Παρασκευή 5 Φεβρουαρίου 2021

Η χαρά για τα πλυντήρια ρούχων στη δεκαετία του '50.

Κάποια θέματα αρχικά τα χαρακτηρίζει κανείς ως υποδεέστερα από την ποικιλία της επικαιρότητας ή ακόμη και αστεία.

Όμως αν ξεφυλλίσει κανείς τις πηγές, αν ακούσει τις αφηγήσεις των ανθρώπων που έζησαν τις καταστάσεις σχετικά με το κάθε θέμα από τα χαρακτηριζόμενα όπως παραπάνω, αν θυμηθεί ο ίδιος, θα διαπιστώσει πως κρύβουν όμορφες ιστορίες αλλά και γραμμές από την εξέλιξη της κοινωνίας. 

Εδώ και καιρό μου ήρθαν στον νου οι εικόνες από τις διαχρονικές ελληνικές ταινίες με τα πλυσταριά στις πολυκατοικίες και τις σκάφες όπου αναλάμβαναν δράση οι νοικοκυρές κι ακόμη περισσότερο οι υπηρέτριες που συνήθως ήταν νεαρά κορίτσια από την ηπειρωτική και νησιωτική επαρχία, εικόνες από τα ποτάμια στα χωριά με τους κόπανους όπου κατέβαιναν οι γυναίκες να πλύνουν,το καζάνι που ζέσταιναν το νερό, την αλισίβα (από τη στάχτη),τις μπουγάδες που συνήθως άπλωναν κάθε Σάββατο με εκείνα τα σχοινιά γεμάτα λαμπερά λευκά ρούχα μυημένα στο λουλάκι.

Κατά το ομαδικό πλύσιμο στα ποτάμια και στις λίμνες, στις γειτονιές με τις κοινές αυλές , οι ιστορίες είναι απερίγραπτες που διαδραματίζονταν, από την κοινωνική κριτική (κουτσομπολιό), τις συνταγές για φαγητά και γλυκά μέχρι συνοικέσια (προξενιά). Ακόμη το πέρασμα για τα ποτάμια με τα κοφίνια γεμάτα ρούχα για το πλύσιμο, αποτελούσε έναν τρόπο ερωτικών ραντεβού, αφού ήταν η ευκαιρία για να κοιταχτούν οι ερωτευμένοι,καθόσον οι εποχές ήταν στο άλλο άκρο από το σημερινό πάλι που το φλερτ και η αληθινή σημασία του έρωτα έχασαν την ομορφιά τους.
Κάποιες φορές τα γέλια κι οι χαρούμενες φωνές, γίνονταν τσακωμοί (...όπως οι παλιές γειτόνισσες που γράφουν πολλά βιβλία της εποχής, που άλλοτε πίνανε μαζί καφέ και σε λίγα λεπτά είχαν αρπαχτεί..) όταν η μια παίνευε την τελειότητα του αποτελέσματος του δικού της πλυσίματος κι η άλλη νόμιζε ότι το έκανε για να υποβιβάσει τον δικό της τρόπο.
Με τα χρόνια οι απαιτήσεις της οικογένειας, του κάθε ατόμου αυξήθηκαν και πλέον το πλύσιμο στο χέρι ήταν κυριολεκτικά μαρτύριο.
Έτσι το πλύσιμο έγινε κύρια δουλειά του ηλεκτρικού πλυντηρίου.
Για να φτάσουμε στο ηλεκτρικό πλυντήριο προηγήθηκαν άλλα βήματα που δεν ανήκουν στο παρόν κείμενο. Γενικά όμως το ηλεκτρικό πλυντήριο ρούχων παρήχθη πρώτη φορά μαζικά το  1906.
 
Στην Αθήνα (και στις μεγάλες ελληνικές πόλεις γιατί στα χωριά άργησε σχετικά να φτάσει) κατά τη δεκαετία του '50 μέσα σ' όλα τα άλλα που ταλαιπωρούσε τους κατοίκους όπως η έλλειψη συγκοινωνιών στις προχωρημένες ώρες, οι νοικοκυρές έστηναν πανηγύρι αφού η μπουγάδα καταργούνταν. Κακά τα ψέματα, η ορθοστασία ήταν ένα μαρτύριο και το πλύσιμο μια από τις βασικές οικιακές δουλειές για όλες τις γενιές.
Η Αθήνα τότε είχε εικοσιπέντε ηλεκτρικά πλυντήρια και περίμεναν σε πολύ σύντομο διάστημα να γίνουν τριάντα πέντε.Οι νοικοκυρές πήγαιναν τα ρούχα τους και για τρεις οκάδες περίπου πλήρωναν 12.000 δραχμές ενώ αν έδιναν άλλες 3.000 δραχμές είχαν τη δυνατότητα να τα παραλάβουν στεγνωμένα.





Θα συνεχίσω την αναφορά στη δεκαετία του '50 έτσι για μια αλλαγή από όλα όσα μας βομβαρδίζουν και μας ταλαιπωρούν..


Μια ηλιόλουστη μέρα


Σκόρπισε ο ήλιος

τη γλυκιά θαλπωρή του.

Γέμισαν τα σχοινιά

πολύχρωμες μπουγάδες.

Βγήκαν οι νοικοκυρές

στα κάτασπρα πεζούλια

κεντώντας και πλέκοντας

της ζωής τους τα όνειρα.

Οι αλάνες με φωνές

παιδιών πλημμυρίζουν

και τα πουλιά

φτερουγίζουν σε χαμηλά ύψη

τραγουδώντας τον ύμνο

προς τον Δημιουργό!

Σκόρπισε ο ήλιος

τη γλυκιά θαλπωρή του.

Τα σπίτια λούστηκαν στο φως

τ" αγόρια περνάνε στις γειτονιές

τα κορίτσια σεργιανίζουν 

κι οι ψυχές τους

ταξίδια στα πέλαγα

γαλήνια αρμενίζουν.


 Σοφία Δ. Αγραπίδη

11 Φεβ 2019


Υ.Σ Πηγή για τα στοιχεία αποτελούν περιοδικά της εποχής.


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Επίσκεψη στο Μουσείο Νεότερου Ελληνικού Πολιτισμού.

Ένας νέος χώρος πολιτισμού στην Αθήνα, είναι διαθέσιμος πλέον για το κοινό.  Πρόκειται για το  Μουσείο Νεότερου Ελληνικού Πολιτισμού που βρί...