Παρασκευή 3 Δεκεμβρίου 2021

Καλοσωρίζοντας τον χειμώνα με τα Νικολοβάρβαρα!

 To πρώτο εορταστικό τριήμερο του Δεκεμβρίου, τα Νικολοβάρβαρα!

Μες στην δύσκολη κατάσταση στην οποία περιήλθε η ανθρωπότητα από την έλευση του ιού, οι προσπάθειές μας εκτός των προληπτικών μέτρων που θεωρούνται δεδομένες, πρέπει να στρέφονται με μεγαλύτερη διάθεση στην ίδια τη ζωή. Έτσι βιώνουμε την κάθε μέρα με περισσότερη καλή διάθεση και ευγνωμονούμε περισσότερο γι΄αυτό το θαύμα..καθόσον δεν είναι λίγοι οι συνάνθρωποί μας που έφυγαν..που δεν ζουν αυτό τον ξεχωριστό κύκλο του χρόνου που μας χαρίζουν οι εορτές.

 Γενικότερα και εκτός ιού, οι εποχές μας χαρακτηρίζονται από στρες, από υψηλή κρίση αξιών, από επιφανειακές συμπεριφορές, από μια μονοτονία που μοιάζει πως την αποδέχονται πολλοί εξ υμών.Πιστεύω ότι όσο κι αν συμβαίνουν αλλαγές και ενός είδους εξέλιξη, που μόνο εξέλιξη δεν είναι όταν διαστρεβλώνουμε την ταυτότητά μας και τις ρίζες μας με τον ψευτομοντερνισμό, οφείλουμε στους προγόνους μας, στους εαυτούς μας, στα παιδιά μας, να τιμούμε τα ήθη και τα έθιμά μας, να τα μεταλαμπαδεύσουμε ως ιερή κληρονομιά, όπως άλλωστε έκαναν και σε εμάς οι προγενέστερες γενιές. Όσο κι αν δεν αρέσει σε αρκετούς, το παρελθόν συνδέεται με το παρόν και χτίζουν το μέλλον.

Ο λαός ανέκαθεν συσχέτιζε τις καιρικές συνθήκες με τις εορτές της θρησκείας μας,κάτι απολύτως φυσιολογικό αν σκεφτεί κανείς ότι παλιότερα, οι άνθρωποι ζούσαν με οδηγό τη φύση δίχως καμιά σχεδόν πληροφόρηση.

Αυτή τη μικρή αλλά σημαντική εκκλησιαστικά και εορταστικά, χρονική περίοδο, την ονόμασαν Νικολοβάρβαρα και αποτελείται από την 4η, την 5η, την 6η Δεκεμβρίου.Ξεκινάει η Αγία Βαρβάρα, συνεχίζει ο Άγιος Σάββας και κλείνει ο Άγιος Νικόλαος. Σύμφωνα λοιπόν με τη λαϊκή παράδοση, τώρα αρχίζει ο χειμώνας.
 
 Για τις μέρες..
 
Αϊ Βαρβάρα βαρβαρώνει, δηλαδή δυναμώνει το κρύο
 
Αϊ Σάββας σαβαρώνει (σαβανώνει), δηλαδή το κρύο γίνεται πιο δυνατό
κι 
Αϊ Νικόλας παραχώνει (θάβει), δηλαδή το κρύο γίνεται πολύ δυνατό

Υπάρχει όμως και η άλλη εκδοχή που θέλει τον Άγιο Σάββα να τυλίγει (σαβανώνει), περιποιείται τους νεκρούς  ώστε να έχουν καλύτερη θέση στον Άδη αλλά ταυτόχρονα προσπαθεί να μην αφήσει τον θάνατο κοντά στους ζωντανούς.
Για τον εν λόγω άγιο λέγεται το δίστιχο
 " Του Άη Σάββα, 
    τρώνε φάβα" καθόσον συνηθίζεται να φτιάχνουμε φάβα στη μνήμη του.


Ο λαός δεν θα άφηνε το ιερό τριήμερο δίχως παροιμίες...
 
 
**Νικολίτσι, Βαρβαρίτσι, Σάββα τ' ήθελες στη μέση;
 
**Απ' τα Νικολοβάρβαρα αρχίζει κι ο χειμώνας.
 
**Τ' άη-Νικολοβάρβαρα κι οι τοίχοι αποξυλώσανε.
 
**Νικολίτσα, Βαρβαρίτσα μπρος οπίσω ο χειμώνας.
 
**Τ' άη Νικολοβάρβαρα κάνει νερά και χιόνια.
 
**Αγιά Βαρβάρα μίλησε κι ο Σάββας απλοήθη: 
Μαζώχτε ξύλα κι άχερα και σύρτε και στο μύλο,
τι Άγιο Νικόλας έρχεται τα χιόνια φορτωμένος!
 
**Η Αγιά Βαρβάρα γέννησε κι ο Άη-Σάββας το εδέχθη
κι ο Άη-Νικόλας έτρεξε να πάει να το βαφτίσει! Αναφέρεται στο χιόνι.
 
**Τα Νικολοβάρβαρα κατεβασιές και χιόνια, μπουράσκες και τελώνια!
 
**Τα Νικολοβάρβαρα σιμά στο σταύλο!


Η πρώτη γιορτή είναι της Αγίας Βαρβάρας, όπως προαναφέρθηκε, η οποία ξεχώριζε για την εξωτερική της ομορφιά καθώς και για τα ψυχικά της χαρίσματα. Η καταγωγή της ριζώνει στην Ανατολή και ο πατέρας της ήταν ειδωλολάτρης που όταν πληροφορήθηκε ότι η κόρη του ήταν Χριστιανή, την έκλεισε σε έναν πύργο.Η Αγία έφυγε αλλά ο πατέρας της, την βρήκε και την παρέδωσε στον διοικητή του τόπου, όπου κακοποιήθηκε σκληρά και την αποκεφάλισε τελικά ο πατέρας της.

Είναι η προστάτιδα του Πυροβολικού, των λοιμωδών νόσων και των εγκύων.
Πολλοί λένε πως ο καιρός των Χριστουγέννων είναι ίδιος με της Αγιά Βαρβάρας.

Στη Θράκη την Αγία Βαρβάρα την τιμούν περισσότερο σαν προστάτιδα των παιδιών από την ευλογιά κυρίως που κάποτε ήταν η αιτία θανάτου για τον παιδικό πληθυσμό. Την παραμονή της εορτής οι νοικοκυρές φτιάχνουν την "βαρβάρα", ένα γλυκό από σιτάρι, μύγδαλα, καρύδια, ρόδια, σταφίδες, κανέλα, σουσάμι, ταχίνι  και φρούτα ψιλοκομμένα, κυρίως μήλα σκληρά.


Η δεύτερη γιορτή είναι του Αγίου Σάββα που είχε καταγωγή από την Καππαδοκία και σε νεαρή ηλικία πήγε στο μοναστήρι των Φλαβιανών και  στη συνέχεια τα 18 του πήγε στα Ιεροσόλυμα, στη Μονή του Αγίου Θεοκτίστου.Χαρακτηρίζονταν για τις αρετές του από μικρός. Τα ψυχικά και ηθικά του χαρίσματα τον βοήθησαν ώστε να προσφέρει σε ασθενείς και μη έχοντες.
Η τρίτη γιορτή στις 6 Δεκεμβρίου είναι του Αγίου Νικολάλου που γεννήθηκε το 270μ.Χ στα Πάταρα και έδρασε την εποχή των αυτοκρατόρων Διοκλητιανού, Μαξιμιανού και Μεγάλου Κωνσταντίνου.Αρχικά αφιερώθηκε στον ασκητικό βίο, λόγω όμως της ξεχωριστής αρετής του, τιμήθηκε με το αξίωμα του αρχιεπισκόπου Μύρων της Λυκίας.
Είναι ο προστάτης των ναυτικών!
 
 

 Εύχομαι σε όλους μέχρι τα βαθιά γεράματα να έχουμε την τιμή και τη χαρά να ζούμε τον εορταστικό κύκλο, να τηρούμε τα ήθη και τα έθιμά μας!
Χρόνια πολλά με ψυχές και διαδρομές φωτεινές!!

 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Επίσκεψη στο Μουσείο Νεότερου Ελληνικού Πολιτισμού.

Ένας νέος χώρος πολιτισμού στην Αθήνα, είναι διαθέσιμος πλέον για το κοινό.  Πρόκειται για το  Μουσείο Νεότερου Ελληνικού Πολιτισμού που βρί...