Εδώ κι αρκετό καιρό έχω αρχίσει να παρουσιάζω κείμενα με διάφορα θέματα για την Αθήνα του '50 (θα ακολουθήσουν και για άλλες εποχές). Αυτή η ιδέα γεννήθηκε από διάφορα συγγράμματα που διαθέτω στη βιβλιοθήκη μου, μνήμες από τις αφηγήσεις αγαπημένων συγγενών μου και φυσικά βιβλία που κατά καιρούς έχω μελετήσει. Η αλήθεια είναι ότι επειδή στην Αθήνα ερχόμουν από πολύ μικρή, ως πόλη την αγαπώ και πραγματικά πονώ για την καταστροφή της ..που ήταν ο νόμος της αντιπαροχής και άλλοι ιδιοτελείς σκοποί.Όταν ανεβαίνω (πριν της περιόδου που ζούμε) στην Ακρόπολη ή στον Λυκαβηττό και ακούω τους τουρίστες να θαυμάζουν τη φυσική ομορφιά με τους λόφους, τα βουνά, τα ποτάμια που κλείστηκαν..και να δηλώνουν την απορία και την θλίψη τους για την άναρχη, την απάνθρωπη τσιμεντούπολη όπως την κατάντησαν, νιώθω θλίψη.
Με κάποια θέματα ακόμη θα ολοκληρώσω το ταξίδι στη δεκαετία του '50 και στην Αθήνα εκείνης της εποχής.
Στο σημερινό κείμενο κάνοντας μια αναδρομή θα παρουσιάσω στοιχεία για την πνευματική κίνηση και κατόπιν για ένα θέμα που λίγοι γνωρίζουν και θυμούνται " την αποκατάσταση των πολιτικών αναπήρων".
Ένας θείος μου μας έλεγε ότι τότε...όταν έφευγε για το αιώνιο ταξίδι κάποιος λογοτέχνης ή άνθρωπος των γραμμάτων γενικότερα, όλη η κοινωνία με κάθε τρόπο προσπαθούσε να εκδηλώσει τη θλίψη της, να δείξει την εκτίμησή της. Όμως στη ζωή δεν έδιναν ιδιαίτερη σημασία στις προσωπικότητες της λογοτεχνίας ή της ποίησης. Το γιατί δεν το θυμάμαι αλλά το ανακάλυψα χρόνια αργότερα όταν
σ' ένα απόκομμα της εφημερίδας "Προοδευτική Αλλαγή" της 4ης Ιανουαρίου 1952 που έπεσε στα χέρια μου πριν από λίγα χρόνια, ο μεγάλος μας Νικηφόρος Βρεττάκος έγραφε :
"H απόσταση μεταξύ λογοτεχνών και κοινού που υπήρχε έγινε περισσότερο εμφανής. Η σημασία των λογοτεχνών για το κοινό στηρίζεται στο έργο τους. Το φτώχαιμά τους συνεπώς μαζί με την άμβλυνση των ηθών που έκαμαν ό,τι μπορούσαν για να μη διαφύγει ούτε και από την αντίληψη του τελευταίου ενδιαφερομένου για τα Γράμματα, έκαμαν τον κόσμο να χάσει το ενδιαφέρον του και να διακόψει την επικοινωνία του σχεδόν με το ελληνικό βιβλίο. Εδημιουργήθη ένα είδος κρίσεως που έγινε προσπάθεια να ερμηνευθεί κατά διαφόρους τρόπους. Απεδόθη στην εποχή ή στην οικονομική κατάσταση, ενώ δεν πρόκειται για κρίση του κοινού,αλλά για κρίση αυτών τούτων των δημιουργών.Η έλλειψη σοβαρότητος στην πνευματική μας ζωή έχει ως αποτέλεσμα την αδιαφορία του κόσμου".
Λόγια σημαντικά τα οποία έχω συναντήσει και σ΄άλλους λόγιους.
Αυτού του είδους η κρίση ήταν και στον θεατρικό τομέα αφού το 1951 δεν είχε δημιουργεί κάτι που να μπορούσε κανείς να το θεωρήσει αξιόλογο.
Ως επιτυχίες της χρονιάς εκείνης που γράφηκαν από Έλληνες συγγραφείς ,έχουν αναφερθεί
οι "Τρεις κόσμοι" του Διονύση Ρώμα το οποίο ως παράσταση παίχτηκε στην Εθνική σκηνή και ένα ακόμη , η κωμωδία " Δελησταύρου και υιός" των Γιαννακόπουλου - Σακελλάριου που γυρίστηκε από το θίασο που είχε ο Βασίλης Λογοθετίδης.
Αυτά τα θεατρικά έργα για τη χρονιά αναφέρονται εκτός από άλλες πηγές και απ' τον Πέλο Κατσέλη στον απολογισμό του θεατρικού του 1951.
Εκείνη την χρονιά, τον Αύγουστο του '51 δηλαδή στο Παναθηναϊκό στάδιο θα γίνονταν διεθνείς αγώνες και έτσι ο δήμαρχος της Αθήνας ο Κώστας Κοτζιάς είχε σκεφτεί να αναβιώσει τη γιορτή των Παναθηναίων, μετά από 2.000 χρόνια!!!Τη σκέψη αυτή την έκανε για να βοηθήσει την τουριστική ανάπτυξη της πόλης. Οι άνθρωποι τους οποίους ήθελε για σύμβουλους γι΄αυτό το βήμα ήταν ο σκηνοθέτης ο Πέλος Κατσέλης και η χορογράφος η Ραλλού Μάνου. Αυτή η ιδέα όμως δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ. Μια θεία μου έλεγε πως κάποιοι επαινούσαν τον Κοτζιά γι' αυτή την προσπάθεια κι άλλοι τον σιχτίριζαν..
Ένα πολύ σοβαρό ζήτημα που είχε αφήσει ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος και ο Εμφύλιος αλληλοσπαραγμός στη συνέχεια ήταν αυτό της αποκατάστασης των αναπήρων του άμαχου πληθυσμού.
Στη περιοχή του Παλαιού Ψυχικού είχε ιδρυθεί το " Κέντρο Αποκατάστασης Πολιτικών Αναπήρων" από το Υπουργείο Πρόνοιας και το Αμερικανικό Ίδρυμα Εγγύς Ανατολής, το οποίο συντηρούσε η διοίκηση οικονομικής συνεργασίας της Αμερικανικής αποστολής. Το κέντρο είχε ως σκοπό να εφοδιάζει με σιδερένια βοηθήματα τους ανάπηρους , είχε γυμναστή ώστε να τους βοηθά σε μια όσο γινόταν ποιοτική ζωή και διέθετε εργοτάξια για διάφορες τέχνες - επαγγέλματα όπως υποδηματοποιούς, ραφτάδες, ωρολογοποιούς.
Όλες οι πηγές από τον Γιάννη Καιροφύλα έως διάφορες αφηγήσεις αναπήρων και επιστημόνων που εργάστηκαν και συνεργάστηκαν στο κέντρο, αναφέρονται με μοναδικά εγκώμια στον διευθυντή του ΚΑΠΑΨ που κυριολεκτικά θυσίασε πολλά απ' τη ζωή του για τον τομέα των αναπήρων, τον Σπύρο Θεολόγο. Τον χαρακτηρίζουν ως φωτισμένο άνθρωπο, ως σωστό ιεραπόστολο (Γ.Καιροφύλας), επίσης στον ιστότοπο "Εργοθεραπεία στην Ελλάδα" αναφέρεται ότι ο Σπύρος Θεολόγος, ήταν εμπειρογνώμονας της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας στην Αποκατάσταση Ανάπηρων και υπηρέτησε στη Μαλαισία και σε άλλες χώρες της Άπω Ανατολής, παίρνοντας άδεια από το νέο Εθνικό Κέντρο Αποκατάστασης Ανάπηρων.Ακόμη στην ίδια πηγή γράφεται ότι ο εν λόγω διευθυντής ήταν ένας πολύ εμπνευσμένος και κινητοποιημένος στην αποκατάσταση, άνθρωπος.
Το συγκλονιστικό σχετικά με το θέμα είναι το κείμενο που έγραψε το 2019 σε κάποια διαδικτυακή σελίδα, ένας κύριος που αναφέρεται με λεπτομέρειες στο έργο του αείμνηστου Σπύρου Θεολόγου, τον ονομάζει οραματιστή ως ιδρυτή του Εθνικού Ιδρύματος Αποκατάστασης Ανάπηρων το οποίο φέρει το όνομά του και βρίσκεται στην οδό Σπύρου Θεολόγου 1 στο Ίλιον. Φυσικά αναφέρεται με συγκινητικά λόγια στον ανθρωπισμό και στην καλοσύνη του, στο ότι ο μόνος του σκοπός ήταν η στήριξη των ανθρώπων που είχαν προβλήματα αναπηρίας και το όνειρό του να λειτουργεί το Ίδρυμα και οι σχολές ή εργοτάξια ή εργαστήρια με διάφορες ειδικότητες. Όμως όπως γίνεται πάντα, όταν ο οραματιστής, ο ιδρυτής φεύγει απ΄τη ζωή...τα πράγματα τροποποιούνται σύμφωνα με τα χαρακτηριστικά των συνεχιστών και των εποχών!
Ξέφυγα λίγο από το θέμα αλλά θεωρώ ουσιώδη των αναφορά στον άνθρωπο που θυσιάστηκε για τους συνανθρώπους του ...είναι ιδιαίτερη η συγκίνησή μου μ' αυτές τις ανακαλύψεις στη σημερινή μου αναζήτηση καθόσον ο Σπύρος Θεολόγος είναι ο άνθρωπος που εγγονή του είναι η αγαπημένη μου βαφτιστήρα στην Ελλάδα...
Μακάρι να υπήρχαν σήμερα τέτοιοι άνθρωποι κι ο πόνος θα ήταν μικρότερος στην κοινωνία (σχεδόν μέχρι το 1994 που έφυγε από τη ζωή προσπαθούσε και μάχονταν για την αποκατάσταση των ανάπηρων συνανθρώπων, με απόλυτη τιμιότητα, με αληθινή θυσία, δίχως σκέψεις ιδιοτέλειας και μεγαλείων..).
Το αφιέρωμα στη δεκαετία του ' 50 θα συνεχιστεί...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου