Ένα μικρό δείγμα του αφιερώματος των ποιητών για τον πρώτο μήνα της άνοιξης που θεωρείται ζωηρός μα και παράξενος..Όμως ότι κι αν λέει ο λαός, δεν παύει μέσα του να κρύβει αγάπη γι΄αυτό μας προετοιμάζει για την Ανάσταση, να κρύβει την αναγέννηση γι' αυτό τα μπουμπούκια γεννούν άνθη ότι κι αν κάνει, να είναι ευλογημένος μα και επαναστάτης, γι' αυτό η μεγάλη μας Επέτειος εορτάζεται μαζί του!
To ταξίδι αυτό αναφέρεται κυρίως στη μελοποιημένη ποίηση.
Ναζιάρης αλλά αγαπημένος
πότε κακιώνει μα είναι ευλογημένος
πότε χιονίζει όμως η άνοιξη αρχίζει..
Η αρχή με τον πολυαγαπημένο Νίκο Γκάτσο
Σε στίχους του Νίκου Γκάτσου
Πρώτη εκτέλεση η Δήμητρα Γαλάνη και σύνθεση ο αξέχαστος Λουκιανός Κηλαηδόνης
Άλμπουμ Κόκκινη κλωστή, έτος 1972
1. Μια Κυριακή του Μάρτη
Μια Κυριακή του Μάρτη
και μια Σαρακοστή
εσύ ‘σουν στο κατάρτι
κι εγώ στην κουπαστή.
Κρατούσαμε το δάκρυ
στα ματοτσίνορα,
για μας δεν είχαν άκρη
της γης τα σύνορα.
Δε σου ‘στειλα το μήλο
και σ’ έχασα από φίλο,
μα μ’ ένα πορτοκάλι
θα σε κερδίσω πάλι.
Φίλα με της καρδιάς μου καραβοκύρη,
να ξαναπιώ τον ήλιο σ’ ένα ποτήρι.
Φίλα με Αυγερινέ μου να γίνω Πούλια,
τραγούδι να μου λένε τα θαλασσοπούλια.
Μια Κυριακή του Μάρτη
και μια Σαρακοστή
κρεμάσαμε στο χάρτη
μια κόκκινη κλωστή
και δίπλα στο τιμόνι
όταν γυρίσαμε
το πρώτο χελιδόνι
καλωσορίσαμε.
Δε σου ‘στειλα το μήλο
και σ’ έχασα από φίλο
μα μ’ ένα πορτοκάλι
θα σε κερδίσω πάλι.
Φίλα με της καρδιάς μου καραβοκύρη,
να ξαναπιώ τον ήλιο σ’ ένα ποτήρι.
Φίλα με Αυγερινέ μου να γίνω Πούλια,
τραγούδι να μου λένε τα θαλασσοπούλια.
ΡΙΤΑ ΜΠΟΥΜΗ-ΠΑΠΑ
2. Ο ΜΑΡΤΗΣ ΚΑΙ Η ΜΑΝΑ ΤΟΥ
Τον γνωρίζετε το Μάρτη,τον τρελό και τον αντάρτη;
Ξημερώνει και βραδιάζει
κι εκατό γνώμες αλλάζει. Βάζει η μάνα του μπουγάδα, σχοινί δένει στη λιακάδα,
τα σεντόνια της ν’ απλώσει,
μια χαρά να τα στεγνώσει. Νά που ο Μάρτης μετανιώνει
και τα σύννεφα μαζώνει
και να μάσει η μάνα τρέχει
τα σεντόνια, γιατί βρέχει! Νά ο ήλιος σε λιγάκι,
φύσηξε το βοριαδάκι,
κι η φτωχή γυναίκα μόνη
τα σεντόνια ξαναπλώνει. Μια βροντή κι ο ήλιος χάθη
μες στης συννεφιάς τα βάθη,
ρίχνει και χαλάζι τώρα,
ποποπό, τι άγρια μπόρα! Ώς το βράδυ φορές δέκα
άπλωσε η φτωχή γυναίκα
την μπουγάδα, κι όρκο δίνει Μάρτη να μην ξαναπλύνει.
3. ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΕΛΥΤΗΣ
ΤΟ ΕΡΗΜΟΝΗΣΙ (από Τα Ρω του Έρωτα, 1972)
Γεια σου Απρίλη γεια σου Μάρτη και πικρή Σαρακοστή βάζω πλώρη και κατάρτι και γυρεύω ένα νησί που δε βρίσκεται στο χάρτη. Το κρατάνε στον αέρα τέσσερα χρυσά πουλιά δε γνωρίζω εκεί πέρα ούτε κλέφτη ούτε φονιά ούτε μάνα και πατέρα. Τα λουλούδια μεγαλώνουν κάθε νύχτα τρεις οργιές τις ακρογιαλιές ισκιώνουν και τα δέντρα στις πλαγιές σαν καβούρια σκαρφαλώνουν. Μες στης ερημιάς τ’ αγέρι όλ’ αγιάζουνε μεμιάς πιάνεις του Θεού το χέρι και τα κύματα ακουμπάς σαν αγριοπεριστέρι. Γεια σας έχτρες γεια σας μίση και γινάτι καθενός άμα βρεις το ερημονήσι όλα τ’ άλλα είναι καπνόςμια φορά να το ΄χεις ζήσει.
4. ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΕΛΥΤΗΣ
ΤΑ ΕΛΛΗΝΑΚΙΑ
(από Τα Ρω του Έρωτα, 1972)
Τον Μάρτη περικάλεσα και τον μικρό Νοέμβρη Τον Αύγουστο τον φεγγερό κακό να μη μας έβρει Γιατ’ είμαστε μικρά παιδιά είμαστε δυο Ελληνάκια Μες στα γαλάζια πέλαγα και στ’ άσπρα συννεφάκια Γιατ’ είμαστε μικρά παιδιά κι η αγάπη μας μεγάλη Που αν τη χωρέσουμε απ’ τη μια περσεύει από την άλλη Κύματα σύρετε ζερβά κι εσείς τα σύννεφα δεξιά Φάληρο με Περαία μια γαλανή σημαία.
ΠΟΙΗΣΗ ΧΕΙΜΩΝΑ, αλλά με αναφορά στον Μάρτη
5. Πρώτη του Δεκέμβρη
6. Θα ΄ταν 12 του Μάρτη
Σε στίχους του Μιχάλη Μπουρμπούλη
Πρώτη Εκτέλεση Χαρούλα Αλεξίου
Σε σύνθεση του Σταύρου Κουγιουμτζή
Άλμπουμ , Λαϊκές Κυριακές, 1976
Θα ’ταν 12 του Μάρτη,
μεσημέρι Κυριακής,
τότε που ’φευγες στρατιώτης
μ’ ένα τρένο της γραμμής.
Τρίτη θέση σε βαγόνι,
μες στο κρύο και στο χιόνι.
Μάρτης στη Θεσσαλονίκη,
καλοκαίρι στο Ντεπό
Τα τραγούδια σου θυμάμαι,
τα τραγούδια που αγαπώ.
Και στην άκρη ξεχασμένη,
μια ζωή σε περιμένει.
Τον Απρίλη αρρωσταίνεις
και το Μάη δε μιλάς.
Μου ’γραψες δυο λέξεις μόνο,
πως ακόμα μ’ αγαπάς.
Μ’ αγαπάς και με θυμάσαι,
μες στο χιόνι που κοιμάσαι.
Σε στίχους του Νίκου Καββαδία
Πρώτη εκτέλεση η Αιμιλία Σαρρή
Σε σύνθεση του Θάνου Μικρούτσικου
Άλμπουμ θεματολογίας Ζωής, 1979
7. Σταυρός του νότου
Έβραζε το κύμα του γαρμπή
είμαστε σκυφτοί κι οι δυο στο χάρτη
γύρισες και μου ‘πες πως το Μάρτη
σ’ άλλους παραλλήλους θα ‘χεις μπει
Κούλικο στο στήθος σου τατού
που όσο κι αν το καις δε λέει να σβήσει
είπαν πως την είχες αγαπήσει
σε μια κρίση μαύρου πυρετού
Βάρδια πλάι σε κάβο φαλακρό
κι ο Σταυρός του Νότου με τα στράλια
Κομπολόι κρατάς από κοράλλια
κι άκοπο μασάς καφέ πικρό
Το Άλφα του Κενταύρου μια νυχτιά
με το παλλινώριο πήρα κάτου
μου `πες με φωνή ετοιμοθανάτου
να φοβάσαι τ’ άστρα του Νοτιά
Άλλοτε απ’ τον ίδιον ουρανό
έπαιρνες τρεις μήνες στην αράδα
με του καπετάνιου τη μιγάδα
μάθημα πορείας νυχτερινό
Σ’ ένα μαγαζί του Nossi Be
πήρες το μαχαίρι δυο σελίνια
μέρα μεσημέρι απά στη λίνια
ξάστραψες σαν φάρου αναλαμπή
Κάτω στις ακτές της Αφρικής
πάνε χρόνια τώρα που κοιμάσαι
τα φανάρια πια δεν τα θυμάσαι
και το ωραίο γλυκό της Κυριακής
Σε στίχους της Φωτεινής Λαμπρίδη
Πρώτη εκτέλεση Σωκράτης Μάλαμας
Σε σύνθεση του ιδίου
Άλμπουμ Ο φύλακας κι ο βασιλιάς, 2000
8. Άνοιγμα στα πέρατα
Άνοιγμα στα πέρατα
και βροχή του Μάρτη
έχασα σαν έβαλα στοίχημα
πως θα ‘ρθει.
Μην φοβάστε στο κορμί
μαγικές ψυχές μου
έτσι με συνήθισαν
όλοι οι έρωτές μου.
Μαγικές κρυψώνες μου
όλες θα σας κλείσω
τώρα τους χειμώνες μου
σαν πουλί θα ζήσω.
Εποχή μου ρόδινη
συρματοπλεγμένη
όχι πως κουράστηκα
μ’ άλλο δε με παίρνει.
Όχι πως λευτέρωσα
όλες τις φωνές μου
μα να κρύβω δεν μπορώ
τις μικρές χαρές μου.
Μέχρι να φανεί το φως
δρόμους θα διαβαίνω
όχι πως σε ξέχασα
μα δε σε προσμένω.
Σε στίχους της Ελένης Ζιώγα
9. Χάντρα θαλασσιά
Παναγιά μου, όταν περνάς
Τα μαλλιά σου όταν τινάζεις
Μάρτης και μοσχοβολάς
Χάντρα θαλασσιά να βάζεις
Χάντρα πάντα να φοράς.
Το θαλασσί της θάλασσας
κι όλο το μπλε του χάρτη
να μπει στη χάντρα που φοράς
να μη σε πιάνει μάτι
Να μπει στη χάντρα που φοράς
να μη σε πιάνει μάτι
το θαλασσί της θάλασσας
κι όλο το μπλε του χάρτη.
Νόμος είσαι και διατάζεις
το γοβάκι όταν πετάς
το φουστάνι σου όταν βγάζεις
πόνος και με τυραννάς
όσο ζεις και μ’ αγκαλιάζεις
χάντρα πάντα να φοράς
Το θαλασσί της θάλασσας
κι όλο το μπλε του χάρτη
να μπει στη χάντρα που φοράς
να μη σε πιάνει μάτι
Να μπει στη χάντρα που φοράς
να μη σε πιάνει μάτι
το θαλασσί της θάλασσας
κι όλο το μπλε του χάρτη.
Κύμα είσαι και μ’ αρπάζεις
το λαιμό μου όταν φιλάς.
Στο πλευρό μου όταν πλαγιάζεις
μοίρα και με κυβερνάς.
Χάντρα θαλλασιά να βάζεις
οσο ζεις και μ’ αγαπάς.
Το θαλασσί της θάλασσας
κι όλο το μπλε του χάρτη
να μπει στη χάντρα που φοράς
να μη σε πιάνει μάτι
Να μπει στη χάντρα που φοράς
να μη σε πιάνει μάτι
το θαλασσί της θάλασσας
κι όλο το μπλε του χάρτη.
Ήθελα ένα Μάρτη (άνοιξη του κόσμου)
Ήθελα ένα Μάρτη
όπου η γη θα είχε
κόκκινες ανεμώνες
κίτρινα κρίνα
ροζ μαργαρίτες
κι αγκάθια πουθενά.
Οι φωλιές των χελιδονιών,
μουράγια με γαλέρες
για ταξίδια στα απύθμενα βάθη
των ψυχών.
Να καίει το καντηλάκι
σιωπηλά για ευγνωμοσύνη,
όχι για απουσίες
της αιώνιας οδού..
Να λούζονται οι κυράδες
στις πηγές μαζί με τις νεράιδες
και τα κορίτσια
να χαμογελούν στα μονοπάτια
της αληθινής αγάπης.
Σε κάθε σταυροδρόμι
τ' αγόρια ν" ανταμώνουν
τις ματιές του άδολου έρωτα
αυτού, που ετούτες οι εποχές σκοτώνουν.
Τα παραθύρια στα στενά
του ήλιου να "ναι συντροφιά.
Τι κι αν είναι όνειρο
οι σκέψεις;
Η πίστη γεννά τη δύναμη
κι ο αγώνας θα νικήσει..
πάλι η ανθρωπότητα
την άνοιξη να ζήσει!
Σοφία Δ. Αγραπίδη (σκέψεις..)
Υ.Σ Να τραγουδάτε τη ζωή φίλοι μου!
