Όμιλος Φιλίππων Ανδραβίδας ο Σπάρτακος,φωτογραφικό οδοιπορικό των έξι χρόνων.

 Ο Όμιλος Φιλίππων Ανδραβίδας "ο Σπάρτακος" κλείνει τα έξι χρόνια του.

Aκολουθεί ένα φωτογραφικό οδοιπορικό (χωρίς χρονολογική σειρά ή κάποια επιλογή) όπως προκύπτει από διάφορες δραστηριότητες.

Για την ιστορία της δημιουργίας του, τις δράσεις, τους σκοπούς, τους στόχους θα αναφερθώ σε σχετικές  αναρτήσεις που θα παρουσιάζονται στη σελίδα του Ομίλου στο face book, τις μέρες που ακολουθούν.

Το μνημείο των Αέρηδων στην Πλάκα.

Πριν από λίγες μέρες ξεκίνησα ένα ταξίδι πολιτισμού στην Πλάκα με ιστορικά στοιχεία, θρύλους, διάφορες πληροφορίες,φωτογραφίες. 

Όπως είχα γράψει το ταξίδι αυτό θα περάσει μέσα από τα ιστορικά μνημεία, κτίρια, εκκλησίες και όλα τα παρεμφερή που μας οδηγούν στη μαγεία, στην ιδιαίτερη αύρα αυτού του ευλογημένου τόπου.

Την αφετηρία αποτελεί το σημερινό κείμενο που είναι αφιερωμένο στο μνημείο των Αέρηδων ή Αέρηδες ή Πύργος των Ανέμων ή Ωρολόγιο του Κυρρήστου όπως είναι γνωστό.

Όλα τα στοιχεία είναι μέσα από πολλές πηγές και οι φωτογραφίες από τον απλό μου φακό καθώς και από πηγή του διαδικτύου χωρίς πνευματικά ή άλλα δικαιώματα.

Το μνημείο των Αέρηδων που βρίσκεται στον χώρο της Ρωμαϊκής Αγοράς, είναι ένα από τα πιο γνωστά στην Αθήνα για όσους επισκέπτονται την Πλάκα, καθόσον τριγύρω απλώνονται γραφικές ταβέρνες, πανέμορφα σπίτια μοναδικού ρυθμού, σπουδαία πνευματικά καταφύγια - εκκλησάκια, με άνετο εξωτερικό χώρο σαν μια μεγάλη πλατεία και υπέροχη άποψη προς τον Ιερό Βράχο.

Τριγύρω κατοικούσαν πολλές από τις οικογένειες της Αθήνας όπως κάποιου από τους υπουργούς του Όθωνα.

Σύμφωνα με τις πηγές αυτό το μνημείο, οι Αέρηδες, αποτελεί τον αρχαιότερο μετεωρολογικό σταθμό όλου του κόσμου. Μπορούσε να υπολογίζει τα καιρικά φαινόμενα αλλά και την ώρα.

Έργο του 1ου αιώνα π.Χ., του Ανδρόνικου από την Κύρρο της Μακεδονίας, ενός Έλληνα αστρονόμου.

Οι έμποροι που κατέφθαναν στην αγορά έπρεπε να γνωρίζουν την ώρα καθώς και τους ανέμους , αφού ήταν τα σημαντικά στοιχεία ώστε να ρυθμίζουν την κίνηση των εμπορευμάτων τους και να μπορούν να υπολογίσουν πότε θα φθάνουν στον τόπου που ήθελαν.

Σαν αρχιτεκτονική οι Αέρηδες είναι ένας μεγάλος οκταγωνικός πύργος 13,5 μέτρων και κάθε πλευρά μήκους 3,20μ. που έχει κατασκευαστεί από μάρμαρο Πεντέλης. Στη στέγη του βρισκόταν σε μορφή Τρίτωνα, ένας ανεμοδείκτης που όμως δεν υπάρχει, δεν σώζεται.

Αυτό που σώζεται και το έχουμε δει όσοι έχουμε επισκεφτεί τον χώρο ή έχουμε περάσει περιμετρικά σε κάποιον όμορφο περίπατο είναι οι οκτώ φτερωτοί ανάγλυφοι άνεμοι με τα σύμβολά τους,που βρίσκονται κάτω από το γείσο της σκεπής.

Είναι ο Βορρέας για τον βορρά, ο Καικίας για τον βορειοανατολικό, ο Απηλιώτης για τον ανατολικό, ο Εύρος για τον νοτιοανατολικό, ο Νότος για τον νότιο, ο Λιψ (Λίβας γνωστή και σήμερα η ονομασία) για τον νοτιοδυτικό, ο Ζέφυρος για τον δυτικό και τέλος ο Σκίρων για τον βορειοδυτικό.

Σύμφωνα με τους ειδικούς κάτω από τους ανέμους  υπήρχαν τα ηλιακά ρολόγια και στο εσωτερικό του Πύργου ήταν ένα υδραυλικό ρολόι όπου έτσι μπορούσαν να υπολογίζουν τα σχετικά για τις μέρες που δεν υπήρχε ήλιος.

Την περίοδο των χριστιανικών χρόνων οι Αέρηδες αποτελούσαν μια παλαιοχριστιανική εκκλησία (φαινόταν σε περιγραφή ανώνυμου περιηγητή) και για άλλους βαπτιστήριο κάποιας εκκλησίας από τη συνοικία ενώ ο εξωτερικός χώρος ήταν νεκροταφείο.

Τον 15ο αιώνα το μνημείο αναφέρεται από τον Κυριακό εξ Αγκώνος ως ναός του Αιόλου γι' αυτό και η ονομασία του κοντινότερου δρόμου.

Όταν έφυγε ο Βενετός Μοροζίνης, τον 18ο αιώνα, και η πόλη ανακαταλήφθηκε από τους Τούρκους το μνημείο κι όλος ο χώρος πήρε άλλη μορφή. Έγινε τόπος προσευχής δηλαδή τεκές,για τους Δερβίσηδες του Τάγματος των Μεβλεβήδων με την ονομασία τεκές του Μπραϊμη.

Αξίζει να αναφερθώ στην προσπάθεια κλοπής από τον Έλγιν.

'Εως το 1828 κάθε προσπάθεια κι όνειρο κλοπής των Αέρηδων από τον Έλγιν, είχε μεγάλη αντίσταση καθόσον οι Δερβίσηδες προστάτευαν τον ιερό τους τόπο. Στα σχέδιά του όπως αναφέρουν αρκετές πηγές ήταν να μεταφέρει όλο το κτίριο στη χώρα του.

Το 1843 αποτέλεσε τόπο φύλαξης αρχαιοτήτων και η αναστήλωση άρχισε αρκετά χρόνια αργότερα.

Επισκέψιμος ο Πύργος λόγω των προβλημάτων που είχε έγινε τον Αύγουστο του 2016.

Πολλοί πιστεύουν ότι η θέα προς τη γύρω περιοχή είναι ίδια από το εσωτερικό της αγοράς (χώρου που βρίσκεται ο Πύργος) όπως και έξω..όμως είναι κάτι εντελώς διαφορετικό γι' αυτό και αξίζει η περιήγηση του χώρου.

Περπατώντας στην Πλάκα.

H Πλάκα είναι ένας τόπος που λατρεύω. Έτσι προέκυψε ένα αφιέρωμα στο οποίο θα παρουσιάσω   την ιστορία της μέσα από την ιδιαίτερη ομορφιά της. Μια ομορφιά που πολλοί καλλιτέχνες τραγούδησαν, εικαστικοί απ' όλα τα μέρη του κόσμου την αξιοποίησαν ως πηγή έμπνευσης για τα έργα τους, ιστορικοί ,αρχαιολόγοι,ερευνητές,ξεναγοί την έχουν ζήσει μέσα από τον δικό τους ρόλο. Οι κάτοικοι καθώς και φίλοι αυτών έδωσαν τη δική τους μάχη όταν κάποιες δεκαετίες πριν κινδύνεψε να μετατραπεί σ΄ένα ψυχρό τοπίο οικονομικού κέρδους.

Το αφιέρωμα συμπεριλαμβάνει αρκετά κεφάλαια ώστε να αποτελεί μια πιο ολοκληρωμένη μορφή ταξιδιού γνωρίζοντας την ιστορία των δρόμων, των μνημείων, των κτιρίων, των σχολείων, των μουσείων, των εκκλησιών, των γραφικών ταβερνών.

Η αγαπημένη Πλάκα είναι η παλαιότερη συνοικία της Πρωτεύουσας που μαζί με το Μοναστηράκι και Ψυρρή αποτελούν την παλαιά Αθήνα, η οποία αντέχει ακόμα αν και οι ταλαιπωρίες που πέρασε είναι πολλές.Εκτός του βάρους των αιώνων, δέχτηκε σκληρές επιθέσεις από τα αχαρακτήριστα έργα των ανθρώπων (βαρβάρων και χριστιανών) όλων σχεδόν των εποχών από τον 3ο έως και τον 7ο αιώνα.Επίσης κατά την ανατίναξη του Παρθενώνα τον 17ο αιώνα όπως και στην  περίοδο του Β' Παγκοσμίου Πολέμου καθώς και του Εμφυλίου Πολέμου. 

Η Πλάκα συνορεύει:

νότια με την όμορφη συνοικία Μακρυγιάννη

ανατολικά με την περιοχή των Στύλων του Ολυμπίου Διός και του Ζαππείου

βόρεια με το εμπορικό κέντρο της Αθήνας

δυτικά με το Μοναστηράκι

Οι δρόμοι - περιοχές που την οριοθετούν είναι η Φιλελλήνων, η Αμαλίας, η Διονυσίου Αρεοπαγίτου, ο λόφος του Αρείου Πάγου, η Αρχαία Αγορά, η οδός Αδριανού και η οδός Μητροπόλεως.

Από που προέρχεται η ονομασία της;

Είναι ένα ερώτημα που ακούγεται σχεδόν απ' όλους .

Κατά το παρελθόν πολλοί ερευνητές και ιστορικοί έρχονταν σε σύγκρουση λόγω των διαφορετικών απόψεων που υπήρχαν.

Ένας από τους παλιούς αθηναιογράφους ο Δημήτρης Καμπούρογλου (1852-1942) έλεγε ότι κοντά στο εκκλησάκι του Αγίου Γεωργίου του Αλεξανδρινού που υπήρχε στην οδό Θέσπιδος, είχε βρεθεί μια τεράστια μαρμαρόπλακα κι έτσι δόθηκε η ονομασία Πλάκα. Βέβαια δεν έδωσε κάποια παραπάνω στοιχεία αν δηλαδή ήταν σκαλιστή ή ανάγλυφη ή ότι παρόμοιο η μαρμαρόπλακα γι΄αυτό κι ο διπλωμάτης,συγγραφέας,μελετητής της ιστορίας  της  Αθήνας Δημήτρης Σισιλιάνος (1875-1974) δεν ήταν σύμφωνος μ' αυτή την εκδοχή κάτι που αναγράφεται στο βιβλίο του "Παλαιαί και νέαι Αθήναι".

Κάποιος Ψύλλας τον είχε ενημερώσει ότι στα αρβανίτικα η λέξη "Πλιάκα" σήμαινε παλιά, γριά. Όπως είναι γνωστό και από άλλες ιστορικές και λαογραφικές πηγές οι αλβανόφωνοι της Αθήνας ονόμαζαν την περιοχή " Πλιάκα Αθήνα" δηλαδή "Παλιά Αθήνα". Το "Πλιάκα" ήταν εύκολο να εξελληνιστεί και να γίνει "Πλάκα".

Ακόμη ο αρχιτέκτονας - πολεοδόμος Κώστας Μπίρης (1899-1980) , ο οποίος ασχολήθηκε πάρα πολύ με την Αθήνα, είχε την άποψη πως ήταν αρβανίτικη η λέξη και ήρθε στην Αθήνα με Αρβανίτες μισθοφόρους του στρατού οι οποίοι παρέμειναν μετά τα Ορλωφικά άνεργοι με αποτέλεσμα οι Τούρκοι να τους δώσουν ως χώρο για να μείνουν γύρω από το σημείο που είναι το μνημείο του Λυσικράτους  όπου έδωσαν και την ονομασία.

Υπήρξαν και κάποιες άλλες απόψεις αλλά αβάσιμες κι έτσι δεν αξιολογήθηκαν.

Στην Εθνική Βιβλιοθήκη (Αυτοκρατορική τότε) του Παρισιού υπάρχει  ένα χειρόγραφο σημείωμα ανώνυμο ως προς τον συντάκτη που αναφέρει την ονομασία, για άλλους του 17ου αιώνα , για άλλους του 1862.

Ο αλβανομαθής Παύλος Καρολίδης επιβεβαίωσε την παραπάνω άποψη και το 1925 υποστηρίχθηκε από τον επίσης αλβανομαθή Π. Φουρίκης.

Είναι γνωστό ότι η γειτονιά ή η συνοικία των θεών όπως ονομάζεται η Πλάκα έχει κυριολεκτικά πολλές εισόδους. Μια απ' αυτές που την ακολουθούν όσοι μεταβαίνουν με το Μετρό από το σταθμό της Ακρόπολης, είναι η οδός Βύρωνος με τα τουριστικά μαγαζιά που οδηγεί στη μικρή πλατεία με τα όμορφα εστιατόρια και καφέ, με το μνημείο του Λυσικράτους ή "Φανάρι του Διογένους" ή του Δημοσθένη σύμφωνα με την παράδοση.

Το μνημείο αυτό είναι το καλύτερα σωζόμενο χορηγικό μνημείο.Υπάρχει επιγραφή στο επιστύλιο που αναφέρει ότι είναι από τον Λυσικράτη (335-334 π.Χ) , ο οποίος το χορήγησε μετά από κάποια νίκη και βράβευσή του τον 4ο αιώνα π.Χ. Είχε φροντίσει να ντύσει και να προγυμνάσει με δικά του έξοδα τα παιδιά της Ακαμαντίδος φυλής , των οποίων ο χορός νίκησε στους παιδικούς αγώνες της 11ης Ολυμπιάδας.

Είναι κτίσμα κυκλικό, κτισμένο πάνω σε τετραγωνικό βάθρο από πωρόλιθο (πλευράς 2,93 μ.) με έξι κορινθιακούς κίονες από πεντελικό μάρμαρο ανάμεσα σε υμήττιους ορθοστάτες, που αποτελούν και τα πρώτα παραδείγματα κορινθιακού ρυθμού στην Αθήνα.

Έχει ζωφόρο με σκηνές από τη ζωή του Διονύσου, μονολιθική στέγη με φυλλωτή την άνω επιφάνεια που κορυφώνεται σε βάση υπό μορφή ακάνθου, όπου πατούσε ο χορηγικός τρίποδας.

Όπως σχεδόν όλα τα μνημεία έτσι κι αυτό πέρασε διάφορες περιπετειώδης καταστάσεις όπως το 1669 που περιήλθε ως δήθεν ιδιοκτησία (με ένα υποτυπώδες αντάλλαγμα των 140 σκούδα) στη Μονή των Καπουτσίνων που βρίσκονταν πλησίον του. Σ΄αυτή την περιοχή βρίσκονταν το 1658 η Μονή των Ισουϊτών , οι οποίοι μετακινήθηκαν για τη Χαλκίδα κι έτσι δημιουργήθηκε η προηγούμενη Μονή.

Το Μνημείο φυσικά κινδύνευσε και στην εποχή του Έλγιν. Το κτίριο της Μονής κατά τη διάρκεια της Επανάστασης υπέστη καταστροφικές ζημιές και το Μνημείο έμεινε να φαντάζει έχοντας επάνω του μύθους και ιστορίες αν σκεφτεί κανείς ότι στη Μονή έμεναν κατά διαστήματα πολλές προσωπικότητες όπως το 1806 ο Άγγλος ποιητής, φιλέλληνας λόρδος Βύρων που έγραψε πολλά ποιήματά του σ' εκείνον τον χώρο.Επίσης σε κάποιες πηγές αναγράφεται ότι ο ηγούμενος της Μονής των Καπουτσίνων ο Πωλ Ντ' Ιβρύ στον κήπο ττο 1815 καλλιέργησε ντομάτες για πρώτη φορά με σπόρους που είχαν φέρει από τη Γαλλία.

Το ταξίδι στην ιστορία, στις παραδόσεις, στους θρύλους μέσω αυτής της σελίδας που θα προσπαθήσω να αποδώσω με τον καλύτερο τρόπο αφού η συνοικία είναι για μένα μια από τις μεγαλύτερες αληθινές, αέναες αγάπες θα συνεχιστεί με τα ιστορικά μνημεία.

Είναι υπέροχη η αίσθηση του να γνωρίζεις κάποια βασικά θέματα για τον τόπο που επισκέπτεσαι κι αυτό πρέπει να το μεταλαμπαδεύουμε στα παιδιά. 

Πολλές φορές τον χρόνο (όταν οι καταστάσεις το επιτρέπουν) επισκέπτομαι τους αρχαιολογικούς χώρους ή τις αγαπημένες παλιές συνοικίες και διαπιστώνω τους τουρίστες να γνωρίζουν λεπτομέρειες της ιστορίας και των παραδόσεών μας σε αντίθεση με εμάς που δυστυχώς ανεβαίνουμε στην Ακρόπολη χωρίς να γνωρίζουμε τα βασικά στοιχεία ώστε να ξεναγήσουμε τα παιδιά μας.

25η Μαρτίου, εορτασμός και έθιμα.

Ελ Γκρέκο, Ο Ευαγγελισμός (1595-1600), Museum of Fine Arts, Βουδαπέστη

Η 25η Μαρτίου είναι η μια από τις δυο μεγάλες Εθνικές μας Επετείους με διττό εορταστικό χαρακτήρα, τον εθνικό και τον θρησκευτικό.

Ως προς το Εθνικό μέρος  εορτάζουμε την ενθύμηση της Επανάστασης του 1821, του ξεσηκωμού  των Προγόνων μας μετά από τέσσερις αιώνες σκλαβιάς, εναντίον του τουρκικού ζυγού.

Στην ουσία οι Έλληνες και οι Φιλέλληνες εορτάζουμε την απελευθέρωση της χώρας,την ανεξαρτησία, την ίδρυση του Ελληνικού Κράτους.

Όπως γνωρίζουμε η Ελληνική Επανάσταση στον διπλωματικό τομέα άναψε στα τέλη του Φεβρουαρίου του 1821 από τον τότε πρίγκηπα Αλέξανδρο Υψηλάντη στη Μολδοβλαχία και σημερινή Ρουμανία, ενώ στην Ελλάδα η δάδα φούντωσε από τον Μοριά και πολύ γρήγορα εξαπλώθηκε στη Στερεά Ελλάδα αλλά και στο υπόλοιπο τμήμα της χώρας.

Αν και σύμφωνα με κάποιες ιστορικές πηγές αποτελεί μύθο το γεγονός της Αγίας Λαύρας,καθόσον δεν υπήρχε η Αγία Λαύρα τότε, εγώ κρατώ την παράδοση με την οποία μεγαλώσαμε αφού δεν ενοχλεί σε κάτι,δεν εμποδίζει το να γίνουμε εμείς καλύτεροι.

 Το λάβαρο της Επανάστασης υψώθηκε στην Αγία Λαύρα των Καλαβρύτων (κρυφά βέβαια) από τον μητροπολίτη Παλαιών Πατρών Γερμανό με θάρρος και ανδρεία, με δεδομένη τη θυσία την 25η Μαρτίου 1821 ημερομηνία όπου αποτελεί τον επίσημο εορτασμό.. Έτσι με την παρουσία των προκρίτων και των οπλαρχηγών άρχισε και  "επισήμως" ο αγώνας.

Συγκεκριμένα όπως είναι γνωστό μέσα από τις σελίδες της ιστορίας μας:

ήταν μέσα Μαρτίου όταν σημειώθηκαν τοπικές εξεγέρσεις από τον σκλαβωμένο λαό ενάντια του κατακτητή. Για την ακρίβεια στις 21 στα Καλάβρυτα, στις 22 στη Μάνη, στις 23 στην Καλαμάτα και στις 24/25 στην Πάτρα και σ' όλες σχεδόν τις επαρχίες της Πελοποννήσου καθώς και σε άλλες περιοχές (Σάλωνα, Γαλαξίδι, Λιβαδειά, Αταλάντη).

Τον επόμενο μήνα , τον Απρίλιο όταν η φύση άνθιζε σειρά είχαν τα νησιά όπως οι  Σπέτσες, τα Ψαρά, η Ύδρα, η Κάσος, η Μύκονος. Ακόμη η Αττική και φυσικά ακολούθησαν κι άλλες περιοχές. 

Ο τομέας του νεοελληνικού διαφωτισμού έπαιξε καταλυτικό ρόλο σ΄αυτό το εγχείρημα όπου ένας από τους κυριότερους εκπροσώπους ήταν ο Ρήγας Φεραίος (Βελενστινλής), ο δημιουργός του περίφημου ποιήματος το οποίο μελοποιήθηκε αργότερα "καλύτερα μιας ώρας ελεύθερη ζωή, παρά 40 χρόνια σκλαβιά και φυλακή".

Η αναφορά στους ήρωες και στις ηρωίδες της Ελληνικής Επανάστασης αποτελεί ένα πολύ μεγάλο κεφάλαιο και είναι αδύνατον να γίνει αναφορά σ' αυτό το μικρό οδοιπορικό. Παραμένουν στις καρδιές μας μέσα από της αφηγήσεις των προγόνων μας, από τις σελίδες της ιστορίας ως αυτών που θυσιάστηκαν για να ζούμε καλύτερα, ανεξαρτήτως αν αρκετές από τις αξίες για τις οποίες πολέμησαν καταπατούνται....ανθρώπων έργα..

Στην Αθήνα στις 25 Δεκεμβρίου 1842 θεμελιώθηκε η Μητρόπολη (Μητροπολιτικός Ναός) όπου αφιερώθηκε στον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου για να τιμηθεί η 25 Μαρτίου 1821.

Τέλος κατά τα χρόνια της σκλαβιάς η ύπαρξη του Κρυφού Σχολειού είχε κύριο ρόλο στη μάθηση των γραμμάτων στα παιδιά, όσο κι αν θέλουν πολλοί νεωτεριστές στης ιστορίας να μηδενίσουν το θέμα, δεν είναι τυχαία τα λογοτεχνικά και καλλιτεχνικά έργα σπουδαίων προσωπικοτήτων. Βέβαια και φαντασία τους να ήταν....δεν καταλαβαίνω αυτού του είδους τον πόλεμο..

Πολύ σημαντικός ήταν ο ρόλος των Ελλήνων του εξωτερικού καθώς και των Φιλελλήνων.

Ας μην ξεχνάμε επίσης το λογοτεχνικό έργο του Διονύσιου Σολωμού , "Ύμνος εις την Ελευθερίαν" που αποτελείται από 158 τετράστιχες στροφές, εκ των οποίων οι 24 πρώτες στροφές καθιερώθηκαν ως Εθνικός μας Ύμνος το 1865.

Το εν λόγω ποίημα ο Διονύσιος Σολωμός το έγραψε τον ιστορικό  Μάϊο του 1823.Η πηγή έμπνευσης προήλθε όταν ευρισκόμενος στη γενέτειρά του Ζάκυνθο,παρακολουθούσε  την πολιορκία του Μεσολογγίου. Ήταν στο σπίτι του φίλου του Στράνη, στον ομώνυμο λόφο, λίγο έξω από την πόλη. 

Από θρησκευτικής πλευράς η 25η Μαρτίου είναι η μέρα της ενθύμησης του χαρμόσυνου νέου για τον ερχομό του Χριστού στον κόσμο από την Παναγία.

Σύμφωνα με το λεξικό η λέξη Ευαγγελισμός έχει ρίζες στην ομηρική λέξη ευάγγελος, που σημαίνει αγγελιοφόρος καλών ειδήσεων (ευ + άγγελος).

Στη Μαρία την είδηση πως θα φέρει τον Ιησού έδωσε ο Αρχάγγελος Γαβριήλ, ο οποίος ουσιαστικά ζήτησε τη συγκατάθεση της.

Έτσι την ευλογημένη αυτή μέρα εορτάζουμε το χαρμόσυνο γεγονός της Σωτηρίας του κόσμου καθώς και της απελευθέρωσης από την βαριά σκλαβιά.

Θα ήταν παράλειψή μου να μην αναφερθώ στα έθιμα της ημέρας!

Ο επίσημος εορτασμός με παρελάσεις και ομιλίες, θεατρικά κτλπ.

Καθόσον δεν λείπει ο Μάρτης απ' τη Σαρακοστή, η  μεγάλη μας εορτή ανήκει στη νηστίσιμη περίοδο αλλά λόγω της θρησκευτικής υπόστασης γίνεται κατάλυση ιχθύος, γι' αυτό και έχει καθιερωθεί να τρώμε ψάρι.Επειδή τα παλιότερα χρόνια ο μπακαλιάρος ή βακαλάος o παστός  μπορούσε να βρεθεί και στα ορεινά μέρη καθόσον δεν κινδύνευε να αλλοιωθεί (τα νησιά και οι παραθαλάσσιες περιοχές είχαν φρέσκα ψάρια), οι πατάτες ήταν προϊόν που μπορούσαν εύκολα να προμηθευτούν οι άνθρωποι καθώς και το σκόρδο, καθιερώθηκε σαν το επίσημο γεύμα της ημέρας ο μπακαλιάρος με τη σκορδαλιά ή αλιάδα.

Επίσης σύμφωνα με την παράδοση  αυτήν την ημέρα ούτε τα χελιδόνια δεν χτίζουν τις φωλιές τους, τόσο σοβαρή αργία είναι!!

Σε πολλές περιοχές της χώρας μας, είναι η μέρα που τα παιδιά κρεμάνε τα μαρτάκια τους στις τριανταφυλλιές και στα κλαδιά των δέντρων έτσι ώστε να χελιδόνια να φτιάξουν τις φωλίτσες τους.

Σε μερικές περιοχές της Ηπείρου, την παραμονή του Ευαγγελισμού, τα παιδιά ξεχύνονται στα χωράφια, χτυπώντας κατσαρόλες, καπάκια τσουκαλιών και ό,τι μεταλλικό μαγειρικό σκεύος έχουν. Πιστεύουν πως με αυτόν τον τρόπο διώχνουν τα φίδια, που εκείνη την μέρα ξυπνούν από την χειμερία τους νάρκη.

ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ ΕΛΛΑΔΑ ΜΟΥ!!

ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ ΣΤΟΥΣ ΕΛΛΗΝΕΣ ΚΑΙ ΦΙΛΕΛΛΗΝΕΣ ΟΛΟΥ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ!!

Η ΠΑΝΑΓΙΑ ΝΑ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΕΙ ΤΗ ΧΩΡΑ ΜΑΣ ΚΑΙ ΝΑ ΜΑΣ ΟΔΗΓΕΙ ΣΕ ΕΙΡΗΝΙΚΑ ΚΙ ΕΛΕΥΘΕΡΑ ΧΡΟΝΙΑ!

H πρώτη Κυριακή της Αγίας Τεσσαρακοστής.

Ξημερώνει Κυριακή!

Η Κυριακή μετά την Καθαρά Δευτέρα, δηλαδή η πρώτη της Σαρακοστής η οποία ονομάζεται 

Κυριακή της Ορθοδοξίας.

Η Εκκλησία όρισε τη μέρα αυτή ως ενθύμηση του γεγονότος της αναστήλωσης των ιερών εικόνων, των εικόνων που παρουσιάζουν τα ιερά πρόσωπα, τα Μυστήρια, σκηνές από τα Άγια Πάθη καλ.

Τα γεγονότα.

Στη Βυζαντινή Αυτοκρατορία κατά τα τέλη του 7ου  και στις αρχές του 8ου μ.Χ αιώνα κάποιοι από τους πνευματικούς ανθρώπους, άρχισαν να εκφράζουν τις απόψεις τους για τις εικόνες και την προσκύνηση αυτών που χαρακτήριζαν ως ειδωλολατρική πράξη.

Έτσι αφού πλησίασαν τον αυτοκράτορα κι αυτός συμφώνησε με τη γνώμη τους, επήλθε η απαγόρευση των εικόνων και φυσικά της προσκύνησής τους. Όσοι συμφώνησαν μ' αυτή την ενέργεια έμειναν στην ιστορία ως Εικονομάχοι.

Εικονομάχοι και πολέμιοι της θρησκείας γενικά αλλά και της Ορθοδοξίας υπήρχαν, υπάρχουν και θα υπάρχουν.  

Προσωπικά πιστεύω ότι κανένας λογικός άνθρωπος δεν προσκυνάει το ξύλο ή το χαρτί ή το τζάμι , τα αντικείμενα των εικόνων. Απλά δείχνει την αγάπη του και τον σεβασμό του στο εικονιζόμενο πρόσωπο που για τον κάθε πιστό (όχι θρησκόληπτο, το διευκρινίζω και το τονίζω) σημαίνει κάτι  το δυνατό συναισθηματικά. Έτσι ανέκαθεν πίστευα στην κίνηση της υπόκλισης κι όχι στα ανούσια φιλιά στο τζάμι των εικόνων (δεν κατακρίνω όλους που φιλούσαν τις εικόνες απλά εκφράζω την άποψή μου καθόσον δεν μου άρεσε η κατάσταση που δημιουργούνταν με τα σημάδια στο τζάμι, με την κάθε κυρία να το καθαρίζει με τις κολόνιες και το απορρυπαντικό των τζαμιών κτλ). 

Οι περισσότεροι έχουμε τις φωτογραφίες των αγαπημένων μας που λείπουν , που έφυγαν  (ακόμη και των τετράποδων ή πτηνών που αγαπήσαμε, που συνδεθήκαμε μαζί τους)... και μας θυμίζουν την ύπαρξή τους, μας δίνουν θάρρος και δύναμη.

Για ποιον λόγο, να μην έχουμε τις εικόνες των αγίων προσώπων στις οποίες εναποθέτουμε τις ελπίδες μας ή οι οποίες αποτελούν τον συναισθηματικό δεσμό με το πρόσωπο που μας τις χάρισε ή μας φέρνουν στον νου μια όμορφη ανάμνηση ή αποτελούν το ευχητήριο δώρο των προγόνων μας;

Τον πόλεμο τον σημερινό δεν τον καταλαβαίνω, περιστατικά όπως το πρόσφατο, μου δημιουργεί τεράστια πληγή και ερωτηματικό για το μίσος που εδράζεται στις ψυχές των ανθρώπων προς τα Θεία που δεν τους ενοχλούν ούτε τους εμποδίζουν σε κάτι. 

Εκτός από τους Εικονομάχους υπήρχαν και οι Εικονόφιλοι που υποστήριζαν ότι οι εικόνες έπρεπε να υπάρχουν στην εκκλησία.

Πάνω από έναν αιώνα, εκατόν είκοσι χρόνια περίπου κράτησε η διαμάχη των Εικονομάχων και των Εικονόφιλων. Το 797 ήταν που η Ζ' Οικουμενική Σύνοδος διατύπωσε τη σημερινή διδασκαλία που έχει η Εκκλησία και πιστεύει πως είναι τιμητική η προσκύνηση των εικόνων.

Βέβαια παρόλο που η απόφαση αυτή ήταν επίσημη, η Εικονομαχία έληξε το 842 όπου οριστικοποιήθηκε η αναστήλωση των εικόνων.

Λίγο πριν το τέλος αυτού του κειμένου θέλω να αναφέρω  ότι ως Χριστιανοί γνωρίζουμε την αξία των υλικών κι όλων των εφήμερων, ακόμη του σώματός μας που είναι φθαρτό, ως εκ τούτου δεν είναι δυνατόν να λατρεύουμε τα υλικά στοιχεία των εικόνων.

Σήμερα εορτάζουν οι έχοντες το όνομα Ορθόδοξος και οι έχουσες το όνομα Ορθοδοξία.

Ως έθιμο σήμερα στους ναούς έχουμε (όταν συμμετέχουμε κι όχι στην παρούσα κατάσταση του ιού..) την περιφορά των εικόνων.

 Το δε απολυτίκιο είναι το:

" Την άχραντον εικόνα σου προσκυνούμεν αγαθέ, Αιτούμενοι συγχώρεσιν των πταισμάτων ημών βουλήσει γαρ ηυδόκησας ανελθείν εν τω Σταυρώ ίνα ρύση ους έπλασες εκ της δουλείας του εχθρού όθεν ευχαρίστως βοώμεν χαράς επλήρωσας τα πάντα ο σωτήρ ημών ο παραγενόμενος εις το σώσαι τον κόσμον".

 

Xρόνια πολλά, χρόνια καλύτερα σε όλους!!!

 Υ.Σ Για τους εικονομάχους της εποχής και τους πολέμιους της Ορθοδοξίας , νομίζω ότι άλλα είναι τα αίτια και λανθασμένος ο τρόπος που ξεσπούν. Συνήθως καταπολεμούμε κάτι που μας ενοχλεί , που μας κάνει κακό. Αν ενοχλούν υποκριτές πιστοί ή εκπρόσωποι του Θεού, σ' αυτούς οφείλουμε να εκφραστούμε κι όχι στα Θεία γιατί αυτό δείχνει έλλειψη σεβασμού σε όσους πιστεύουν..

Μέσα από την εμπειρία της ζωής μου θα αναφέρω ότι οι εικόνες που έχω, όπως και η πίστη μου δεν με έχουν εμποδίσει να κάνω παρέα με ανθρώπους όλων των φυλών και θρησκειών, με ανθρώπους που δηλώνουν άθεοι, ούτε να είμαι κοντά στον συνάνθρωπο δίχως να ελέγχω τα πιστεύω του. Βέβαια αν κάποιος εκφράζεται υβριστικά ή ειρωνικά για τα Θεία με στενοχωρεί απίστευτα. Το θλιβερό είναι ότι εκτός των ακραίων περιπτώσεων στις οποίες κρύβονται διάφορα εσωτερικά προβλήματα, αυτοί που βλασφημούν και το θεωρούν ανδρισμό και μαγκιά είναι άνθρωποι που δηλώνουν Χριστιανοί..αλλά ακολουθούν ακόμη και σήμερα αυτό το κάκιστο χαρακτηριστικό της κοινωνίας...και δυστυχώς αρκετοί μυούν και τα παιδιά τους..

Την άχραντον εικόνα σου προσκυνούμεν αγαθέ, αιτούμενοι συγχώρεσιν των πταισμάτων ημών βουλήσει γαρ ηυδόκησας ανελθείν εν τω Σταυρώ ίνα ρύση ους έπλασες εκ της δουλείας του εχθρού όθεν ευχαρίστως βοώμεν χαράς επλήρωσας τα πάντα ο σωτήρ ημών ο παραγενόμενος εις το σώσαι τον κόσμον.
Πηγή: https://www.sansimera.gr/articles/897

© SanSimera.gr

 ***Οι φωτογραφίες των εικόνων προέρχονται από το προφίλ του εξαιρετικού και πολυαγαπημένου μας π. Θεοδόση του Ναού της Γέννησης του Χριστού στου Ψυρρή.