Πριν από λίγες μέρες ξεκίνησα ένα ταξίδι πολιτισμού στην Πλάκα με ιστορικά στοιχεία, θρύλους, διάφορες πληροφορίες,φωτογραφίες.
Όπως είχα γράψει το ταξίδι αυτό θα περάσει μέσα από τα ιστορικά μνημεία, κτίρια, εκκλησίες και όλα τα παρεμφερή που μας οδηγούν στη μαγεία, στην ιδιαίτερη αύρα αυτού του ευλογημένου τόπου.
Την αφετηρία αποτελεί το σημερινό κείμενο που είναι αφιερωμένο στο μνημείο των Αέρηδων ή Αέρηδες ή Πύργος των Ανέμων ή Ωρολόγιο του Κυρρήστου όπως είναι γνωστό.
Όλα τα στοιχεία είναι μέσα από πολλές πηγές και οι φωτογραφίες από τον απλό μου φακό καθώς και από πηγή του διαδικτύου χωρίς πνευματικά ή άλλα δικαιώματα.
Το μνημείο των Αέρηδων που βρίσκεται στον χώρο της Ρωμαϊκής Αγοράς, είναι ένα από τα πιο γνωστά στην Αθήνα για όσους επισκέπτονται την Πλάκα, καθόσον τριγύρω απλώνονται γραφικές ταβέρνες, πανέμορφα σπίτια μοναδικού ρυθμού, σπουδαία πνευματικά καταφύγια - εκκλησάκια, με άνετο εξωτερικό χώρο σαν μια μεγάλη πλατεία και υπέροχη άποψη προς τον Ιερό Βράχο.
Τριγύρω κατοικούσαν πολλές από τις οικογένειες της Αθήνας όπως κάποιου από τους υπουργούς του Όθωνα.
Σύμφωνα με τις πηγές αυτό το μνημείο, οι Αέρηδες, αποτελεί τον αρχαιότερο μετεωρολογικό σταθμό όλου του κόσμου. Μπορούσε να υπολογίζει τα καιρικά φαινόμενα αλλά και την ώρα.
Έργο του 1ου αιώνα π.Χ., του Ανδρόνικου από την Κύρρο της Μακεδονίας, ενός Έλληνα αστρονόμου.
Οι έμποροι που κατέφθαναν στην αγορά έπρεπε να γνωρίζουν την ώρα καθώς και τους ανέμους , αφού ήταν τα σημαντικά στοιχεία ώστε να ρυθμίζουν την κίνηση των εμπορευμάτων τους και να μπορούν να υπολογίσουν πότε θα φθάνουν στον τόπου που ήθελαν.
Σαν αρχιτεκτονική οι Αέρηδες είναι ένας μεγάλος οκταγωνικός πύργος 13,5 μέτρων και κάθε πλευρά μήκους 3,20μ. που έχει κατασκευαστεί από μάρμαρο Πεντέλης. Στη στέγη του βρισκόταν σε μορφή Τρίτωνα, ένας ανεμοδείκτης που όμως δεν υπάρχει, δεν σώζεται.
Αυτό που σώζεται και το έχουμε δει όσοι έχουμε επισκεφτεί τον χώρο ή έχουμε περάσει περιμετρικά σε κάποιον όμορφο περίπατο είναι οι οκτώ φτερωτοί ανάγλυφοι άνεμοι με τα σύμβολά τους,που βρίσκονται κάτω από το γείσο της σκεπής.
Είναι ο Βορρέας για τον βορρά, ο Καικίας για τον βορειοανατολικό, ο Απηλιώτης για τον ανατολικό, ο Εύρος για τον νοτιοανατολικό, ο Νότος για τον νότιο, ο Λιψ (Λίβας γνωστή και σήμερα η ονομασία) για τον νοτιοδυτικό, ο Ζέφυρος για τον δυτικό και τέλος ο Σκίρων για τον βορειοδυτικό.
Σύμφωνα με τους ειδικούς κάτω από τους ανέμους υπήρχαν τα ηλιακά ρολόγια και στο εσωτερικό του Πύργου ήταν ένα υδραυλικό ρολόι όπου έτσι μπορούσαν να υπολογίζουν τα σχετικά για τις μέρες που δεν υπήρχε ήλιος.
Την περίοδο των χριστιανικών χρόνων οι Αέρηδες αποτελούσαν μια παλαιοχριστιανική εκκλησία (φαινόταν σε περιγραφή ανώνυμου περιηγητή) και για άλλους βαπτιστήριο κάποιας εκκλησίας από τη συνοικία ενώ ο εξωτερικός χώρος ήταν νεκροταφείο.
Τον 15ο αιώνα το μνημείο αναφέρεται από τον Κυριακό εξ Αγκώνος ως ναός του Αιόλου γι' αυτό και η ονομασία του κοντινότερου δρόμου.
Όταν έφυγε ο Βενετός Μοροζίνης, τον 18ο αιώνα, και η πόλη ανακαταλήφθηκε από τους Τούρκους το μνημείο κι όλος ο χώρος πήρε άλλη μορφή. Έγινε τόπος προσευχής δηλαδή τεκές,για τους Δερβίσηδες του Τάγματος των Μεβλεβήδων με την ονομασία τεκές του Μπραϊμη.
Αξίζει να αναφερθώ στην προσπάθεια κλοπής από τον Έλγιν.
'Εως το 1828 κάθε προσπάθεια κι όνειρο κλοπής των Αέρηδων από τον Έλγιν, είχε μεγάλη αντίσταση καθόσον οι Δερβίσηδες προστάτευαν τον ιερό τους τόπο. Στα σχέδιά του όπως αναφέρουν αρκετές πηγές ήταν να μεταφέρει όλο το κτίριο στη χώρα του.
Το 1843 αποτέλεσε τόπο φύλαξης αρχαιοτήτων και η αναστήλωση άρχισε αρκετά χρόνια αργότερα.
Πολλοί πιστεύουν ότι η θέα προς τη γύρω περιοχή είναι ίδια από το εσωτερικό της αγοράς (χώρου που βρίσκεται ο Πύργος) όπως και έξω..όμως είναι κάτι εντελώς διαφορετικό γι' αυτό και αξίζει η περιήγηση του χώρου.
