Ταξιδεύοντας στην Αθήνα της δεκαετίας του "70.H νέα εποχή για τους νέους της πρωτεύουσας. οι Χίπις.

To ταξίδι συνεχίζεται σε μια δεκαετία με αρκετές αναταραχές σ' όλους τους τομείς της κοινωνίας, με γεγονότα που διαφοροποίησαν γενικότερα την κατάσταση.Αργότερα θα αναφερθώ σε κάποια απ' αυτά. 

Στο παρόν κείμενο επέλεξα να παρουσιάσω την εικόνα των νεολαίας στη δεκαετία του '70.

Σε όλες τις γενιές και σε κάθε κοινωνία οι νέοι είναι αυτοί που βλέπουν και αντιμετωπίζουν με διαφορετική άποψη τις καταστάσεις, είναι οι πιο τολμηροί, είναι το ζωηρό ύφος της ηλικίας. Το ίδιο συνέβαινε και τότε. Όμως επειδή η νέα γενιά εκείνης της εποχής φύονταν μέσα από δύσκολες κοινωνικές συνθήκες δεν ήταν παράλογο η επαναστατικότητα από την οποία χαρακτηρίζονταν. Μαζί μ' αυτό το χαρακτηριστικό συνδέθηκε και η έντονη ξενομανία με αποτέλεσμα να λειτουργούν ελαφρώς με μιμητισμό προς τους ξένους που έμοιαζαν προοδευτικότεροι στον τρόπο της εμφάνισης, στο στυλ.

Τα κορίτσια άρχισαν να φορούν μίνι κι οι μεγαλύτεροι που ήταν αρκετά συντηρητικοί τις χαρακτήριζαν πολλές φορές ως  γυναίκες ελαφριών ηθών..Διαμαρτύρονταν γράφουν πολλά άρθρα της εποχής για την αναίδειά τους...Στο αρχείο μιας θείας μου είχα διαβάσει ένα άρθρο από κάποιο περιοδικό που φιλοξενούσε επιστολές αναγνωστών. Κάποιος αναγνώστης λοιπόν έγραφε για το δράμα των ταξιδιωτών που ήταν υποχρεωμένοι να βλέπουν τα νεαρά κορίτσια που ήταν απέναντί τους, με τα σούπερ μίνι και το ένα σκέλος επί του άλλου.

Για να είμαι αντικειμενική όμως, ευτυχώς που υπήρχαν άνθρωποι οι οποίοι υποστήριζαν πως η ηθική και οι αξίες ενός χαρακτήρα δεν είναι σωστό να ταυτίζονται με την εξωτερική εμφάνιση, κυρίως στη νεαρή ηλικία. Γι΄αυτό κι υπάρχουν πολλές φωτογραφίες της δεκαετίας, αρκετά περιοδικά (διαθέτω και στη συλλογή μου) που παρουσίαζαν τη μόδα με τα όμορφα σχέδια ρούχων τα οποία ήθελαν να φαίνονται τα πόδια.

Όσο κι αν είχαν ενοχληθεί αρκετοί μεγαλύτεροι άνθρωποι στην ηλικία, η εμφάνιση των νέων έπαιρνε άλλες διαστάσεις, εντελώς διαφορετικές απ΄ότι οι ίδιοι γνώριζαν.  Οι κοπέλες με τα μίνι και οι νεαροί με τις μεγάλες φαβορίτες, άλλοι με μακριά μαλλιά, καπέλα, φουλάρια κι αρκετοί βέβαια που ήταν φοιτητές στην Αθήνα του τότε...γέμιζαν τα δωμάτιά τους  με αφίσσες  από μουσικούς, τραγουδιστές ή μορφές που τους άρεσαν. Οι νέοι δεν στέκονταν σε μια βουβή καθημερινότητα αλλά πήγαιναν στο Θέατρο Τέχνης, σε διάφορους χώρους Αρτ όπως τους έλεγαν.Επίσης δεν ντρέπονταν να εκδηλώσουν τη δυσαρέσκειά τους  για διάφορα κοινωνικοπολιτικά θέματα.

Τα στοιχεία από διάφορα βιβλία και περιοδικά της εποχής δένουν με όσα μου έχουν αφηγηθεί μεγαλύτεροι που θυμούνται τη δεκαετία του ΄70 ως φοιτητές, μαθητές ή εργαζόμενοι. Τα μίνι λοιπόν στον γυναικείο πληθυσμό, τα γένια, τα μακριά μαλλιά, τα μουστάκια, οι φαβορίτες όπως  προέγραψα, μαζί με το ότι άρχισαν να συχνάζουν στο Κολωνάκι ήταν λόγοι που δημιούργησαν μεγάλη έμπνευση στους  ευθυμογράφους και φυσικά στον ανεπανάληπτο Δημήτρη Ψαθά. Ένα από τα χρονογραφήματά του που δημιουργήθηκε το καλοκαίρι του 1970 γράφει εκτός των άλλων "Σε θαύμασα, λοιπόν καλέ μου νέε, όταν τις μεταμεσονύκτιες ώρες έτυχε να ξεπέσω εκεί, σ' ένα από τα κοσμοβριθή ζαχαροπλαστεία του Κολωνακίου, όπου κατέφθασες κι εσύ με την παρέα σου, με την μαλλούρα σου, με την γενειάδα σου, με τα μουστάκια σου, πλήρης τριχών εκτός της κεφαλής προφανώς...εντός!Και λέω "προφανώς", γιατί είχες την καλοσύνη να δώσεις πέραν των άλλων, κι ένα χαριτωμένο δείγμα της εσωτερικής σου τριχοφυίας". Τις κοπέλες τις αποκαλούσε " χιππιφέρνουσες".

Οι νέοι χαρακτηρίζονταν κι από μια απάθεια για τους γύρω, από έναν τρόπο επανάστασης όχι αρεστό..Κάθονταν σχεδόν ξαπλωμένοι στα καθίσματα των καφενείων με τα πόδια επάνω στην απέναντι καρέκλα, βγάζοντας τα παπούτσια, κουνώντας τα δάκτυλα προκλητικά κτλπ. Όμως αυτή ήταν η μερίδα των νέων όπου ανήκαν στην αστική τάξη την οποία κατηγορούσαν. Διαφορετικά που να έβρισκαν τα χρήματα για να αράζουν σε ακριβά μαγαζιά, όπως αναρωτιούνται πολλοί.

Πάντως υπήρχαν και πολλοί νέοι που σπούδαζαν δουλεύοντας, που ζούσαν κυριολεκτικά με στερήσεις, μέσα από τις οποίες προόδευσαν.

...και έτσι ξαφνικά ήρθαν οι Χίπις!

Ως γνωστόν ο Χιπισμός ήταν ένα κίνημα νέων στην Αμερική αλλά και στην Ευρώπη όπου πίστευε με έναν δικό του ξεχωριστό τρόπο, στο νόημα της ύπαρξης και τον ρυθμό του Σύμπαντος. Η πλειονότητα της κοινωνίας μας  είχε έντονες αντιδράσεις γι' αυτό το κίνημα και βέβαια δεν ήθελαν ούτε να τους βλέπουν, μα ούτε και να τους ακούνε τους Χίπις αφού πίστευαν ότι θα ήταν η αιτία πολλών κακών για τα παιδιά τους. Μια μέρα όμως η ΑΘήνα αναστατώθηκε από μια είδηση που ήθελε στα Μάταλα της Κρήτης να γίνονται το καταφύγιο για τα μέλη του κινήματος. Το τι γινόταν στα καφενεία, στα σπίτια, όπου υπήρχαν άνθρωποι δεν λέγεται. Οι Χίπις που σίγουρα είχαν πληροφορηθεί τα σχετικά για την κοινωνία, δεν πτοήθηκαν και επέλεξαν τα Μάταλα για να πραγματοποιήσουν το πρώτο τους συνέδριο με διεθνή εμβέλεια.

Στα Μάταλα λόγω της ιδιαιτερότητας του τοπίου ήταν λογικό να θέλουν να βρεθούν άνθρωποι με μια διαφορετική από τη συνηθισμένη νοοτροπία. Όταν έκαναν την εμφάνισή τους οι πρώτοι Χίπις, οι οποίοι έφτιαχναν το φαγητό στις σπηλιές όπου έμεναν, απολάμβαναν τα υπέροχα νερά της νότιας Κρήτης και το βράδυ τραγουδούσαν μελαγχολικά έως λυπητερά τραγούδια, ο κοινωνία τους κατηγορούσε για χρήση ναρκωτικών, για όργια κτλπ. Όλα αυτά όμως δεν είχαν καμιά σχέση με τους αληθινούς οπαδούς του κινήματος. Οι άνθρωποι αυτοί στα Μάταλα έβρισκαν τη μαγεία και τη δύναμη της αγνής φύσης που ήταν μακριά από τον τεχνητό πολιτισμό. Ήθελαν να διερευνήσουν τα μύχια της ανθρώπινης ψυχής και αυτό γινόταν πολύ αρμονικά σε εκείνον τον τόπο.Τα ενδιαφέροντά τους δεν άγγιζαν πολιτικά ζητήματα ή τα όποια κοινωνικά της εποχής.

Προσωπικά το ύφος των Χίπις απ' όσα έχω διαβάσει, απ' όσα μου έχουν αφηγηθεί, απ' όσα έχω δει μου αρέσει...Αυτή η ιδιαιτερότητα κρύβει αυθεντία σε αντίθεση με την καθώς πρέπει κοινωνία που βυθίζονταν ανέκαθεν στην υποκρισία.

Για την ιστορία, τα Μάταλα ξανάρθαν στην επικαιρότητα πριν δέκα χρόνια με αφορμή ένα βιβλίο της Γερμανίας που εκδόθηκε σχετικά..

Το βιβλίο Mythos Matala / The Myth of Matala [Balistier Verlag, Mähringen 2011] του Arn Strohmeyer, ο οποίος γεννήθηκε  στο Βερολίνο το 1942 κι είχε επισκεφθεί τα Μάταλα το 1967. Έτσι σκέφθηκε και αποφάσισε τη συνεργασία  με τον εκδότη Thomas Balistier  (λάτρης κι ο ίδιος της Ελλάδας, της Κρήτης)  κι έτσι δημιούργησαν ένα δίγλωσσο λεύκωμα με φωτογραφικό υλικό της δεκαετίας '60- '70 από εκείνη την λατρεμένη παραλία του Λιβυκού Πελάγους.

 Υ.Σ Οι φωτογραφίες με τα λουλούδια προέρχονται απο διαδικτυακή πηγή και οι φωτογραφίες των Χίπις από το αρχείο συγγενικού μου προσώπου (υπάρχουν και στο διαδίκτυο).