Ο σπουδαίος θρησκευτικός και εορταστικός κύκλος που βιώνουμε αυτές τις μέρες, κλείνει με τα Άγια Θεοφάνεια ή Θεοφάνεια ή Φώτα. Πρόκειται για το Δωδεδαήμερο που ξεκινά από την παραμονή των Χριστουγέννων.
Για την βαρυσήμαντη εορτή των Φώτων, υπάρχουν πολλά έθιμα ανά την Ελλάδα. Υπάρχουν και κάλαντα που τα έψελναν (σε κάποιες περιοχές τα ψέλνουν ακόμη) τα παιδιά την παραμονή το απόγευμα.
Ακολουθούν κάλαντα από κάποια μέρη της χώρας μας, με πηγή τον πολύ αξιόλογο ιστότοπο,ταξιδευτή της παράδοσής μας
www.domnasamiou.gr
Κάλαντα Φώτων από τη Θράκη
Σήμιρα τα Φώτα κι φουτισμός
κι χαρά μιγάλη κι αγιασμός.
Κάτου στουν Ιουρδάνη τουν πουταμό
κάθιτ' η κυρά μας η Παναγιά.
Σπάργανα βαστάει, κιριά κρατεί
κι τουν Άγιου Γιάννη παρακαλεί.
Άγιε Γιάννη αφέντη μου Πρόδρουμι
δύνασι βαφτίσεις Θιού πιδί;
Πείγουμι κι θέλου κι προυσκυνώ
κι τουν Κύριό μου παρακαλώ
αύριου ν' ανέβου στουν ουρανό
να καταθυμιάσου τους ουρανούς.
Κι θε να κατέβου στουν πουταμό
για να σι βαφτίσου σε τουν Χριστό
να καταπατήσου τα είδουλα
να καταχουνιάσου τα ζούζουλα
να αγιάσου βρύσις κι τα νιρά
να αγιάσ' αφέντη μι την κυρά.
Κάλαντα Φώτων από την Λήμνο
Σήκου κερά μου κι άλλαξι να πας ταχιά στα Φώτα
στα Φώτα, στα Φουτίσματα κι στου Χριστού του λόγου.
Ιδώ μας είδαν κι ήρταμι σι τούτα τα παλάτια
που 'νι τα σπίτια δίπατα, οι αυλές μαρμαρουμένις
τρεις άρχουντις τα φκιάνανι κι οι τρεις αντρειουμένοι
‘που μέσα μι του μάλαμα κι απ' όξου μι τ' ασήμι.

Σήμερα είναι των Φωτών από το Μελί Ερυθραίας Μικράς Ασία
Σήμερα είναι των Φωτών που αγιάζουν οι παπάδες
και μες στα σπίτια ψάλλουνε και λεν τον Ιορδάνη.
Ο Ιωάννης Βαφτιστής εγύρισε και είπε:
«Χαρίσατέ μου τα κλειδιά, τα μαργαριταρένια
ν' ανοίξω τον Παράδεισο, να πιώ νερό δροσάτο
να πέσω ν' αποκοιμηθώ σε μια μηλιά από κάτω
να πέσουν τ' άνθη απάνω μου, τα μήλα στην ποδιά μου
και τα χρυσά τριαντάφυλλα τριγύρω στα μαλλιά μου».
Ανήφορος, κατήφορος σε τρία πηγαδάκια
κάθονται τρεις μελαχρινές με τα σγουρά μαλλάκια.
Η μια κεντά τον ουρανό, η άλλη το φεγγάρι
κι η τρίτη η μικρότερη κεντά τον Αϊ-Γιάννη.
Κέντα το κόρη, κέντα το, του Γιάννη το μαντήλι
και γέμισέ το ζάχαρη κι άμε το στο πλαστήρι
κι απ' το πλαστήρι στο σχολειό κι απ' το σχολειό στο σπίτι.
Κάλαντα Φώτων από την Ικαρία
Σήμερα τα Φώτα και οι φωτισμοί
εορτή μεγάλη και οι αγιασμοί.
Κάτω στον Ιορδάνη τον ποταμό
κάθετ' η κυρά μας η Παναγιά
με τα θυμιατούρια στα δάχτυλα
και τον Αϊ-Γιάννη παρακαλεί.
Άγιε μου Γιάννη και Βαπτιστή
βάφτισε το γιο μου μονογενή.
Πώς θε να βαφτίσω Θεού παιδί
αύριο θ' ανέβω στους ουρανούς
να καταπατήσω τα είδωλα
να καταθυμιάσω τους ουρανούς.
Και θε να κατέβω στον ποταμό
δια να βαπτίσω σε τον Χριστό.
Ουρανός εσκίστη
Ιησούς Χριστός βαπτίστη.
Κάλαντα των Φώτων που ακούγονται σχεδόν σε όλη την Ελλάδα, όπως τα θυμάμαι από παιδί.
Σήμερα τα Φώτα κι ο φωτισμός
η χαρά μεγάλη κι ο αγιασμός
Κάτω στον Ιορδάνη τον ποταμό
κάθετ’ η κυρά μας, η Παναγιά.
Καλημέρα, καλησπέρα,
καλή σου μέρα αφέντη με την κυρά
Καλημέρα, καλησπέρα,
καλή σου μέρα αφέντη με την κυρά
Όργανο βαστάει, κερί κρατεί
και τον Άη Γιάννη παρακαλεί
Άη Γιάννη αφέντη και βαπτιστή,
βάπτισε κι εμένα Θεού παιδί,
Ν’ ανεβώ στον ουρανό
να μαζέψω ρόδα και λίβανο,
Ν’ ανεβώ στον ουρανό
να μαζέψω ρόδα και λίβανο.
Μακάρι να φωτιζόμαστε και να λάμπουμε από αγάπη, καλοσύνη, αξίες!
Μακάρι να χαιρόμαστε όλες τις μέρες των εορτών, μέσα από το βαθύ τους νόημα.