Εικόνες από έναν πανέμορφο και πολύ αξιόλογο χώρο, έναν ακόμη πολιτισμικό και ιστορικό θησαυρό της χώρας μας.Τη Μονή Βλατάδων που πρόκειται για ένα βυζαντινό μοναστήρι, στη Θεσσαλονίκη.
Οι πληροφορίες προέρχονται από την ιστοσελίδα του ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΟΥ ΙΔΡΥΜΑΤΟΣ ΠΑΤΕΡΙΚΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ.
Η Ιερά Πατριαρχική και Σταυροπηγιακή Μονή των Βλατάδων, αποτελεί το μοναδικό σε λειτουργία βυζαντινό μοναστήρι εντός της Θεσσαλονίκης, και ένα από τα σημαντικότερα βυζαντινά μνημεία της πόλης. Κτίστηκε από τους αδελφούς Δωρόθεο και Μάρκο Βλαττή, μαθητές του Αρχιεπισκόπου Θεσσαλονίκης Αγίου Γρηγορίου Παλαμά, στη θέση όπου σύμφωνα με την παράδοση κήρυξε στους Θεσσαλονικείς τον θείο λόγο ο Απόστολος Παύλος και το καθολικό της είναι αφιερωμένο στη Μεταμόρφωση του Σωτήρος.
Το υφιστάμενο κτίσμα του καθολικού ανάγεται στον 14ο αιώνα, ενώ είναι βέβαιη η ύπαρξη και παλαιότερης φάσης, η οποία αποτέλεσε τη βάση πάνω στην οποία κτίστηκε ο παλαιολόγειος ναός. Αρχιτεκτονικά, το καθολικό είναι ένας σύνθετος εγγεγραμμένος ναός με περίστωο και ανήκει στην ομάδα των ναών- καθολικών μοναστηριών που φέρουν κοινά χαρακτηριστικά στην τυπολογία, τη μορφολογία τους και διαμόρφωσαν τη λεγόμενη: «Σχολή της Θεσσαλονίκης». Στο εσωτερικό του σώζει εξαιρετικά δείγματα παλαιολόγειας ζωγραφικής, μεταξύ των οποίων ξεχωρίζει η ένταξη του αγίου Γρηγορίου του Παλαμά στο εικονογραφικό πρόγραμμα του ναού, η οποία φαίνεται πως έγινε πολύ σύντομα μετά τον θάνατό του με πρωτοβουλία πιθανώς του μαθητή του και μετέπειτα αρχιεπισκόπου Θεσσαλονίκης, Δωρόθεου Βλαττή (1371-1379).
Σύντομα, επί πατριαρχείας Οικουμενικού Πατριάρχου Νείλου (1380-1388), εκδόθηκε πατριαρχικό σιγίλλιο. Στη διάρκεια της Τουρκοκρατίας η Μονή γνώρισε μεγάλη ακμή και απέκτησε προνόμια που επικυρώθηκαν με φιρμάνι του Μωάμεθ Β΄ το 1446. Σήμερα, η Μονή διαθέτει Σκευοφυλάκιο όπου παρουσιάζονται φορητές εικόνες, γλυπτά, χειρόγραφα και άλλα κειμήλια της Μονής από τον 12ο αιώνα ως σήμερα και έχει μια ακμάζουσα μοναστική κοινότητα υπό την ηγουμενεία του Θεοφιλεστάτου Επισκόπου Αμορίου κ. Νικηφόρου Ψυχλούδη. Παράλληλα, η Μονή φιλοξενεί από το 1968, το Πατριαρχικό Ίδρυμα Πατερικών Μελετών, το οποίο αποτελεί Θεολογικό επιστημονικό Ίδρυμα του Οικουμενικού Πατριαρχείου.
