ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ, ΕΠΙΓΟΝΟΙ.

 Με τους ΕΠΙΓΟΝΟΥΣ κλείνει το αφιέρωμα στην ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΟΙΗΣΗ. Στα χρόνια που συμπίπτουν με την καλλιτεχνική ωριμότητα του Κωστή Παλαμά, νέοι ποιητές έκαναν την εμφάνισή τους, οι οποίοι κρατούσαν στοιχεία απ' αυτόν, ανεξάρτητα με τις νεωτεριστικές τάσεις που άρχισαν να εκδηλώνονται στις αρχές του 20ου αι. Μετά το Β Παγκόσμιο Πόλεμο η θεματολογία διαφοροποιείται και εμπλουτίζεται.Η ομάδα των ΕΠΙΓΟΝΩΝ περιλαμβάνει τους :

ΜΙΧΑΗΛ ΑΡΓΥΡΟΠΟΥΛΟ

ΓΙΩΡΓΟ ΔΕΛΗ

ΜΕΝΟ ΦΙΛΗΝΤΑ

ΑΓΓΕΛΟ ΣΗΜΗΡΙΩΤΗ

ΜΑΡΚΟ ΤΣΙΡΙΜΩΚΟ

ΝΙΚΟ ΠΕΤΙΜΕΖΑ -ΛΑΥΡΑ

ΗΛΙΑ ΒΟΥΤΙΕΡΙΔΗ

ΑΓΙΣ ΘΕΡΟΣ

Κ. ΚΑΡΘΑΙΟΣ

ΠΕΤΡΟΣ ΒΛΑΣΤΟ

ΣΩΤΗΡΗΣ ΣΚΙΠΗ

ΝΙΚΟΣ ΧΑΝΤΖΑΡΑ

ΣΤΕΦΑΝΟ ΔΑΦΝΗ

ΜΥΡΤΙΩΤΙΣΣΑ

ΡΗΓΑ ΓΚΟΛΦΗ

ΟΜΗΡΟ ΜΠΕΚΕ

ΑΙΜΙΛΙΑ ΔΑΦΝΗ

ΒΑΣΙΛΗ ΡΩΤΑ

ΚΛΑΥΔΙΟ ΜΑΡΚΙΝΑ

ΛΕΩΝ ΚΟΥΚΟΥΛΑ

ΠΑΝΟ ΤΑΓΚΟΠΟΥΛΟ

ΓΕΩΡΓΙΟ ΑΘΑΝΑ

ΛΙΛΗ ΙΑΚΩΒΙΔΗ

ΓΙΩΣΕΦ ΕΛΙΓΙΑ

Ο Μιχαήλ Αργυρόπουλος γεννήθηκε στη Σμύρνη το 1862 και πέθανε στην Αθήνα το 1943. Νομικός που ασχολήθηκε με τη λογοτεχνία, έχοντας πάντα μέσα του, τον πόνο του ξεριζωμού, 1922.

Μια στροφή από το ποίημα "ΝΕΙ"

...........

Παιδάκι γλυκομάγουλο βουτά

γιομάτα από μαστίχα καραφάκια

κι ένας, σιμά, Δερβίσης, με σβηστά

τα μάτια, τους γλεντά με τραγουδάκια.

--------------------------------------------------------------------------------------------------

Ο Γιώργος Δελής γεννήθηκε στη Θράκη το 1870 και πέθανε στην Αθήνα το 1954.Στη Βιέννη σπούδασε ιατρική και γενικά έζησε είκοσι χρόνια στο εξωτερικό. Άσκησε το επάγγελμα του ιατρού.Ασχολήθηκε με τη λογοτεχνία που αποτελούσε μεγάλη αγάπη γι'αυτόν.

Λίγοι στίχοι από το ποίημα "ΣΤ' ΑΚΡΟΘΑΛΑΣΣΙ"

Θυμάσαι κάποτε οι δυό μόνοι

καθόμασταν στ' ακροθαλάσσι

κι ήταν αυγή κι ήτανε σκόλη

κι ήτανε ημέρα Κυριακή

κι ήτανε σάμπως και η πλάση

να 'χε απολείτουργα σκολάσει

και γιόρταζε μαζί μας όλη.

-----------------------------------------------------------------------------------

Ο Μένος Φιλήντας γεννήθηκε στην Αρτάκη Κύζικος το 1870 και πέθανε στην Αθήνα το 1934.Ήταν δάσκαλο στην Τουρκία έως το 1913.Φυλακίστηκε δύο φορές για την πατριωτική του δράση.Το 1901 έγινε γνωστός  μέσω ενός διαγωνισμού για τη γλώσσα.

Λίγοι στίχοι από το ποίημα "ΕΡΩΤΕΣ"

.........................

Γλυκαντήρια μ' αυτό η Αγάπη θα γιορτάση,

να κοκκινίση σαν κεράσι

το σκούρο το αίμα, πριν το χιόνι

μας εύρη...Ω!χιόνι που δε λιώνει!

-------------------------------------------------------------------------------------------------------

Ο Άγγελος Σημηριώτης, γεννήθηκε στο Δικέλι της Μ.Ασίας το 1870 και πέθανε στην Αθήνα το 1944.Οι σπουδές του ξεκίνησαν από την Εμπορική Σχολή της Χάλκης και συνεχίστηκαν για λίγο στη Νομική της Αθήνας.Στη ζωή του ταξίδεψε πολύ.Έχει και αυτός όπως οι περισσότεροι ΕΠΙΓΟΝΟΙ, την παλαμική έγνοια της γλώσσας.

Ένα μικρό απόσπασμα από το ποίημα "ΣΟΝΕΤΟ".

Η ψυχή μου στο πάτημά σου ανθίζει!

Από ποιους δρόμους ήλθες μυστικούς;

Στους βράχους μου ψηλά, τους τραγικούς,

ένα τριαντάφυλλο μοσχομυρίζει..

----------------------------------------------------------------------------------------------------

Ο Μάρκος Τσιριμώκος γεννήθηκε στη Λαμία το 1872 και πέθανε στην Αθήνα το 1939. Στην επαγγελματική του πορεία, υπήρξε Αξιωματικός του ναυτικού, ανώτερος διοικητικός υπάλληλος και διευθυντής της Εθνικής Βιβλιοθήκης. Σαν άνθρωπος ήταν ευαίσθητος και πικραμένος από την πολιτική κατάσταση, την μεταξική δικτατορία.

Λίγοι στίχοι από το έργο του "ΔΕΚΑΣΤΙΧΑ ΚΑΙ ΒΙΛΑΝΕΛΕΣ"

Τον πόνο μια γενιάς τον έχω νιώσει,

της δικής μου γενιάς, που 'χε δουλέψει

πύργο να χτίση αγκρέμιστο, τη Γνώση,

για να θρονιάση ατάραχτη τη Σκέψη..

---------------------------------------------------------------------------------------------------------

Ο Νίκος Πετιμεζάς -Λαύρας, γεννήθηκε στην Αθήνα το 1873, όπου και πέθανε το 1952.Διετέλεσε ανώτερος αξιωματικός του πυροβολικού και αργότερα  νομάρχης στη Σύρο. Με την ποίηση ασχολήθηκε περίπου σε ηλικία 50 χρονών.

Μια στροφή από το ποίημα "ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΑΝΕΙΠΩΤΟ"

Θάλασσα, πικροθάλασσα για ξαναπέσ' το πάλι.

Κι ανάκουστο κελαηδισμό, και βογγητό μας φέρνει

το κύμα σου στου αμμουδερού τ' αφρόπλαστο ακρογιάλι 

που πότε το γλυκοφιλεί, πότε το βαριοδέρνει.

 Ο Ηλίας Βουτιερίδης γεννήθηκε στη Σουλίνα της Ρουμανίας το 1875 και πέθανε στην Αθήνα το 1941.Είχε καταγωγή από τη Μεθώνη της Μεσσηνίας.Ασχολήθηκε πολύ με την ποίηση καθώς με το θέατρο και μυθιστόρημα.
Η πρώτη στροφή από το ποίημα " ΠΟΙΗΣΗ"

Γεμάτο το γραφείο χαρτιά, βιβλία

στης σκέψης το βασίλειο τριγυρίζω

θαρρώ με πνεύματα έξοχα ότι αρχίζω

σπουδαία και σοβαρή συνομιλία.

----------------------------------------------------------------------------------------------------------

Ο Άγις Θέρος γεννήθηκε στη Σπάρτη το 1875 και πέθανε στην Αθήνα το 1961. Ήταν δικηγόρος και δίπλα του πάντα η ποίηση...γεννιόταν μέρα με την μέρα.Ασχολήθηκε με το λαογραφικό κύκλο και είχε κλίση προς το δημοτικό τραγούδι.

Δυο στροφές από το ποίημα "ΤΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΤΗΣ ΦΩΤΙΑΣ"

Τρίζει, σπιθοβολάει το τζάκι,

-όξω το κρύο είναι φαρμάκι-

κι οι σπίθες παν ως την αστράχα.

Θ' ανάψουν τα δοκάρια τάχα;

Συμπάει ο γέρος τα παλούρια

και στήνει ορθά μέσα κουτσούρια,

φουντώνει και μια δράκα ασφάκα,

και πέφτει μες στη στάχτη η θράκα.

.........................................................................................

Ο Κ. Καρθαίος γεννήθηκε στην Αθήνα το 1878 , όπου πέθανε το 1955.Το κανονικό του όνομα ήταν Κλέανδρος Β. Λάκωνος.Ήταν Αξιωματικός με μετεκπαίδευση στη Γερμανία και την Αυστρία.Στον τομέα της λογοτεχνίας διακρίθηκε ως ένας από τους καλύτερους μεταφραστές του Σαίξπηρ.

Μια στροφή από το ποίημα "ΠΟΤΕ ΔΕ ΦΑΝΤΑΖΟΜΟΥΝ"

Ποτέ δε φανταζόμουν πως  θα' ρχότανε

μια μέρα να σε χάσω έτσι πολύ.

Γιατί δε λείπεις μόνο από το πλάι μου

λείπεις κι απ' την καρδιά μου.Τι ωφελεί..

..............................................

Ο Πέτρος Βλαστός γεννήθηκε στην Καλκούτα στις Ινδίες το 1879 και πέθανε στην Αγγλία το 1941. Τον έχουν κατατάξει ως τον τελευταίο νεώτερο, στην τετράδα που αγωνίστηκε για το δημοτικισμό. Σπούδασε νομικά στην Αθήνα αλλά επαγγελματικά ασχολήθηκε με το εμπόριο στην Αγγλία. Ανήκε στους πατριδολάτρες και τους αρχαιολάτρες.
Μια στροφή από το ποίημα "ΤΟ ΧΩΡΙΟ ΤΗΣ ΑΓΑΠΗΣ"

Στις ρούγες πάνω του χωριού το απόσκιο κεραμώνει

και σκοτεινιάζουν τω σπιτιώ τ' αραδιαστά κατώφλια.

Τα ζα γεμίζουν τις αυλές, κι ολόγυρα στις βρύσες

οι κοπελιές ασπρολογούν με απιθωμένες στάμνες.

-----------------------------------------------------------------------------------
Ο Σωτήρης Σκίπης γεννήθηκε στη Λάρισα το 1881 και πέθανε στη Γαλλία το 1952.Αγαπούσε τη γραφή και τα ταξίδια.Είχε πολύ καλές σχέσεις με τη Γαλλία και Γάλλους λογοτέχνες, οι οποίοι είχαν μιλήσει θετικά για το έργο του.
Μια στροφή από το ποίημα "ΑΠΟΛΛΩΝΙΟΝ ΑΣΜΑ"

Ο καιρός γοργός φεύγει και χάνονται
ένας ένας οι χρόνοι σαν ώρες.
Την  ψυχή μας ανώφελα θλίβουμε
με πικρούς στοχασμούς και φροντίδες
----------------------------------------------------------------------------------------------------------
Ο Νίκος Χατζάρας γεννήθηκε στον Πειραιά το 1884 όπου και πέθανε το 1949. Δεν είχε σπουδάσει κάτι το ιδιαίτερο, ήταν αυτοδίδακτος και ευαίσθητος ως χαρακτήρας. Είχε νοσηλευτεί στο Δρομοκαϊτειο, κατόπιν έζησε στο Γηροκομείο του Πειραιά και έφυγε από τη ζωή μόνος στο Τζάνειο Νοσοκομείο.
Μια στροφή από το ποίημα "ΗΛΙΟΒΑΣΙΛΕΜΑ".

Ηλιοβασίλεμα. Σαλεύουν
αύρες τα λούλουδα απαλά.
Σε διάφανο ουρανό τ'αστέρι
το βραδινό φωτάει δειλά.
.........................

Ο Στέφανος Δάφνης γεννήθηκε στο Άργος το 1882 και πέθανε στην Αθήνα το 1947. Το πραγματικό όνομα ήταν Θρασύβουλος Ζωιόπουλος. Ξεκίνησε ως μαθηματικός, συνέχισε ως τμηματάρχης στην Εθνική Βιβλιοθήκη και αργότερα ασχολήθηκε με τη δημοσιογραφία και τη λογοτεχνία. Είχε παλαμικές επιρροές.

Ένα απόσπασμα από το ποίημα "ΠΟΙΗΤΑΙ"

...............................

Ωραίοι, ευγενικοί, λευκοί ως οι  κρίνοι,

κι επάνω μας το εφτάφωτο τ' αστέρι!

Στα μάτια μας να λάμπη η καλοσύνη,

τριγύρω μας να πνέη το καλοκαίρι,

και η βάρκα μας να πάη αγάλι αγάλι

ν' αράξη στων ψυχών το περιγιάλι!...

--------------------------------------------------------------------------------------------------

Μυρτιώτισσα  είναι το φιλολογικό ψευδώνυμο της Θεώνης Δρακοπούλου, που γεννήθηκε την Κωνσταντινούπολη το 1885 και πέθανε στην Αθήνα το 1968.Είχε σπουδάσει ηθοποιός. Με την ποίηση ασχολήθηκε από μικρή. Ο Παλαμάς πίστευε στο ταλέντο της και πολλές φορές προλόγιζε τα ποιήματά της.Σαν άνθρωπο τη χαρακτήριζε ο ρομαντισμός και η ευαισθησία,καθώς επίσης έτρεφε στοργή κι αγάπη για τη φύση.

Δυο στροφές από το γνωστό της ποίημα "Σ' ΑΓΑΠΩ".

Σ' αγαπώ,δεν μπορώ

τίποτ' άλλο να πω

πιο βαθύ, πιο απλό,

πιο μεγάλο!

Μπρος στα πόδια σου εδώ

με λαχτάρα σκορπώ

τον πολύφυλλο ανθό

της ζωής μου.

------------------------------------------------------------------------

O Ρήγας Γκόλφης, γεννήθηκε στο Μεσολόγγι το 1886 και πέθανε στην Αθήνα το 1958.Το πραγματικό του όνομα ήταν Δημήτριος Δημητριάδης και το επάγγελμά του ήταν συμβολαιογράφος. Σαν ποιητής ανήκει στους αξιόλογους τους είδους του.

Μια στροφή  από το ποίημα "ΛΙΓΗ ΑΝΟΙΞΗ"

Η αγάπη σου μ' ανέβασε

στον παράδεισο απάνω.

Τη μαύρη μοίρα πάτησα,

τ' άσπρο όνειρό μου φτάνω.

Ο Όμηρος Μπεκές γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 1886 και πέθανε στην Αθήνα το 1971. Έζησε στην Κωνσταντινούπολη το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του. Ήταν καθηγητής της ελληνικής και γαλλικής φιλολογίας. Ασχολήθηκε με τη λογοτεχνία με εμφανή την επίδραση από τον Παλαμά.

Δυο στροφές από το ποίημα "ΤΟ ΤΡΑΓΟΥΔΙ ΤΟΥ ΜΕΓΑΛΕΞΑΝΤΡΟΥ".

Κυλήσαν μέρες, μήνες, κυκλογύρισαν

οι εποχές του χρόνου,χρόνια, στην αράδα.

Βάγιες ξαγρύπνησαν, ξαγρύπνησε

μαζί τους κι η μεγάλη Ολυμπιάδα

σιμά στ' ολόχρυσο κλινάρι του

με πορφυρές προβιές για στρώμα.

Αρκούδας γάλα τον ποτίσανε

που κάθε κόμπος του θα χόρταιν' ένα στόμα.

.........................

------------------------------------------------------------------------------------------

Η Αιμιλία Δάφνης, είναι η σύζυγος του Στέφανου Δάφνη.Το πραγματικό της όνομα ήταν Αιμιλία Κούρτελη.Γεννήθηκε στη Μασσαλία το 1887 και πέθανε στην Αθήνα στο 1941. Ως ποιήτρια ήταν μια από τις αγαπημένες του Παλαμά και της έγραψε έναν επαινετικότατο πρόλογο στη δεύτερη συλλογή της "Τα χρυσά κύπελλα". Είχε τις επιδράσεις από τον Παλαμά, αλλά διατήρησε το δικό της χρώμα.

Μια στροφή από το ποίημα "ΓΛΕΝΤΙ"

Ένα ξεφαντωτής και λυγιστής

και της ταβέρνας ξοδευτής, με το ποτήρι

στην κεφαλή μισόγεμο, χτυπάει

το πόδι αρρύθμιστα μες στο λιοπύρι.

.....................

------------------------------------------------------------------------------------

O Bασίλης Ρώτας, γεννήθηκε στο Χιλιομόδι Κορινθίας το 1889.Ως δημοτικιστής υπήρξε πιστός. Χαρακτηρίστηκε μαζί με τον Καρθαίο , ως ο αξιολογότερος μεταφραστής του Σαίξπηρ. Είχε ασχοληθεί και με το θέατρο, γράφοντας και παίζοντας.

Ένα μικρό απόσπασμα από το ποίημα "ΕΙΚΟΣΤΟΣ ΑΙΩΝΑΣ".

Άν έχουνε ψυχή κι οι αιώνες, τούτος ήταν μαύρος,

αιμοχαρής αιώνας, άπληστος σαν λύκος,

που σε μιαν ώρα πνίγει στο αίμα του όλο το κοπάδι.

Μα εγώ δεν κλαίω για το χαμό του τόσα παλικάρια, 

τόσες κοπέλες σαν το κρύο νερό,

τόσους σεβάσμιους γέρους μ' άσπρα γένεια, 

τόσα μωρά μπουμπούκια, που αδικοθανάτισαν,

..............

Ο Κλαύδιος Μαρκίνας γεννήθηκε στα Τρίκαλα το 1890 και πέθανε στην Αθήνα στο 1960.Το πραγματικό του όνομα ήταν Γ. Αργυρόπουλος.Το ποιητικό του έργο, έχει κάτι από το κλίμα του Δροσίνη. Απλή γραφή με μια νοσταλγία της υπαίθρου και ενίοτε οξύ ύφος.
Μια στροφή από το ποίημα "ΧΙΟΝΙΣΜΕΝΟ ΠΑΡΚΟ".

............

Στα λευκά μονοπάτια, τα πάναγνα,

των ανθρώπων τ' αχνάρια έχουν σβήσει

και τα δέντρα με κάτασπρα λούλουδα,

ξωτικά, τα κλαδιά έχουν στολίσει.

...........

-------------------------------------------------------------------------------

Ο Γεώργιος Αθάνας, γεννήθηκε στη Ναύπακτο το 1893.Το πραγματικό του όνομα ήταν Γ. Αθανασιάδης -Νόβας.Οι σπουδές του ήταν περί τα νομικά, αλλά ασχολήθηκε με τη δημοσιογραφία και την πολιτική.Η ποίησή του χαρακτηρίζεται από ευκολία.

Μια στροφή από το ποίημα "ΤΑ ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΜΟΥ".

Μ' όποια γλυκιά γαλήνη την εσπέρα

νανουρίζει το γιο της η μητέρα,

μ' όποια βαθιά γαλήνη, πριν πλαγιάση,

προσεύχεται ο πιστός στο εικονοστάσι,

................................

Ο Λέων Κουκούλας γεννήθηκα στην Ερμούπολη της Σύρου το 1894 και πέθανε στην Αθήνα το 1967. Τα πρώτα του ποιήματα τα δημοσίευσε το 1917. Ασχολήθηκε με το θέατρο και για πολλά χρόνια κρατούσε τη στήλη της θεατρικής κριτικής σε εφημερίδες και περιοδικά της εποχής.

Δυο στροφές από το ποίημα "ΣΑΤΙΡΑ"

.............................

Κι από ένα αρχοντικό κάποιο παιδόπουλο

χλομό σαν άρρωστο άνθος,

με τα ρεμβά τα μάτια του τους κοίταζε

και ρώτησε: "Να 'ρθω κι εγώ μαζί σας;" .

                                                 Κι ο πρώτος καβαλάρης μόλις τ' άκουσε,

κράτησε το άλογό του,

που χλιμιντρούσε αράθυμο κι αυλάκωνε

το χώμα, βιαστικό να ξαναφύγη. 

---------------------------------

Ο Πάνος Ταγκόπουλος γεννήθηκε στους Σοφάδες της Θεσσαλίας το 1895 και πέθανε στο Μαρούσι το 1931.Ήταν γιος του Δημήτρη Ταγκόπουλου.Η πρώτη του εμφάνιση έγινε στις στήλες του "ΝΟΥΜΑ" και είχε αναλάβει τη διεύθυνσή του.Δεν είχε κάποια ιδιαίτερα γνωρίσματα στην ποίησή του. Μια στροφή από το ποίημα "ΑΡΚΑΔΙΚΗ ΑΝΟΙΞΗ".

Ρόδα και κρίνα

και μενεξέδες

στο φως λουσμένα

και στη δροσιά,

στον ίσκιο πέρα

γιούλια, πανσέδες

κι άνθη κρυμμένα

στη φυλλωσιά!

...........................

Η Λιλή Ιακωβίδη γεννήθηκε στην Αθήνα το 1899.Σπούδασε νομικά στην Αθήνα και υπηρέτησε ως υπάλληλος στη Βουλή.Στα γυμνασιακά της χρόνια, γνώρισε τον Κωστή Παλαμά και συνδέθηκαν αισθηματικά -φιλικά για όλη τους τη ζωή.Η ποίησή της είναι ξεχωριστή και το πάθος της αγάπης έχει σοβαρή θέση.
Ένα μικρό απόσπασμα από το ποίημα "ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ".

Κάτι σπαράζει μέσα μου,

κάποια ψυχή, φερμένη

απ' του Θεού το θέλημα,

για τη ζωή ανεβαίνει.

Θεέ μου, ευλόγα την να ιδή το φώς και την ημέρα,

και να' ναι πιο ακριβή απ'το φως για τη μητέρα....

------------------------------------------------------------------

Ο Γιωσέφ Ελιγιά ή Ιωσήφ Καπούλιας, γεννήθηκε στα Γιάννενα το 1901 και πέθανε το 1931. Ήταν Ησραηλίτης που είχε ασχοληθεί με τη σιωνιστική κίνηση της πατρίδας του , η οποία άνθιζε στην Ήπειρο.Η ποιητική του ωρίμανση επήλθε στην Αθήνα, όπου ασχολήθηκε με ιστορικά και φιλοσοφικά έργα.Είχε τραγικό θάνατο, ο οποίος προκλήθηκε από τύφο.Έφυγε μόνος και ανήμπορος.
Στίχοι από το ποίημα "ΟΝΕΙΡΟ".

Όταν ματώνη ο Αυγερινό κι ασημοκλαίει η Πούλια
και τα δασά δεντρά θρηνούν για ό,τι έχει θάψει ο Χρόνος,
ψυχή, λουλουδοκοίμητη σε ρόδα και σε γιούλια,
τ'ωραίο σου μνήμα αφήνοντας, σε νιώθω αχνοντυμένη,
στην αγκαλιά μου να 'ρχεσαι,σα ρέβω έρμος και μόνος,
και να μου λες σιγαλινά: Δεν είμαι πεθαμένη!
----------------------
Το αφιέρωμα στην Ελληνική ποίηση τελείωσε εδώ.