Το παρόν αφιέρωμα έχει ως σκοπό να αφυπνίσει τα όμορφα συναισθήματά μας για την εξέλιξη του κόσμου, για μια κοινωνία υγιή που δυστυχώς τα γεγονότα, μας δείχνουν ότι νοσεί...και νοσεί πολύ σοβαρά. Δεν μπορώ να εκφράσω κάτι διαφορετικό έχοντας ως δεδομένα τα συνεχή περιστατικά κακοποίησης παιδιών και ηλικιωμένων που παίρνουν τον δρόμο της δημοσιότητας.Υπάρχουν βέβαια πάρα πολλές περιπτώσεις που δεν γίνονται γνωστές και οι ψυχές χάνονται άδικα, βασανισμένες δηλώνοντας την τραγικότητα των ανθρώπων, την έλλειψη αγάπης, τα αποτελέσματα της πορείας που μας έβγαλε από τον δρόμο του Θεού ή όπως τον ονομάζει ο καθένας.
Σ' αυτό το οδοιπορικό θα αναφερθώ στον τομέα της κακοποίησης και παραμέλησης των παιδιών και κάποια άλλη φορέα στους ηλικιωμένους.Στο αν μπορούμε να βοηθήσουμε και τι χρειαζόμαστε γι' αυτό. Το κείμενό μου αποτελείται από σκέψεις, απόψεις, συμβουλές όπως έχουν προκύψει μέσα από τη μακρόχρονη εμπειρία μου στον ιδιωτικό τομέα του εθελοντισμού,για τα παιδιά που παραμελούνται, που κακοποιούνται καθώς και για τις οικογένειες αυτών.
Η πατρική μου οικογένεια είχε αδυναμία στα παιδιά και μ' αυτήν την αγάπη γαλουχήθηκα. Έτσι στο θέμα απόκτησης βιολογικού παιδιού μαζί με το σύζυγό μου, που και αυτός τρέφει την ίδια αγάπη, αφεθήκαμε στη φύση, πιστεύοντας πως ότι δίνει ή δεν δίνει γίνεται για κάποιον λόγο. Στο διάβα μας ασχοληθήκαμε και ασχολούμαστε με τα πνευματικά μας παιδιά καθώς και με παιδιά εκτός συγγενικής σχέσης,σε εθελοντικό επίπεδο με θεμέλιο την ανιδιοτέλεια που ορίζει η αληθινή αγάπη.
Όταν ασχοληθείς αληθινά με κάτι, όταν βρεθείς κοντά , όταν ακούσεις , όταν δεις, όταν διαπιστώσεις από τις απλές μέχρι τις εξωφρενικές καταστάσεις, μπορείς να συνειδητοποιήσεις τι συμβαίνει δίπλα μας, γύρω μας.
Προσωπικά δεν χαρακτηρίζω με λόγια που διαβάσουμε στις εφημερίδες ή σε σχόλια τους γονείς που παραμελούν ή κακοποιούν τις αθώες ψυχές, τα σβησμένα προσωπάκια...
Αναφέρω όμως ότι από την πιο απλή μορφή κατάθλιψης έως την παράνοια, διακατέχονται (νοσούν...) πάρα πολλοί άνθρωποι....αν προσθέσουμε και τη χρήση ουσιών...τότε δεν χρειάζεται άλλη περιγραφή για να καταλάβουμε όλοι τι έπεται.. Επίσης τις τρομερές κοινωνικο-οικονομικές συνθήκες μετά την επονομαζόμενη οικονομική κρίση και την τελευταία της πανδημίας.Γονείς που έμειναν άνεργοι, αδύναμο συγγενικό περιβάλλον για βοήθεια, κοινωνικό κράτος στην Ελλάδα που ουσιαστικά ποτέ δεν υπήρξε...μόνο με τον εθελοντισμό κάτι γίνεται.Αλλά τα προβλήματα είναι πολλά και δεν καλύπτονται.
Γι' αυτό που είμαι σίγουρη όπως και οι ειδικοί αναφέρουν σε διάφορες πηγές, όπως η ζωή διδάσκει είναι ότι οι γονείς ή οι κηδεμόνες που παραμελούν ή κακοποιούν τα παιδιά, υπήρξαν οι ίδιοι θύματα στο δικό τους περιβάλλον, δεν πήραν αγάπη ποτέ, ζούσαν στο περιθώριο της οικογένειάς τους γιατί υπήρχε αδυναμία στο άλλο ή στα άλλα παιδιά..Σ' αυτές τις περιπτώσεις όσοι άνθρωποι δεν είχαν τη δυνατότητα της ψυχοθεραπείας ..δυστυχώς...επαναλάμβαναν τα δικά τους βιώματα..
Το 2000 ξεκίνησα τα πρώτα μου επιμορφωτικά διά ζώσης και διαδικτυακά σεμινάρια ψυχολογίας, από τα οποία μαζί με τις συμβουλές και τις συζητήσεις φίλων επιστημόνων της ψυχικής υγείας, βοηθήθηκα πάρα πολύ στο να μπορώ να διαχειριστώ κάποιες καταστάσεις, οι οποίες έθεταν σε κίνδυνο τις ζωές των παιδιών και διάφορα άλλα ακόμη. Ο σκοπός όμως που προχώρησα σ΄αυτή την εκπαίδευση ήταν και είναι, η ενίσχυση, η προτροπή των γύρω μου ώστε να παίρνουν μέρος στην προσπάθεια βοήθειας και να μην παραβλέπουν τις θλιβερές καταστάσεις. Είναι τόσο ειρωνικό και ανούσιο...μετά από τη γνωστοποίηση τόσων και τόσων υποθέσεως κακοποίησης, να βγαίνει η γειτονιά, οι γνωστοί, οι συγγενείς και να λένε..τα διάφορα...Σημείο τραγικό!!!
Σίγουρα δεν είναι απλά και εύκολα κάποια βήματα.Όμως ένας λόγος που δεν λαμβάνουμε μέρος στο να προλάβουμε τα χειρότερα απ' όσα αντιλαμβανόμαστε είναι πως αδιαφορούμε γιατί η καθημερινότητα μας παρασύρει. Πως θα πληρώσουμε τους λογαριασμούς, πως θα καταφέρουμε να στείλουμε τα παιδιά, τα εγγόνια, τα ανίψια, τα βαφτιστήρια στις δραστηριότητες, πως θα τους αφήσουμε χρήματα, να μην ταράξουμε όσα μαζέψαμε στην άκρη.....Επίσης ο φόβος που μας δημιουργεί η παρουσία των διαταραγμένων γονιών, ίσως οι επικίνδυνες παρέες τους...που να μπλέξουμε τώρα;
Ας τους κρεμάσουμε ό,τι μας περισσεύει απ' το φαγητό στην πόρτα, ας τους αφήσουμε τα ρούχα που βαρέθηκαν τα παιδιά μας, άντε ας τους δώσουμε (πολύ σπάνια) ένα ή δυο ευρώ..και έτσι δημιουργούμε την ψευδαίσθηση ότι βοηθήσαμε, ότι ως άνθρωποι κάναμε το χρέος μας..Ας είναι ορατές οι άθλιες συνθήκες ζωής της οικογένειας... Δεν κατακρίνω, αλλά απορώ γιατί ο ατομισμός τελικά έχει κυριεύσει την πλειονότητα. Πως βρίσκουμε την δύναμη να τα βάλουμε με θεούς και δαίμονες αν κινδυνεύσει το δικό μας παιδί;Ή εμείς οι ίδιοι;Ή η περιουσία μας;
Δεν αναλύσω τους όρους που διέπουν το θέμα όπως "ψυχοκοινωνικά προβλήματα παιδιών, βία , παραμέληση, κακοποίηση (έννοια και μορφές) καλ.Όμως θα αναφερθώ όσο πιο περιληπτικά γίνεται στα σημεία αναγνώρισης της κακοποίησης και της παραμέλησης.
Παραμέληση ονομάζεται το φαινόμενο εκείνο σύμφωνα με το οποίο η διατροφή, η ένδυση, η στέγαση, η φροντίδα,η σχολική φοίτηση, η παρακολούθηση, είναι έντονα ανεπαρκή ή ακατάλληλα σε βαθμό που δημιουργούν γενικευμένο κίνδυνο για την ανάπτυξη και την ασφάλεια του παιδιού. Τα σημεία αναγνώρισης είναι οφθαλμοφανή στις περισσότερες περιπτώσεις. Πόσες φορές δεν είδαμε παιδάκια με ακάθαρτα ρούχα, τσάντες, παπούτσια, με αραιά μαλάκια λόγω έλλειψης διατροφής, με μαραμένο πρόσωπο, με ωχρά χαρακτηριστικά, με συνεχή κόπωση, με αστάθεια φοίτησης...(λίγα απ' όλα).
Κακοποίηση ονομάζεται η ακατάλληλη μεταχείριση (κάθε ανθρώπου βέβαια) παιδιού η οποία έχει επιπτώσεις στην ψυχική και στη σωματική του διάπλαση, στην αρμονική του διαβίωση...Υπάρχουν πολλές μορφές κακοποίησης όπως και βίας.
Τα σημεία αναγνώρισης στα παιδιά συνήθως δεν κρύβονται καθόσον η συμπεριφορά τους που είναι ανεπιτήδευτη εμφανίζει τι ακριβώς τους συμβαίνει..Παιδάκια που αποφεύγουν τους γονείς ή τους κηδεμόνες, παιδάκια με μώλωπες, παιδάκια που ντρέπονται να κοιτούν τα άλλα παιδιά καλ.
Μικρές αληθινές ιστορίες ζωής..
Βγαίνοντας για μια βόλτα στην πόλη, αντικρίζεις σ' ένα μπαλκόνι μια νεαρή μάνα (από την προσφώνηση του παιδιού) η οποία εξαπολύει ύβρεις που δεν περιγράφονται, ασκεί και σωματική κακοποίηση.. στο μικρό αγοράκι, το οποίο είναι σχεδόν σκελετωμένο.Οι γείτονες και οι περαστικοί κοιτούν, κοντοστέκονται αλλά δεν βγάζουν άχνα που λέμε..Η μάνα με εμφανή χαρακτηριστικά χρήσης ουσιών..το σπίτι μέσα όσο φαινόταν..μια διαλυμένη εικόνα.
Μετά από λίγες μέρες πάλι η ίδια κατάσταση, με θεατή έναν νεαρό... Το μικρό αγοράκι παρακολουθούσε κάπου - κάπου το πρόγραμμα του παιδικού σταθμού της γειτονιάς, του οποίου οι αρμόδιες κυρίες, αντί να ασχοληθούν με την υπόθεση και το καταμελανιασμένο μωρό ασχολούνταν με τα παιδάκια των εχόντων κάποιους θώκους..για το πως θα τα προβάλουν στην παιδική εορτή.
Ένα διάστημα βρίσκεσαι σε έναν πολιτιστικό χώρο με διάφορα προγράμματα για παιδιά.Εκεί συμμετέχουν δυο αδελφάκια που τα έφερνε πότε η μάνα, πότε ο πατέρας τις περισσότερες φορές υπό την επήρεια μέθης, ποτέ μια γειτόνισσα που τα έβριζε..Εννοείται πως πλησιάζεις τη μητέρα και πληροφορείσαι για ένα οικογενειακό ιστορικό που μόνο οικογένεια δεν θύμιζε.Ένα απόγευμα τα παιδάκια τα συνόδευε ένας ηλικιωμένος κύριος με πολύ παράξενη συμπεριφορά (πάρα πολύ....), κυρίως πίσω από τους θάμνους.. Οι υπεύθυνες δεν είχαν αντιληφθεί πολλά..Μετά από κινητοποίηση κάποιου ατόμου, αντιλήφθηκαν και σε δυο ημέρες υπήρχε κοινωνική λειτουργός και ψυχολόγος από κρατικό φορέα εκεί...
Σε μια γειτονιά μακριά από τη δική σου που βρίσκεσαι για μια δουλειά, αντιλαμβάνεσαι σε μια παρέα χρηστών, ένα παιδάκι περί των τριών χρονών, το οποίο έπαιζε με ότι υπήρχε...μια άθλια κατάσταση, η οποία κανέναν από τους περαστικούς δεν συγκίνησε, σε κανέναν δεν δημιούργησε απορία..Οι άρρωστοι άνθρωποι (η μάνα στην παρέα) δεν καταλάβαιναν, δεν μπορούσαν να το προστατεύσουν...και μια κυρία της γειτονιάς είπε ότι αυτό γινόταν κάθε μέρα..
Σε μια εκδήλωση, ένα ζευγάρι με περγαμηνές γνώσεων και θαυμάσιο εμφανισιακά έπιασε κουβέντα μεταξύ του για το πως πρέπει να δώσουν πιο έντονο χαρακτήρα στις ήδη αυστηρές τιμωρίες των οκτάχρονων παιδιών τους που εκείνο το βράδυ τα είχαν αφήσει μόνα τους..Αυτά που τους έκαναν δεν περιγράφονται..Οι δάσκαλοι γνώριζαν αλλά είχαν τον φόβο του ευυπόληπτου ζεύγους...Όμως αυτό δεν κράτησε για πολύ..Μια γυναίκα κακοποιημένη συναισθηματικά από υψηλό κοινωνικά και οικονομικά περιβάλλον που μεγάλωσε...ασκούσε συναισθηματική βία στο παιδί της όπου απέκτησε από τον γάμο της (αλκοολικός και καταθλιπτικός σύζυγος)..Και η ίδια βυθισμένη στην κατάθλιψη, στην παράνοια, με έντονα σχιζοφρενικά χαρακτηριστικά..Βία και παραμέληση, προσπάθειες χειρισμού ώστε να κάνει το μικρό παιδάκι να πιστεύει ότι δεν πεινάει, ότι δεν το ενοχλεί το κρύο αλλά ούτε η δίψα.Ακόμη στην μπερδεμένη προσωπική της ζωή και στη μετέπειτα ερωτική της πορεία, προσπαθούσε (παντρεμένη ..) να κάνει το μωρό συνένοχο, να το παίρνει να αγοράζουν τα προφυλακτικά μαζί (3 έως 5 ετών), να το καθοδηγεί να φωτογραφίζει και να βιντεοσκοπεί κάποιες στιγμές της, να κοιμάται........σε διπλανό δωμάτιο στις συναντήσεις με τον εραστή και να προσπαθεί να του αλλάξει εικόνα για το ποιος είναι ο πατέρας του. Στο σχολείο λοιπόν , κλαιγόταν (ικανότατα υποκριτικά στοιχεία) και το παραμελημένο παιδάκι ντρεπόταν για την εικόνα του αλλά οι υπεύθυνες κυρίες δεν την συμβούλευαν καθόλου...Παρά έμεναν να κουνούν συγκαταβατικά το κεφάλι σε όσα τους έλεγε, από τα οποία πολλά δεν ίσχυαν.Μια τραγική κατάσταση που κανένας όμως δεν άγγιζε, δεν πλησίαζε...
Τέλος, ευτυχώς όλες αυτές οι ιστορίες είχαν αίσιο τέλος για τα παιδιά, τα οποία έχουν μια φοβερή εξέλιξη ως επιστήμονες!! Οι περισσότεροι γονείς ξέφυγαν από όσα τους σημάδευαν.
Μπορούμε να βοηθήσουμε και επειδή δεν αδικώ κανέναν για τον φόβο, υπάρχει η δυνατότητα της ανώνυμης προσπάθειας.
Δεν καθοδηγώ κανέναν απλά πιστεύω ότι έστω με ένα τηλεφώνημα μπορούμε να κάνουμε βήματα..(υπάρχουν κι άλλοι τρόποι).
Αν δεν ανταποκριθεί η αρμόδια υπηρεσία,ενοχλούμε και μια και δυο ... Στο διαδίκτυο υπάρχουν τηλέφωνα 24ωρης βάσης που ασχολούνται με την παιδική παραμέληση και την κακοποίηση.
Ας πολεμήσουμε όλοι γι' αυτό το κακό!!!!Ας μην μας παίρνει στα δίχτυα της, η καθημερινότητα με τα προβλήματα που μας προσφέρει...
Όσοι βοήθησαν και βοηθούν δεν αποτελούν ανθρώπους που η ζωή τους κυλάει επάνω στα νούφαρα, είναι άνθρωποι με πολλές αγωνίες, προβλήματα, μπόρες...Απλά έχουν ως στόχο να προσπαθούν....μόνο έτσι κάνουμε βήματα για έναν καλύτερο κόσμο. Μόνο έτσι μπορούμε να ελπίζουμε!
Με αγάπη και σεβασμό προς όλους
Υ.Σ Οι φωτογραφίες προέρχονται από διαδικτυακή πηγή χωρίς δικαιώματα.
