Οι θερινοί κινηματογράφοι μαγεύουν το ελληνικό καλοκαιράκι και υποδέχονται το φθινόπωρο..

Ο κινηματογράφος ή cinema μια άλλη καλλιτεχνική αίσθηση..η 7η!! Όταν η αναφορά γίνεται για τους θερινούς κινηματογράφους, αμέσως η εικόνα η οποία σχηματίζεται είναι ρομαντική, ανέμελη, δροσιά ξεκούρασης με ευωδιαστά κύματα από γιασεμί κι αγιόκλημα, με το φεγγάρι σε κάθε φάση στον γλυκό έναστρο ελληνικό ουρανό.

Λίγα ιστορικά στοιχεία.

Ο κινηματογράφος ήρθε για πρώτη φορά από πλανόδιους ειδικούς το 1896 με 1899. Τη δεκαετία του 1910 στην Αθήνα κάνουν την παρουσία τους οι πρώτοι θερινοί κινηματογράφοι, οι οποίοι ουσιαστικά είναι χώροι που προσφέρουν ποτό με θέαμα. Οι θεατές δεν υποχρεούνταν στην αγορά εισιτηρίου αλλά στην προμήθεια ποτού. Στην Πρωτεύουσα, ως πρώτος καλοκαιρινός κινηματογράφος αναφέρεται μια μάντρα στο Σύνταγμα, το 1916. Τη δεκαετία του 1960 καταγράφονται 320 θερινοί κινηματογράφοι στην Αθήνα ενώ τη δεκαετία του 1970 καταγράφονται 542. Μεγάλη άνθηση είχαν οι καλοκαιρινοί κινηματογράφοι και στη Θεσσαλονίκη τη δεκαετία του 1950 όπου υπήρχε και πλωτός κινηματογράφος.

Θερινά σινεμά υπήρχαν στην Ευρώπη, στην Αμερική (δεν γνωρίζω σήμερα σε ποιες πόλεις λειτουργούν) αλλά και στο Ιράκ.

Όμως όπως έχουν αφηγηθεί πολλοί τουρίστες όσο συνδυάζεται με τις βραδιές της Ελλάδας, δεν συνδυάζεται σε κανένα μέρος του κόσμου..

Σύμφωνα με κάποιες πηγές το 1903 ήταν το χρονικό σημείο που σηματοδότησε την πρώτη προβολή του κινηματογράφου ΑΙΓΛΗ στο Ζάππειο, με την προβολή της γαλλικής ταινίας «Δέκα Γυναίκες Κυνηγούν έναν άντρα».Ίσως όμως εκεί να πήγαινε η ελίτ της πρωτεύουσας γι αυτό και ως πρώτος θεωρείται στο Σύνταγμα το 1926 όπως προανέφερα.
Κάποιοι από τους πιο γνωστούς κινηματογράφους στην Αθήνα..

"ΜΠΟΜΠΟΝΙΕΡΑ" το 1916 ή το 1918 στην Κηφισιά

"ΕΛΛΗΝΙΣ" Λ.Κηφισίας Αμπελόκηποι

"ΒΟΞ"το 1920 και κατά άλλες πηγές το 1938 στα Εξάρχεια

 "ΡΙΒΙΕΡΑ" το 1969 στα Εξάρχεια

"ΕΚΡΑΝ",  Ζωναρά και Αγαθίου, Εξάρχεια πίσω από την Πλ.Αργεντινής.

"ΠΑΝΑΘΗΝΑΙΑ" Μαυρομιχάλη, Λ. Αλεξάνδρας

"ΘΗΣΕΙΟ" το 1935 Με θέα τη φωτισμένη Ακρόπολη, το σινεμά που βρίσκεται στην ομώνυμη περιοχή είναι ένα από τα πλέον γνωστά

"ΠΑΡΙΣ" το 1920 με διακοπή από το τέλος της δεκαετίας του 1960 έως το 1986 που επαναλειτούργησε,Πλάκα.

"ΔΕΞΑΜΕΝΗ" το 1905, Κολωνάκι

"ΑΘΗΝΑΙΑ" το 1979, Κολωνάκι

"ΟΑΣΙΣ" Παγκράτι

"ΛΙΛΑ" Πατήσια

και πολλά άλλα στην Αθήνα αλλά και σε όλη την Ελλάδα.

Το 1977 με υπουργική απόφαση αρκετοί θερινοί κινηματογράφοι κρίθηκαν διατηρητέοι και έτσι γλύτωσαν από τη λαίλαπα της αντιπαροχής που ουσιαστικά ήταν η κατάρα των πόλεων και ιδιαιτέρως της Αθήνας.

Στην Αυστραλία, στην περιοχή του Μπρουμ, το 1916 λειτουργούσε το Sun Pictures, που όταν πλημμύριζε από το φαινόμενο της παλίρροιας , οι θεατές μάζευαν τα μπατζάκια τους και άλλοι ανέβαιναν στις καρέκλες.... κάπου καταγράφεται πως αρκετές φορές είχαν συνθεατές και ψάρια!! Στην Αμερική ως καλοκαιρινοί κινηματογράφοι θεωρούνται τα drive-in, από το 1933.

Τα θερινά σινεμά όπως τα έλεγαν, αποτελούσαν σπουδαία διασκέδαση για τις παρέες της παλιάς Αθήνας και της Ελλάδας του τότε!!Οι θείες μου, μιλούσαν για τα γιασεμιά και τις ταινίες κάτω από τον έναστρο ουρανό, μεταφέροντάς μας πίσω στα χρόνια τους, τόσο ζωντανά ..που κανείς δε φαντάζεται. Σήμερα οι τεράστιοι κισσοί, οι πρασινάδες, με τα ποπ κορν και τα  νάτσος, η παγωμένη μπύρα ή το ποτήρι με το λευκό κρασί είναι η πιο συνηθισμένη εικόνα. 

Κάπου κάπου όλο και κάποια γάτα κάνει την εμφάνισή της μπροστά στην οθόνη ή ανάμεσα στα καθίσματα. Ο κάθε κινηματογράφος έχει το δικό του χρώμα μεταφορικά και κυριολεκτικά.

 Κοντά στην Λεωφόρο Αλεξάνδρας ο θερινός κινηματογράφος "ΠΑΝΑΘΗΝΑΙΑ" (φωτογραφία).

 Για τους λάτρεις του κέντρου των Αθηνών ξεκινώ από το ΣΙΝΕ ΠΑΡΙΣ στην οδό Κυθαδηναίων στην Πλάκα, με το φεγγάρι να μας θυμίζει όλα τα τραγούδια που μιλούν γι' αυτό, τους τουρίστες να κατακλύζουν τα παραδοσιακά ταβερνάκια..που στέλνουν τις μυρωδιές τους παντού, τον Ιερό Βράχο φωτισμένο..με την αίσθηση πως αν απλώσεις το χέρι σου θα τον ακουμπήσεις..

Η συνέχεια στους κινηματογράφους του Κολωνακίου, των Αμπελόκηπων,των Εξαρχείων που αποτελούν την επιλογή πολλών καλλιτεχνών και λογοτεχνών.

Θερινό σινεμά κατά την δεκαετία 60 με 70 υπήρχε στην Ανδραβίδα για τον οποίο θα αναφερθώ σε ιδιαίτερο αφιέρωμα.

Κλείνοντας...

"Είναι κάτι νύχτες με φεγγάρι μες τα θερινά τα σινεμά, νύχτες που περνούν, που δε θα ξαναρθούν μ' αγιόκλημα και γιασεμιά". 1978 Λουκιανός Κηλαηδόνης.

Εύχομαι σε όλους παρόλες τις δυσκολίες της εποχής, να απολαύσετε έστω και μια ταινία σ' έναν καλοκαιρινό σινεμά, σε όποιο σημείο της Ελλάδας μας έστω και τώρα πριν κλείσουν για τη χειμερινή περίοδο.