Ιερά προσκυνήματα του ιστορικού κέντρου της Αθήνας. Άγιος Φίλιππος - Μοναστηράκι.

Ο ναός του Αγίου Φιλίππου στο Μοναστηράκι είναι από τους πιο γνωστούς λόγω της θέσεώς του.Βρίσκεται στην οδό Αδριανού, τον δρόμο με τα καφέ και τα εστιατόρια, συγκεκριμένα απέναντι από την είσοδο του αρχαιολογικού χώρου της Αρχαίας Αγοράς, της στοάς του Αττάλου,του Ναού του Ηφαίστου (Θησείο).

 

Σύμφωνα με διάφορες πηγές αλλά και τον δημοσιογράφο , συγγραφέα Ελευθέριο Σκιαδά, αυτός ο Ναός και ο ναός της Παναγίας της Παντάνασσας στην πλατεία του Μοναστηρακίου, είναι από τους πιο παλαιούς χριστιανικούς ναούς με ρυθμός Βασιλικής. Η Παντάνασσα διατηρήθηκε αλλά ο ναός του Αγίου Φιλίππου υπέστη πολλές και σοβαρές ζημιές. Όπως γνωρίζουμε πολλές και σημαντικές πληροφορίες τις έχουμε από τους περιηγητές. Έτσι σύμφωνα με τις αποτυπώσεις του  Α. Couchaud περιηγητή του 1841 στην Αθήνα διασώθηκαν η όψη και δυο κατόψεις του κτίσματος.Παλιότερα ..κάπου στα χρόνια της Ελληνικής Επανάστασης ο Ναός είχε γειτονιά (μαχαλά) με σαράντα εννέα σπίτια και διακόσιους εβδομήντα ανθρώπους.

 

 

Τον Ιούνιο του 1826 έως τον Μάιο του 1827, χρονική περίοδο που ο Κιουταχής πολιόρκησε την Αθήνα, οι ζημιές του Ναού είχαν πολύ μεγάλη έκταση.Έως το 1838  ήταν σχεδόν κατεστραμμένος από τις οβίδες. Το μόνο στοιχείο που έδειχνε την εποχή της ακμής του ήταν η πασίγνωστη βρύση του.Γύρω από τη βρύση οι κάτοικοι είχαν δημιουργήσει θρύλους με κακά πνεύματα.

 

 

 

Το νερό που μαζεύονταν στην περιοχή ήταν του Αδριάνειου υδραγωγείου που ερχόταν από την οδό Μητροπόλεως, περνούσε το Μοναστηράκι, συνέχιζε από τον Άγιο Φίλιππο, έφτανε στον Κεραμεικό και ξεχύνονταν στην αρχή της Ιεράς Οδού.

 

 

Σύμφωνα με διάφορα στοιχείο το 1860 έγιναν κάποιες επισκευές στον Ναό χάνοντας τον χαρακτήρα που είχε από κατασκευής του.Έχει καταγραφεί ως επιμήκης βασιλική με ξύλινη στέγη, το δυτικό τμήμα είχε τρία κωδωνοστάσια και τέσσερα μεγάλα παράθυρα.

 

Ο Άγιος Φίλιππος κατά τις αρχές της δεκαετίας του 1960 χαρακτηρίστηκε μνημείο ορθόδοξης εκκλησιαστικής τέχνης της βυζαντινής εποχής.

 Όταν προχώρησε η ανακατασκευή του από τα θεμέλια προς τα τέλη της ίδιας δεκαετίας η αρχική αγιογράφηση έγινε από τον αγιογράφο , καθηγητή πανεπιστημίου Ι.Βασιλόπουλο και τον Δημήτριο Κεντάκα.

 

 Ο Ναός που αιώνες τώρα στέκει, έχει κυριολεκτικά καταγράψει αμέτρητες ιστορίες και γεγονότα, ιστορικά, ατομικά , κοινωνικά. 

Κάποτε αποτελούσε μια γειτονιά γεμάτη ζωή όπου όλες οι ξεχωριστές προσωπικότητες του τόπου βρίσκονταν πολύ τακτικά εκεί..και ποιοι δεν ήταν, μοδίστρες και κεντήστρες, αρχιτέκτονες, δικηγόροι, γιατροί. 

Βέβαια η γειτονιά δεν έμεινε χωρίς γραφικότητα...φρόντισαν γι' αυτό τοι ξακουστοί βλάμηδες κι οι καβγατζήδες. 

 

 

 

Τα χρόνια περνούσαν όπως είναι το βασικό δεδομένο της ζωής..το καφενείο στη γωνία του ναού άλλαζε κατά καιρούς διεύθυνση και πελατεία.Κάποια εποχή σύχναζαν τσιγγάνοι έμποροι, για να πάρουν μέρος στο κυριακάτικο παζάρι.

Εκτός των παραπάνω που σύχναζαν στην πλατεία εκεί φιλοξενούνταν και μέρος της  υψηλής οικονομικής τάξης της Αθήνας όπως η Ποτοποιία Βαρθολομαίου, η Κυτιοποιία Πολυζωίδη, ο αλευρόμυλος του Μπακαλάκη, το ξυλουργικό εργοστάσιο των Ράλλη - Γερμανού.

 

Από τα γνωστά στέκια των Αθηναίων της περιοχής ήταν τα καφενεία των Παπαχειμώνα, Κουταβέλη, Μπαρδόπουλου, Θεάκου.

 

 

Η γειτονιά εκείνης της εποχής άλλαξε ριζικά από την ώρα των ανασκαφών για την αποκάλυψη της Αρχαίας Αγοράς. Πολλές φορές όλοι ερχόμαστε αντιμέτωποι με το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον..Έτσι κάποιες θυσίες είναι αναγκαίες και αναπόφευκτες.Ήταν λογικό τα σπίτια να γκρεμιστούν, οι άνθρωποι να φύγουν, η τοποθεσία να διαφοροποιηθεί.

 

 

 

Σήμερα η περιοχή είναι ένας από τους περιζήτητους τουριστικούς προορισμούς αφού συνδυάζει τον πολιτισμικό, τον ιστορικό, τον παραδοσιακό μας πλούτο με τη γραφικότητα του τοπίου, των γεύσεων και του εμπορίου.

Για εμάς που ζούμε κοντά στο κέντρο, που μπορούμε να περπατάμε ως εκεί , η τύχη είναι μεγάλη...κάποτε δεν την είχα αντιληφθεί...ίσως γιατί ότι έχουμε εύκολο το θεωρούμε δεδομένο..Όμως με την κατάσταση του αποκλεισμού λόγω του ιού...συνειδητοποίησα αυτή την τύχη..

Ο Άγιος Φίλιππος κατά καιρούς διοργανώνει εθελοντική αιμοδοσία.

 

Επίσης κάθε χρόνο στην εορτή του , στις 14 Νοεμβρίου εκτός από το θρησκευτικό πρόγραμμα που αξίζει κανείς να παρακολουθεί, διοργανώνει αγορά στον αύλειο χώρο του με διάφορα προϊόντα και νηστήσιμες γεύσεις λόγω της επερχόμενης νηστείας των Χριστουγέννων.

 

 

Ιερά προσκυνήματα του ιστορικού κέντρου της Αθήνας. Παναγία Χρυσοκαστριώτισσα.

 

 

Το μικρό ταξίδι που άρχισε με τον ναό του Αγίου Δημητρίου στου Ψυρρή, συνεχίζεται με έναν άλλο σπουδαίο ναό, την Παναγία τη Χρυσοκαστριώτισσα. Τα ιερά προσκυνήματα του ιστορικού κέντρου της Αθήνας είνα πάρα πολλά και το καθένα φέρει τη δική του σημαντική ιστορία αλλά και τους μύθους. Είναι μνημεία αλλά και χώροι λατρείας οι οποίοι κυριολεκτικά δίνουν χρώμα στο ιστορικό κέντρο.

Η Παναγία η Χρυσοκαστριώτισσα είναι ένας ναός στους πρόποδες της Ακρόπολης (στις βόρειες υπώρειες αυτής),πάρα πολύ κοντά στο Μοναστηράκι αλλά και στους Αέρηδες (αρχαιολογικός χώρος Ρωμαϊκής Αγοράς), καθώς και  στο Μουσείο Ελληνικών Λαϊκών Μουσικών Οργάνων.Για την ακρίβεια στέκει αγέρωχη αιώνες στην οδό Θρασυβούλου 9 και Αλιμπέρτη.

 

 

Σύμφωνα με πληροφορίες από βιβλία και έντυπα της παλιάς Αθήνας καθώς και από θρησκευτικές πηγές η χρονολογία του ναού είναι ο 12ος αιώνας και χτίστηκε στη θέση ενός αρχαίου ιερού που ανήκε στη θεά Εστία. Ο αρχιτεκτονικός του τύπος είναι η μονόκλιτη καμαροσκέπαστη βασιλική.Βέβαια από την αρχική μορφή του ναού δεν έχουν διατηρηθεί πολλά στοιχεία.  Υπέστη φθορές και μεγάλες ζημιές σύμφωνα με τους ειδικούς λόγω χρόνων αλλά και στη χρονική περίοδο της Ελληνικής Επανάστασης του 1821.

 Περί της ονομασίας!

 Όπως συνηθίζεται για την ονομασία διάφορων χώρων και ναών διατυπώνονται πολλές απόψεις μέσα από πληροφορίες, μαρτυρίες και θρύλους, αλλά συνήθως επικρατεί μια.

 Έχω διαβάσει ότι το όνομα ανήκει σε μια οικογένεια που έφερε το επίθετο Καστριώτη σε συνδυασμό με το γεγονός ότι συνόρευε με το Κάστρο δηλαδή την Ακρόπολη. Υπάρχει κι άλλη πιο πιθανή εκδοχή που θέλει το 1204 με την κατάκτηση από τους Φράγκους, να μεταφέρεται η εικόνα της Παναγίας της Αθηνιώτισσας από τον Παρθενώνα, στον εν λόγω Ναό. Λέγεται πως  η ονομασία ήταν και Καστριώτισσα.

 Σε κάποια παρελθοντικά έντυπα που είχα ανακαλύψει  σε  ένα παλαιοβιβλιοπωλείο υπάρχει αναφορά σχετικά με τον αρχαιολόγο Πιττάκη όπου περιγράφει ότι μπροστά από την εικόνα της Παναγίας πριν από την Ελληνική Επανάσταση "εξεκαίετο εξαιρέτως άσβεστος λύχνος ακοίμητος..".  Ήθελαν την Χρυσοκαστριώτισσα προστάτιδα των ασθενών βρεφών και παιδιών, σύμφωνα πάλι με γραφόμενα του κ. Πιττάκη. Οι πιστοί τιμούσαν την Παναγία και παρόλο που μετά την Επανάσταση δεν είχε σκεπή, δεν έπαυαν να πηγαίνουν για να ανάβουν το καντήλι της.

 

Στις άγνωστες σελίδες των θρύλων.

Έμεινε μέσα από τους θρύλους ότι οι Χριστιανοί έφερναν την εικόνα από την Ακρόπολη για να την προστατεύσουν αλλά αυτή γύρναγε πάλι στο Κάστρο.

Επίσης μπροστά στον φόβο των βασανιστηρίων από τον εχθρό κατά τα δύσκολα χρόνια, οι μητέρες πετούσαν τα μωρά από από το Κάστρο αλλά η Παναγία τα έσωζε.

 Εορτή

Κάποτε η γιορτή της Παναγίας, η πανήγυρις όπως λέγεται ήταν στις 23 Αυγούστου όπου τιμάται η Απόδοση της Κοίμησης της Θεοτόκου και χαρακτηριστικό του εορτασμού ήταν η λιτανεία που λάμβανε χώρα γύρω από τα τείχη του Κάστρου και η συμμετοχή του κόσμου ήταν πάρα πολύ μεγάλη. Μετά τη δεκαετία του 1970 ο εορτασμός καθιερώθηκε και γίνεται στις 15 Αυγούστου.

Η Χρυσοκαστριώτισσα είναι ακόμη ένας ναός της ιστορικής και γραφικής συνοικίας της Πλάκας όπου ξεχωρίζει για τις ακολουθίες της Μεγάλης Εβδομάδας καθώς και των Χριστουγέννων.

Ιερά Προσκυνήματα του ιστορικού κέντρου της Αθήνας.Άγιος Δημήτριος Ψυρρή.

 

  

 

 

 

Από αυτό το αφιέρωμα ξεκινάει ένα ταξιδάκι στα ιερά προσκυνήματα του ιστορικού κέντρου της Αθήνας με πληροφορίες και στοιχεία από διάφορες έντυπες πηγές,με φωτογραφίες από την οικογενειακή συλλογή, με σκέψεις πολλές φορές που γεννιούνται από τους αιώνες που κουβαλούν . Είναι κάτι που ήθελα εδώ και χρόνια να πραγματοποιήσω αλλά τίποτα δεν γίνεται εάν δεν έρθει η κατάλληλη ώρα.

 

 

                                                                 

 Ως αφετηρία έχουμε τον Ιερό Ναό του Αγίου Δημητρίου που βρίσκεται στην ιστορική συνοικία Ψυρρή, λόγω της πρόσφατης εορτής του και καθόσον εντελώς απρογραμμάτιστα βρέθηκα εκεί στον μεθεόρτιο εσπερινό.

 

 

 

Αν ακολουθήσουμε τη διαδρομή για του Ψυρρή από την οδό Παλλάδος (οδός Αθηνάς, πολύ κοντά στην Ευριπίδου) ή από την οδό Ευριπίδου μέσω της μικρότερης οδού Αγίου Δημητρίου θα βρεθούμε στον εν λόγω Ναό. Για την ακρίβεια ο Άγιος Δημήτριος με τη μεγάλη, περιποιημένη, πανέμορφη αυλή βρίσκεται στην παλαιά πόλη των Αθηνών και στο νοτιοδυτικό της κέντρο. Σε ένα γενικότερο πλαίσιο ο Άγιος Δημήτριος βρίσκεται μεταξύ του Δημαρχείου της πόλεως και της πασίγνωστης Πλατείας Μοναστηρακίου.

Ως έτος ίδρυσης του εν λόγω Ναού φέρεται να είναι το 1845 όταν βασιλιάς ήταν ο Όθωνας, ο Πρίγκηπας της βαυαρικής οικογενείας των Wittelsbach.Σύμφωνα με τις σχετικές πληροφορίες εκεί που χτίστηκε ο Ναός, προϋπήρχε άλλος που κανείς δεν γνωρίζει τον λόγο για τον οποίο κατεδαφίστηκε. Ο γνωστός Αθηναιογράφος Δημήτριος Καμπούρογλου γράφει ότι το σημερινό προσκύνημα, ονομάστηκε Άγιος Δημήτριος ο νέος, αφού στον εσωτερικό χώρου του Ναού υπήρχε  μια νέα εικόνα του Αγίου, όρθιου , νέου στην μορφή, με θώρακα και δόρυ σαν αυτή που βρίσκεται στο ψηφιδωτό της Θεσσαλονίκης κι όχι έφιππου όπως συνηθίζεται.

 

 

 Η ενορία υπήρχε πριν να γίνει η Αθήνα πρωτεύουσα της Ελλάδος, από την εποχή του Ναυπλίου δηλαδή (1834). Ανήκε στις οκτώ ενορίες της πόλεως και για αρκετά χρόνια ήταν καθεδρικός ναός πριν να πάρει την ονομασία η μεγαλοπρεπής εκκλησία Αγία Ειρήνη της οδού Αιόλου.

 Σύμφωνα με άλλες πηγές , ανοικοδομήθηκε το 1845, με ειδικές εργασίες μεγέθυναν τον κυρίως ναό αλλά και τον τρούλο το 1901, το 1912 εμπλουτίστηκε ο διάκοσμος.Το φυλλάδιο του Αγίου Δημητρίου αναφέρει ότι οι αγιογραφίες , οι διακοσμήσεις των τοίχων, των θόλων, του τρούλου και του τέμπλου έγιναν από τα μέσα της δεκαετίας 1900-1910 και ολοκληρώθηκαν την επόμενη δεκαετία 1920 - 1920. Όμως οι κυρίως ανακαινίσεις του Ναού έγιναν το 1937 και το 1949 μετά από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.

 

 Ο Ναός ανήκει στα αντιπροσωπευτικά δείγματα της νεοελληνικής εκκλησιαστικής αρχιτεκτονικής, έχει κατά μήκος των πλαγίων πλευρών του που εκτείνεται ο γυναικωνίτης, μεγάλα παράθυρα. Είναι επιμήκης, σταυρεπίστεγος με τρούλο.

 Η εν λόγω εκκλησία είχε τεράστια ρόλο μετά την Μικρασιατική Καταστροφή το 1922, όπου άνοιξε την αγκαλιά του σε πολλές οικογένειες προσφύγων (πόσο πικρό να ονομάζονται πρόσφυγες οι Έλληνες που ζούσαν απέναντι και ήρθαν στην πατρίδα τους...). Το φιλανθρωπικό έργο του Ναού σύμφωνα με πληροφορίες συνεχίζεται.

                      Φωτ. Στον περίβολο βρίσκουν καταφύγιο γατούλες τις οποίες περιποιείται 

το προσωπικό.

 

Τα παρεκκλήσια του Αγίου Δημητρίου.

 

 Η Αγία Κυριακή  μια πέτρινη εκκλησούλα που βρίσκεται στην οδό Αθηνάς 28.

 

Ο Άγιος Ιωάννης που βρίσκεται στην οδό Ευριπίδου.

 

Η Αγία Μαύρα που κατεδαφίστηκε προκειμένου να γίνει το έργο του ηλεκτρικού σιδηροδρόμου.

 

Για κάθε ένα από τα παρεκκλήσια θα αναφερθώ κατά τη διάρκεια αυτού του οδοιπορικού.

 

 

 

 

 

 

 

 

Οι ναοί του ιστορικού κέντρου, φέρουν το βάρος ενός ανεκτίμητου πλούτου, ιστορικού, θρησκευτικού, πολιτιστικού..."βλέπει" κανείς την αρχοντιά αυτής της πόλης.

Δεκαετία 1970, η συνοικία της Πλάκας στην Αθήνα.

Το  παρελθοντικό  ταξίδι  στην  δεκαετία  του  '70  και  στην  πρωτεύουσα  συνεχίζεται με την πασίγνωστη, ιστορική συνοικία της Πλάκας.

Η Πλάκα εκείνης της εποχής είχε συγκεντρώσει πάρα πολλά ίσως τα περισσότερα κέντρα διασκεδάσεως που ήταν της μόδας, όπως έλεγαν παλιοί Αθηναίοι. Το ύφος των τραγουδιστών αλλά και του κόσμου, το διαφορετικό για τα δεδομένα στυλ σε ντύσιμο και συμπεριφορά που συνδέονταν με το "νέο κύμα", έφεραν οι "κουλτουριάρηδες"...έτσι τους ονόμαζαν κι έμεινε θα έλεγα ως τις μέρες μας..

 

Τα γνωστά "κουτουκάκια" ή "κουτούκια"  ήταν οι χώροι που οι πελάτες έπιναν το κρασάκι τους, με  νόστιμα  μεζεδάκια  και  συζητούσαν  τα  τεκταινόμενα  των  ημερών..που  δεν ήταν και λίγα. Άλλοι προτιμούσαν τα στέκια με τη δυνατή μουσική και την οχλαγωγία. Βέβαια η κατάσταση για την περιοχή δίχαζε τους ανθρώπους της πνευματικής κίνησης. Κάποιοι θεωρούσαν πως με τα καπηλειά και τις εκεί συγκεντρώσεις βούλιαζε η πνευματική ζωή κι άλλοι ξεχώριζαν τη γραφικότητά της. Για τους πρώτους η γραφικότητα της περιοχής ήταν το εμπόρευμα και τους ανθρώπους τους χαρακτήριζαν ως αντικείμενο συναλλαγής (Βασ. Καζαντζής ή "Ίντεξ¨όπως ήταν το ψευδώνυμό του και ο οποίος έγραφε στα περιοδικά ΕΠΙΚΑΙΡΑ και "ΕΙΚΟΝΕΣ" της Ελένης Βλάχου).

Η Πλάκα παρέμενε πάντοτε στο προσκήνιο για διάφορους λόγους με κυριότερους την επιθυμία κάποιων να την ισοπεδώσουν και άλλων να τη σώσουν.Εννοείται ότι οι πρώτοι ήταν αποκλειστικά οι λάτρεις του χρήματος που δεν τους άγγιζε η ιστορία κι ο πολιτισμός.

Σύμφωνα με τα γραφόμενα του Γιάννη Καιροφύλα, ενός θείου μου αρχιτέκτονα καθώς και του Στρατή Φιλιππότη (ο ίδιος μου τα έλεγε όταν πήγαινα στο βιβλιοπωλείο του καθόσον ήταν πολύ καλός φίλος του Ανδρέα , του αδερφού μου) τρεις ήταν οι φορείς που υποστήριζαν τη διάσωση και τη συντήρηση της Πλάκας. Ήταν ο Δήμος Αθηναίων, ο σύλλογος Αθηναίων καθώς και η Κοσμητεία Εθνικοί Τοπίου και Πόλεων.Σύμφωνα πάντα με τις πηγές , δήμαρχος τότε ήταν ο Δ. Ρίτσος που προσπαθούσε με νύχια και με δόντια να σώσει την περιοχή. Ήταν κάτι που τον απασχολούσε σοβαρά και δεν ήθελε να σκέπτεται την καταστροφή της. Έτσι ξεκίνησε με μέτρα ώστε να αποσυμφορηθεί η συνοικία από τα αυτοκίνητα που στάθμευαν εκεί.

Τα σχέδια και τα μέτρα ήταν αρκετά, προσπαθούσαν να απομακρύνουν κέντρα που δεν βοηθούσαν στο περιβάλλον της γειτονιάς, να προστατεύσουν τα κτίρια... 

Όλη αυτή η προσπάθεια είχαν υποστηρικτή έναν φωτογράφο - καλλιτέχνη, τον Θανάση Διαμαντόπουλο ο οποίος είχε συγκεντρώσει περίπου εξακόσιες φωτογραφίες και είχε κάνει αίτηση στον Δήμο για να πραγματοποιήσει μια έκθεση ώστε να παρουσιάσει το μοναδικό μεγαλείο της συνοικίας.

Η αλήθεια είναι ότι η Πλάκα είχε "δυνατούς" εχθρούς - εραστές του χρήματος κι έτσι πολλά από τα όμορφα αξέχαστα καπηλειά, έπαιρναν την μορφή νέων τουριστικών μαγαζιών, εστιατορίων κτλπ.

 

 

 

Μια ιδιαίτερα καλαίσθητη  ανάμνηση για πολλούς της εποχής..αποτελεί η φωνή και η παρουσία της Μαρίζας Κωχ. Η Μαρίζα Κωχ τότε (από το 1969) , ανήκε στο συγκρότημα του Διονύση Σαββόπουλου. Αρχές του '70 είχε μια γλυκιά ενασχόληση με το δημοτικό τραγούδι, αφήνοντας του "νέο κύμα" και τραγουδούσε στην ταράτσα ενός πλακιώτικου σπιτιού. Δεν έπαψε να πιστεύει στο "νέο κύμα" αλλά για διάφορους λόγους είχε αυτή την όμορφη στροφή.Άλλωστε η φωνή της ταξίδευε τα πλήθη με όποιο είδος κι αν ερμήνευε.

Ως λάτρης της Πλάκας, δεν μπορώ να διανοηθώ την Αθήνα δίχως αυτή την ευλογημένη γειτονιά!

Χρυσάνθεμα ...που χρωματίζουν το φθινόπωρο.

 Χρυσάνθεμα...που χρωματίζουν το φθινόπωρο.

Τα χρυσάνθεμα είναι  αυτά  τα υπέροχα άνθη με την ποικιλία χρωμάτων που αποτελούν έναν από τους οιωνούς του φθινόπωρου. Συνδέονται με  την εορτή του  Αγίου Δημητρίου καθόσον είναι  η   κύρια   περίοδος  ανθοφορίας   τους. Γι΄  αυτό   τον   λόγο   ονομάζονται   και  αγιοδημητριάτικα.Άλλη ονομασία είναι οκτωβρίνι και παρθενούλι ή παρθένιο. Στην  Κύπρο  τα   ονομάζουν   οκτωβρούδες  από  αυτόν τον μήνα που τα φιλοξενεί. Οι κήποι αυτόν τον καιρό κατακλύζονται από κίτρινα, καφετιά, ροζ, φούξια άνθη αλλά και τα μπαλκόνια επίσης!

 

Ο τόπος γέννησής τους σύμφωνα με τις περισσότερες πηγές είναι η Κίνα. Εκεί χρησιμοποιούνται εκτός του καλωπιστικού τους μέρος, ως βότανα , στις σαλάτες τα βλαστάρια, στο τσάι τα άνθη. Υπάρχουν πάρα πολλά κεραμικά σκεύη (του παρελθόντος) όπου οι καλλιτέχνες είχαν ζωγραφίσει χρυσάνθεμα.

Στην Ιαπωνία  (όπου  άρχισε  να  καλλιεργείται τον 8ο αιώνα μ.Χ)  από το 1910 το εν λόγω φυτό, αποτελεί επισήμως το εθνικό άνθος.

Τον 17ο αιώνα το πανέμορφο φυτό ήρθε στην Ευρώπη.

 Ένα έμπορος από τη Μασσαλία το 1789 καλλιέργησε τα χρυσάνθεμα.

 

 

 

 

 

Όπως είναι γνωστό οι άνθρωποι θέλουμε..τα άνθη να συμβολίζουν κάτι. Το χρυσάνθεμο συμβολίζει τη χαρά και την αισιοδοξία αλλά και μακροημέρευσης. Λέγεται και γράφεται...ότι το αρχαίο όνομά του στην Κίνα είναι "Chu" και ότι προς τιμήν του υπάρχει μια πόλη  η chu-Hsien!

 

Οι μύθοι που αναφέρονται στο χρυσάνθεμο είναι αρκετοί..αναφέρω έναν με κάθε επιφύλαξη βέβαια,καθόσον δεν βρήκα κάποια έντυπη πηγή.Ο συγκεκριμένος μύθος βρίσκεται σ' όλες σχεδόν τις διαδικτυακές πηγές..

 Μύθος Ιαπωνίας

Ο  Μύθος λέει ότι υπήρχαν τόσοι πολλοί θεοί στον ουρανό, ώστε κάποιοι, συμπεριλαμβανομένων του θεού Izanagi και της θεάς Izanami, εστάλησαν στη γη. Η  θεά εκεί κάτω, δημιούργησε τους θεούς των ανέμων, τω βουνών, της θάλασσας και άλλους. Μόλις έφτιαξε το θεό της φωτιάς, κάηκε. Ο Izanagi δεν πρόλαβε την Izanami κι έτσι μετά την ακολούθησε στη χώρα της Μαύρης Νύχτας, όπου εκείνη είχε πάει. Μόλις κατάφερε να την αντικρίσει τον κυνήγησε μια γριά μάγισσα. Ο Izanagi μόλις που κατάφερε να γλιτώσει κι έτσι γύρισε στη γη για να εξαγνιστεί στο ποτάμι. Όπως έριξε τα ρούχα του στο χώμα, δημιουργήθηκαν δώδεκα θεοί. Τα κοσμήματά του έγιναν λουλούδια. Το ένα του βραχιόλι έγινε αγριόκρινο, το άλλο λωτός και το περιλαίμιό του έγινε ένα κίτρινο χρυσάνθεμο.

 

 

Το λουλούδι της εποχής...αποτελεί πηγή έμπνευση για πολλούς καλλιτέχνες.

ΤΟ ΧΡΥΣΑΝΘΕΜΟ ΣΤΗΝ ΤΕΧΝΗ

 

 

 

 

 

 

 

 

Πίνακας  του Κλωντ Μονέ (Claude Oscar Monet, 14 Νοεμβρίου 1840 - 5 Δεκεμβρίου 1926) που ήταν Γάλλος ζωγράφος ,ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους του κινήματος του ιμπρεσιονισμού.

 

Πίνακας  του  Χένρι Φαντίν - Λατούρ, του  Γάλλου ζωγράφου και λιθογράφου, ο οποίος είναι γνωστό για τις ζωγραφιές λουλουδιών και τα ομαδικά πορτρέτα παρισινών καλλιτεχνών και συγγραφέων.Ο Henri Fantin-Latour γεννήθηκε τις  14 Ιανουαρίου 1836 στην  Γκρενόμπλ της  Γαλλίας και απεβίωσε στις 25 Αυγούστου 1904 στο Buré της ίδιας χώρας.

V. Van Gogh, Βάζο με χρυσάνθεμα. 1886.

Ο Βίνσεντ βαν Γκογκ ο γνωστός Ολλανδός ζωγράφος όταν ζούσε η δουλειά του, η πορεία του δεν σημείωσε επιτυχία αλλά  ούτε αναγνωρίστηκε ως καλλιτέχνης. Όμως  μετά το θάνατό του, επήλθε η φήμη του και πλέον αναγνωρίζεται ανάμεσα στους σημαντικότερους ζωγράφους όλων των εποχών.

Γεννήθηκε στις 30 Μαρτίου 1853 στη Ζούντερτ της Ολλανδίας και απεβίωσε στις 29 Ιουλίου 1890  στο Ωβέρ συρ Ουάζ της Γαλλίας.

 

 

 

  

 

 

 

 

James Tissot (French, 1836-1912), Χρυσάνθεμα. Γύρω στα 1875. Clark Art Institute.

 Ο Ζακ Ζοζέφ Τισό ή Τζέιμς Τισό ήταν Γάλλος ζωγράφος που μετανάστευσε στο Λονδίνο το 1871, παρόλο που  ήταν επιτυχημένος στο Παρίσι.

 Γεννήθηκε στις 15 Οκτωβρίου 1836 στη Ναντ της Γαλλίας και απεβίωσε στο Chenecey - Buillon της ίδιας χώρας στις 8 Αυγούστου 1902

 

 

 

ΤΑ ΧΡΥΣΑΝΘΕΜΑ ΣΤΗΝ ΠΟΙΗΣΗ

ΤΑΣΟΣ ΛΕΙΒΑΔΙΤΗΣ

ΧΡΥΣΑΝΘΕΜΑ

Φθινόπωρο ήσυχο, αφηρημένο

 τα φύλλα θά ’λεγες πέφτουν από μιάν άλλη ζωή και μόνο τα χρυσάνθεμα επιμένουν, σαν τις πλάνες μας. Είμαι μόνος, η κάμαρα άδεια και δεν έχω παρά ένα μοναδικό στόμα
για τόσα χαμένα πράγματα.

 

 

Υ.Σ Η αναφορά στην τέχνη και τα χρυσάνθεμα είναι ενδεικτική ..τα έργα είναι υπέροχα, κυρίως της ζωγραφικής.

 

 Οι φωτογραφίες ανήκουν σε διαδικτυακή πηγή άνευ δικαιωμάτων.