Σάββατο 14 Νοεμβρίου 2020

Από τους μεγάλους έρωτες της παλιάς Αθήνας. Ερρίκος Σλήμαν και Σοφία Καστρωμένου ή Εγκαστρωμένου.

 

 Ο έρωτας από τη μυθολογία δημιουργούσε διάφορες καταστάσεις στην κοινωνία των θεών και των θνητών. Σε όλες τις εποχές ο ρόλος του ήταν σημαντικός. Ήταν  ο πανέμορφος θεός ή το γελαστό αγγελάκι όπου με τα βέλη του στόχευε τις καρδιές και μεθούσε τις σκέψεις, έφερνε καρδιοχτύπια και ταραχές, άλλες φορές πίκρα, άλλες φορές  οδηγούσε ους ερωτευμένους "εις γάμου κοινωνία". Ήταν...και είναι βέβαια.

Στο παρόν κείμενο θα αναφερθώ στον έρωτα του γνωστού από τις αρχαιολογικές ανασκαφές Γερμανού Ερρίκου Σλήμαν και της αρκετά πιο νέας Σοφίας Καστρωμένου ή Εγκαστρωμένου, όπως μου την είχε αφηγηθεί (και την είχα καταγράψει) περίπου τέσσερις δεκαετίες πριν μια θεία μου μεγάλη σε ηλικία, γεννημένη και μεγαλωμένη στην Αθήνα με πλούσια κοινωνική ζωή γι΄αυτό γνώριζε από κοντά διάφορες ιστορίες!!  


Ο Ερρίκος Σλήμαν ανήκε στην επιχειρηματική δραστηριότητα της Γερμανίας, με πάθος για την αρχαιολογία και γεννήθηκε στις 6 Ιανουαρίου 1822 στο Neubukow.

Η ιστορία ενός από τους πιο γνωστούς έρωτες αρχίζει..

Ήταν παραμονή του Αγίου Παντελεήμονος του 1868 το βραδάκι όπου σε μια ατμόσφαιρα ντυμένη στα χρώματα του δειλινού τελούνταν ο εσπερινός στο ταπεινό ξωκκλήσι  της οδού Αχαρνών και εκεί βρέθηκε ο Σλήμαν. Ο αρχιμανδρίτης Θεόκλητος που αργότερα έγινε  Αρχιεπίσκοπος Αθηνών έψελνε τιμώντας την εορτή του Αγίου και μαζί του ήταν οι δυο ανιψιές του , οι κόρες του γνωστού Αθηναίου εμπόρου Γεώργιου Καστρωμένου ή Εγκαστρωμένου.

Ο Γερμανός φίλος του αρχιμανδρίτη καταγοητευμένος από τα δυο κορίτσια, του πρότεινε να τα συνοδεύσει με την άμαξά του, στο σπίτι τους που ήταν στη συνοικία Βλασαρούς (πλατεία Γιγάντων), Μοναστηράκι προς Πλάκα, πλησίον της Αρχαίας Αγοράς. Έτσι κι έγινε ο σύνδεσμος της οικογένειας Καστρωμένου με τον Σλήμαν ο οποίος είχε έρθει το 1859 στην Αθήνα και το 1868 επανήλθε για να μείνει μόνιμα.

        Μικρή παρένθεση....Ερρίκος Σλήμαν και αρχαιολογία

Με όνειρο να  ανακαλύψει σκάβοντας τους θησαυρούς στην Τροία όπως ανέφερε ο Όμηρος χρειάστηκε να σπουδάσει για πέντε χρόνια στο Παρίσι έως το 1864 και αργότερα μετά από επισκέψεις τους στη Μέση Ανατολή επέστρεψε πάλι προκειμένου αυτή τη φορά να ολοκληρώσει τις σπουδές του στην ελληνική αρχαιολογία.

Η ιστορία συνεχίζεται..

Μετά τους δεσμούς της φιλίας και τις προσκλήσεις για δείπνο αρκετές φορές από την οικογένεια του γνωστού Αθηναίου εμπόρου δεν άργησε ο Ερρίκος να ερωτευτεί τη Σοφία (μεγαλύτερη κόρη) που ως δασκάλα δίδασκε στον δημοτικό σχολείο της περιοχής του Αγίου Φιλίππου.

Για τις αρχές και τα ήθη εκείνης της εποχής βέβαια ο άνδρας των σαράντα έξι χρονών ήταν πολύ μεγάλος. Της έκανε πρόταση γάμου χωρίς να καθυστερήσει αλλά η κοπέλα αρνήθηκε όχι για την ηλικία μα για την εθνικότητα. Όμως ο Σλήμαν που προσπαθούσε αληθινά για ότι αγαπούσε, αντιλαμβανόμενος τη φιλομάθειά της, της πρότεινα να πάνε μαζί για τις σπουδές τους στο εξωτερικό. Έτσι η πλουσιοκόρη αποδέχτηκε την πρόταση του αρραβώνα.

Ο ευτυχισμένος Ερρίκος χρειάστηκε να φύγει από την Αθήνα για την Ιθάκη όπου και πραγματοποίησε τις πρώτες του ανασκαφές. Εννοείται ότι η σκέψη του δεν έφευγε από την αγαπημένη του που με την οικογένειά της  έκαναν όλες τις ετοιμασίες που άρμοζαν σ' έναν γάμο του επιπέδου τους και τον περίμενε. Επειδή τα βασικά χαρακτηριστικά της ανθρώπινης κοινωνίας είναι κοινά σε κάθε εποχή, ήταν αυτονόητο εκτός από τους φίλους και τους συγγενείς που έσπευδαν να δώσουν τις ευχές τους, πως υπήρχαν και εκείνοι που σχολίαζαν στα σαλόνια της εποχής το γεγονός ότι η κόρη του Καστρωμένου παντρευόταν το Γερμανό το γέρο.


Ότι και να έλεγαν οι άλλοι, τα κοινά ενδιαφέροντα του ζευγαριού ξεπερνούσαν τη διαφορά της ηλικίας και κάπως έτσι ξεκίνησαν να ταξιδεύουν στο εξωτερικό αφού πρώτα έγινε ο γάμος. Ο πρώτος τους σταθμός ήταν η Γερμανία για να γνωρίσει η Σοφία τη χώρα του αγαπημένου της με συνέχεια τη Γαλλία και την Ιταλία. Για την όμορφη δασκάλα η γνωριμία με τις πόλεις του εξωτερικού αποτέλεσε μια πλούσια επιμόρφωση και ταυτόχρονα γνωριμία με την αρχαιολογία καθόσον είχε αποφασίσει να βοηθάει τον σύζυγό της. 

Μαζί ταξίδεψαν στη Μικρά Ασία το 1870 για να προχωρήσουν σε ανασκαφές στον λόγο του Ισαρλίκ.Ταλαιπωρήθηκε γι' αυτή την ανασκαφή από τα λόγια άλλων συναδέλφων του που δεν πίστευαν ότι εκεί υπήρχαν ευρήματα αλλά κι από τους Τούρκους που του επέβαλαν πρόστιμο 50.000 φράγκων αφού πρώτα τον οδήγησαν σε δίκη.

Το έργο του στην Τροία, στις Μυκήνες, στην Ιθάκη, στον Ορχομενό,στην Τίρυνθα,στις Μυκήνες είναι πασίγνωστο. Η προσφορά του ανεκτίμητη.

Ο Σλήμαν διηγούνταν στην αγαπημένη του τα γεγονότα της ζωής του που έκρυβε ταλαιπωρίες και ταραχές κι αυτή τον αγαπούσε αληθινά ενώ ταυτόχρονα τον θαύμαζε.

Ένα γεγονός που τη συγκίνησε ήταν πως στα δεκαπέντε του χρόνια διέκοψε το σχολείο γιατί δεν μπορούσε να κάνει αλλιώς αφού οι γονείς του δεν είχαν τη δυνατότητα να πληρώνουν τα δίδακτρα.

Ήταν ένας άνθρωπος που κυνηγούσε το όνειρό του και δεν τον καθήλωναν οι ταλαιπωρίες.Αφήνοντας το σχολείο έγινε εργάτης, αργότερα ταξίδεψε ως ναύτης σ' ένα πλοίο που ναυάγησε και σώθηκαν τρία άτομα, το ένα εξ αυτών ο Σλήμαν. Το όνειρο αυτό διακόπηκε  κι έτσι δούλεψε ως υπάλληλος. Δεν ξεχνούσε ποτέ τη θέληση για μάθηση, δούλευε και σπούδαζε ξένες γλώσσες, έμαθε ρωσικά και όλες τις ευρωπαϊκές γλώσσες.


Κατόπιν ανέλαβε τη διεύθυνση στην Πετρούπολη (1846) του παραρτήματος του εμπορικού οίκου που εργαζόταν και εκμεταλλευόμενος τα δεδομένα της πόλης κατάφερε στα τριάντα δύο του χρόνια να ιδρύσει δικό του εμπορικό οίκο και να ανήκει στους πλουσιότερους εμπόρους της Ρωσίας. Με όπλο αυτή την οικονομική άνεση έμαθε από μεγάλους δασκάλους την ελληνική γλώσσα στην αρχαία και νέα της μορφή. 

Με τη Σοφία που όσα περισσότερα μάθαινε για τον χαρακτήρα και τη ζωή του συζύγου της , τόσο περισσότερο ένιωθε γοητευμένη, απέκτησαν δυο παιδιά την Ανδρομάχη που παντρεύτηκε αδερφό του Μακεδονομάχου Παύλου Μελά και τον Αγαμέμνονα που παντρεύτηκε μια ξένη πανέμορφη γυναίκα τη μετέπειτα σύζυγο του Κωνσταντίνου Τσαλδάρη. 

Η κοινή αγαπημένη πορεία του ζευγαριού έκλεισε με το θάνατου του Σλήμαν στη Νάπολη το 1890 αφού αρρώστησε στην επιστροφή από ένα ταξίδι του.

Στο σπίτι τους το γνωστό " Ιλίου Μέλαθρον" στην οδό Πανεπιστημίου, έργο του Τσίλερ, σε αναγεννησιακό ρυθμό είχε περάσει όλη η αφρόκρεμα της αθηναϊκής κοινωνίας. Πουλήθηκε από τη Σοφία στο ελληνικό δημόσιο το 1923 για είκοσι επτά εκατομμύρια δραχμές και φυσικά έγινε αντικείμενο συζήτησης στις συναντήσεις των Αθηναίων..Αυτό το σπίτι για ένα διάστημα αποτελούσε τον αγαπημένο χώρο του Βενιζέλου αφού η Σοφία είχε παραχωρήσει στον ίδιο και στους συνεργάτες του αρκετά δωμάτια. 



 

 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

"Σκόρπιες σκέψεις", Σεπτέμβριος 2024

 Οι "Σκόρπιες σκέψεις", θα παρουσιάζονται συγκεντρωτικά κάθε τέλος του μήνα! Δεν πιστεύω στους αλάνθαστους, αλλά σε όσους αποδέχον...