάσει δεκατέσσερα χρόνια από τότε που οι Πέρσες είχαν καταλάβει την Παλαιστίνη αρπάζοντας τον Τίμιο Σταυρό κι ο αυτοκράτορας Ηράκλειος τους πολέμησε. Τους νίκησε, πήρε πίσω το Ιερό Σύμβολο και έτσι αποκαταστήθηκε ο πατριαρχικός θρόνος. Στις 14 Σεπτεμβρίου επέστρεψε στα Ιεροσόλυμα έχοντας στους ώμους του τον Σταυρό. Παραδίδοντάς τον στον πατριάρχη, εκείνος ύψωσε τον Τίμιο Σταυρό και ήταν η πρώτη φορά που ακούστηκε το γνωστό τροπάριο "Σώσον Κύριε τον λαόν Σου....".

γάλη δεσποτική εορτή της Χριστιανοσύνης, με την οποία τιμάται κάθε χρόνο στις 14 Σεπτεμβρίου η διπλή ανεύρεση του Σταυρού πάνω στον οποίο μαρτύρησε ο Ιησούς Χριστός. Στη χώρα μας γιορτάζουν ο Σταύρος και η Σταυρούλα.

Σύμφωνα με την παράδοση, το 326 η γηραιά μητέρα του Μεγάλου Κωνσταντίνου, Αυγούστα Ιουλία Φλαβία Ελένη, μετέβη στους Αγίους Τόπους για να φέρει στο φως τα διάφορα μέρη στα οποία έζησε και δίδαξε ο Ιησούς Χριστός. Στα Ιεροσόλυμα πραγματοποίησε μεγάλες ανασκαφές για να βρεθούν οι τόποι της Σταύρωσης και της Ανάστασης στον λόφο του Γολγοθά. Η μετέπειτα Αγία Ελένη οδηγήθηκε στην εύρεση του Τιμίου Σταυρού από ένα αρωματικό φυτό που φύτρωνε στο μέρος εκείνο, τον γνωστό μας βασιλικό. Ύστερα από επίπονες ανασκαφές βρέθηκαν τρεις σταυροί, του Κυρίου και των δύο ληστών.


Πηγή: https://www.sansimera.gr/articles/562

© SanSimera.gr

Κάποιες από τις πηγές γράφουν ότι η εορτή της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού, ίσως να είχε καθιερωθεί από τον Μέγα Κωνσταντίνο που τον είχε προτρέψει γι' αυτό η μητέρα του μετά την εύρεσή Του.

Όπως και να 'χει η μέρα αυτή της 14ης Σεπτεμβρίου είναι για τους Χριστιανούς από τις σπουδαιότερες του εορταστικού κύκλου και συμβολίζει εκτός της θυσίας του Κυρίου για το ανθρώπινο βασίλειο, όλη μας τη ζωή..πως πρέπει δηλαδή μέσα από τη σταύρωση του συνεχούς πνευματικού μας αγώνα, να φτάσουμε στην Ανάσταση.Πως μιμούμενοι την υπομονή στα πάθη του θα προχωρήσουμε κι εμείς στη ζωή, πως θα υπομείνουμε όλα όσα μας έρχονται. Από τον Σταυρό του μεταλαμπάδευσε την αγάπη σε όλους, την καρτερία, την συγχώρεση. Με τον Σταυρό πάταξε τον Άδη, μ' Αυτόν ως δύναμη αν θέλουμε μπορούμε να πατάξουμε την αδικία και το κακό.

Αυτή η μέρα έρχεται να προστεθεί στις χρονικές περιόδους με τα υπέροχα, ανεπανάληπτα έθιμά μας!

Την πρώτη θέση την έχει ο βασιλικός με τον οποίο όπως θυμάμαι από τα παιδικά μου χρόνια, οι νοικοκυρές ετοίμαζαν προζύμι για το ψωμί κι ανανεώνοντάς το, είχαν όλο τον χρόνο. Σε αρκετά μέρη το πρώτο ψωμί που φτιάχνουν είναι πρόσφορο για την εκκλησία. Ο βασιλικός ήταν το φυτό που από την έντονη ευωδία του οδηγήθηκε η Αγία Ελένη στο σημείο που βρισκόταν ο Τίμιος Σταυρός.

Την παραμονή πηγαίνουμε στους ναούς κλωνάρια βασιλικού τα οποία ευλογημένα, την επόμενη μέρα μοιράζονται στους πιστούς, ευλογημένα πλέον στο τέλος της λειτουργίας. Αλλού οι νοικοκυρές πηγαίνουν γλάστρες και τις παίρνουν πίσω ευλογημένες  που τις κρατούν για όλο τον χρόνο αλλά και για χρόνια, αναλόγως τη δύναμη του φυτού. Τα κλωνάρια του τα τοποθετούν στο εικονοστάσι ή δίπλα στο καντήλι, τα χρησιμοποιούν εναντίον της κακής ενέργειας ή για ξεμάτιασμα.

                                                  Φωτογραφία με προζύμι από σελίδα Χριστιανικού περιεχομένου.

Σύμφωνα πάντα με την παράδοση, σε κάποια μέρη της Κρήτης όποιοι έχουν αμπέλια με τον βασιλικό από του Σταυρού, σταυρώνουν το κρασί. Σε μέρη με ελαιώνες σταυρώνουν τις ελιές κι αφού τις κοπανήσουν στο γουδί να βγει λάδι, μ' αυτό ανάβουν το καντήλι.

Αλλού πάλι, πάνε στη θάλασσα το πρωί της μέρας του Σταυρού με ένα ρόδι δεμένο σ' ένα κλωνάρι ελιάς, όπου το ρίχνουν στο νερό λέγοντας "όπως τρέχει το νερό, έτσι να τρέχουν τα καλό στο σπιτικό".

Η περίοδος αυτή συνδέεται και με την καρποφορία της γης. Επίσης οι βοσκοί κατέβαζαν τα κοπάδια στα χειμερινά βοσκοτόπια. Ακόμη τα άφηναν ελεύθερα γενικά να βοσκούν στα χωράφια γιατί είχε γίνει η συγκομιδή των καρπών κι έτσι χρησιμοποιούσαν την έκφραση "του Σταυρού του κλέφτη". Για ευλογία του κοπαδιού, μαζί με πρόσφορο πήγαιναν και μαλλιά από τα πρόβατα.

Για τον λαό η ημέρα είναι ευλογημένη όπως τα Θεοφάνεια, του Σωτήρος, της Πρωτοχρονιάς.

Στα μέρη όπου υπάρχουν αμπέλια, οι αμπελουργοί τα μοιράζουν στους γείτονες, στον κόσμο καθόσον η μέρα θέλει αυστηρή νηστεία όπως την Μεγάλη Παρασκευή.

Καθόσον ετοιμάζεται η σπορά της γης , στους ναούς οι γεωργοί πηγαίνουν ένα καλαθάκι με σπόρους για ευλογία κι αυτό.

Χρόνια πολλά σε όλους που ευλαβούνται τη μέρα, εύχομαι ο Τίμιος Σταυρός να μας χαρίζει δύναμη ώστε να σηκώνουμε τον δικό μας μικρό ή μεγάλο σταυρό, να αγωνιζόμαστε για την αγάπη που έδωσε απλόχερα σε όλους...να ξαναβρούμε τις αξίες και τον δρόμο που χάσαμε...






 
 

 


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Επιτάφιοι 2024.

Επιτάφιος, η κορύφωση του Θείου Δράματος, ο πόνος και το μοιρολόι, η αναμνήσεις που τρέχουν για τον καθένα μας.. Και φέτος με τη βοήθεια των...